/گزارش تصویری/ عکس: صادق حاتمی/ طبیعت بکر دره شمخال شهرستان قوچان |
دره شمخال نامی است برگرفته از روستایی کوهپایه ای به همین نام که از شمال شرقی به کوه آسلمه و از جنوب شرقی به رودخانه دائمی کال شمخال محدود است. این روستا بنای تاریخی کهنی ندارد اما اقلیم مساعد، خاک مرغوب و منابع غنی آب، تاثیر فراوانی در شکل گیری روستا داشته و اسم روستا ظاهرا از یک نوع تفنگ به نام شمخال گرفته شده است. مردم روستا که اینک حدود 500 نفر هستند کرد کرمانج و پیرو مذهب شیعه اند و عموما از طریق کشاورزی به ویژه باغداری و دامداری و عده ای هم از راه صنایع دستی معیشت می گذرانند.
شمخال دره ای به زیبایی بهشت بر روی زمین است جایی بکر که هنوز دستخوش تغییرات زیادی نشده است. این دره و روستای زیبای آن در در فاصله سه کیلومتری جنوب شهر باجگیران و 65 کیلومتری شمال غربی قوچان واقع شده است. دره شمخال دارای شیب ملایمی است که در ورودی خود روستایی به همین نام با بافت مسکونی متراکم را جای داده و استمرار آن در میان دره خوش آب و هوای شمخال موقعیت منحصر به فردی به این روستا داده است. در مدخل ورودی زو (دره) رودخانه ای فصلی جاری است که هنوز آب چندانی در آن دیده نمی شود اما هر چه به داخل دره فرو می رویم بیشتر زیبایی ها و آب جاری و زلال آن چشمگیر می شود.
دره شمخال دارای پیچ و خم های بسیار و جذابیت های زیاد است چنانکه در پس هر خم آن چشم اندازهای ویژه ای را به نمایش می گذارد، دره شبیه ماری است که باید تمام آن را گشت تا همه زیبایی هایش را حس و لمس نمود. رود فصلی جاری در مسیر در تمام مسیر همراهی مان می کند هر چند در آغاز راه چندان عمق و آب زیادی ندارد اما هر چه جلوتر بروید به یمن وجود چشمه سارهای زیبای مسیر و آبشارهای جاری از اطراف صخره پر آب تر و جذاب تر می شود در عین آنکه بر زلالیت و شفافیت آن هم افزوده می شود.
دره شمخال دارای دیواره های عظیم و پر صلابت صخره ای است که اطرافش چونان دژی رودخانه را در خود گرفته اند و در عین صلابت با سبزی سبزه و روشنی آب در آمیخته و جلوه ای زیبا و رنگی از آثار گذر زمان چون شکست ها و تخلخلها را بر دیوارها می توان دید. عطر درختان گردو در آغاز مسیر با بوی خوش نم و رطوبت دیواره های سنگی عطر زندگی را همه جا پراکنده میکند و هر چه پیش بروید بر تعداد بوته های تمشک وحشی کمای، موسیر، آنوخ، چریش (نوعی سبزی که در نان محلی استفاده می شود)، گون، درختچه های زرک وحشی و هزار و یک گیاه دارویی که برای مردم منطقه آشنایی دیرینه هستند، بیشتر می شود. این شکوه، زیبائی، صفا و تنهائی نوعی افسونگری در خود دارد که چشم هر بیننده را افسون و در خود محو می کند.
زیارت امامزاده باء در نزدیکی روستای دربادام از رسوم ویژه مردم دره شمخال است که هر هفته به زیارت این امامزاده می روند و همچنین دختران دم بخت و زنان نازا نیز برای رسیدن به آرزوهای خود ضمن نیایش و دعا از زیر صخره ای در کنار امامزاده عبور می کنند.
در عروسی ها رقص محلی کرمانجی همراه با انواع سازهای محلی کردی و نوای سازهای محلی دوتار، دهل و سرنا زیبایی خاص به مراسم می بخشد که برای هر غریبه ای بسیار جذاب و دوست داشتنی است. مردان شمخال به ندرت پوشاک محلی برتن می کنند اما زنان همچنان لباس محلی کرمانجی شامل پیراهنی بلند، نیم تنه و شلوار کردی با رنگ های سفید و سرخ و گل بوته های زیبا می پوشند و بر سر روسری بلندی با طرح ها و نقش های رنگی مزین به زیورآلات می بندند. گلیم، جاجیم، قالی کردی و پالاس با طرح ها و رنگ های متنوع و زیبا از جمله صنایع دستی این روستای شمخال است.
آنان همچون بسیاری از مناطق دیگر کشور غذاهایی که عمومیت دارد چون آبگوشت و کباب و مانند آن را می پزند اما فطیرمسکه (نوعی نان محلی با کره تازه گوسفندی) انوان اشکنه و آش از غذاهای محلی خاص منطقه هستند. روستا جاده ای آسفالته دارد که از طریق شهر قوچان قابل دسترس است و مردم و گردشگران از این طریق به منطقه دسترسی می یابند.
نام درکه و دربند را بسیار شنیده ایم. آنها درست به پایتخت چسپیده اند و مانند هر چیز دیگری که به پایتخت مربوط است نامشان در بوق و کرنا شده است. زیبایند اما درست همین نزدیکی ها، غوغایی دیگر به پاست. دربند و درکه حتی به گرد پای آن هم نمی رسند.
آری، اینجا شمخال است، بهشت ایران، بهشت خراسان. واردش که شوید یا باید تا انتها بروید یا باید برگردید، گزینه دیگری ندارید. دره شمخال با شیبی ملایم از روستایی با همین نام شروع می شود. چشمه سارهای متعدد، آبشارهای زیبا، درختان سر به فلک کشیده، جریان آب زلال، دیواره های عظیم و پر صلابت صخره ای تنها بخشی از جذابیت های دره است. دالانها، حمامها و غارگونه ها بسیارند و وصف ناپذیر. خنکای دره، نوای گوشنواز آب و نسیم دل انگیز، روح را می نوازد؛ درون را آرام و چشم ها را خیره می کند. این شکوه، زیبائی و صلابت، فسون گری طبیعت با روح است. باید خود را رها کرد، توهمی در کار نیست، خود حقیقت است.
دره از درون پارک ملی تندوره به پیش می رود و بعد از حدود 12 کیلومتر 2 آب سرد شمخال و کمی گرمتر دره دیگری با نام دره دُربادام به هم می رسند. از اینجا به بعد دره کمی باز می شود و رود دورنگر شکل می گیرد. رود درونگر با حجم آب زیاد به سمت روستای محمدتقی بیگ و شهرستان درگز سرازیر می شود. شش، هفت ساعت گذشته است. خسته اید اما مبهوت همه آن زیبایی هایی که پشت سر جا گذاشته اید. دره پایان می یابد و به ناگاه دشتی وسیع را نظاره گر خواهید بود. اینک همان آب که تا لحظاتی پیش، پاهایت را نوازش می داد باید باغهای میوه، یونجه زارها و شالیزارها را سیراب کند و بر لبان مردمی سخت کوش خنده بکارد. راز استقبال گرم از دره نوردان را باید در این گشاده دستی طبیعت جستجو کرد.
موقعیت جغرافیایی: 65 کیلومتری شمال شهر قوچان، استان خراسان رضوی. ابتدای آن در حوزه شهرستان قوچان است و انتهای آن در حوزه شهرستان درگز.
دسترسی: در میدان فلسطین قوچان، سواری های شخصی علاقه مندان را به روستای شمخال می رسانند و در صورت هماهنگی دوباره از انتهای دره به قوچان بر می گردانند. جاده تا روستای شمخال آسفالته است و از تونل بلند باجگیران عبور می کند.
طول دره: از روستای شمخال تا درونگر، حدود 18 کیلومتر است (با استناد با تابلوی نصب شده در ابتدای مسیر).
ارتفاع دیواره دو طرف دره: در بلندترین نقاط تا 200 متر هم برآورد شده است.
لوازم سفر و توصیه های دیگر: بهتر است به گونه ای برنامه ریزی کنید که شب را در مسجد روستای شمخال یا ابتدای دره نزدیک حمام اول، درون چادر اقامت کنید و فردا مسیر را ادامه دهید. همچنین 3 سوئیت اجاره ای، تقریبا در ابتدای دره وجود دارد. کفش با زیره سفت و محکم بیشتر به کار می آید. شبهای آن سرد است. در روزهای آفتابی و در نیمه دوم مسیر به عینک آفتابی و کلاه آفتاب گیر نیاز دارید اما ضروری نیست. چون لباسها در طول مسیر خیس می شوند حداقل به یک شلوار یا شلوارک راحت برای خواب شب نیاز دارید. لطفا زباله های خود را در طبیعت رها نکنید.
پوشش گیاهی: گردو، انجیر، زردآلو، چنار، بید، سپیدار، تمشک، موسیر، آنوخ (کاکوتی)، چریش، هفشان، گون، ریخوک، زرشک، گژی (زالزالک) و سدها گیاه وحشی و دارویی دیگر.
وجه تسمیه: شمخال نام یک نوع تفنگ قدیمی و دست ساز و قوی به زبان کردی کرمانجی بوده است. کردی کرمانجی ضرب المثلی دارد به این مضمون که “مگر تیر شمخال به تو خورده است”. این ضرب المثل برای افرادی به کار می رود که در واکنش به یک اتفاق نه چندان مهم، گریه و ناله بسیار سر می دهند:
Mege Gulla şemxalê li te ketîyê مه گه گللا شمخال له ته که تی یه گزارش از: مهدی رودکی – خرداد ماه 1389
|
- کارگروه شعر و ادب استان خراسان شمالی درحد یک نام
- آرمان: آیتالله هاشمی و مصائب پیش رو
- حج در نگاه شریعتی و آل احمد
- فرازهايي از دعاي عرفه : خداوندا ! چه دارد آن که تو را ندارد؟
- دومين ارگ تاريخي ايران ( اسفراین ) در مسير جهاني شدن
- نگاه مادي،خلاقيت و پويايي هنر را به حاشيه رانده است : قلم ني هنر خوشنويسي استان خراسان شمالی ، به جوهر توجه نياز دارد
- تصاویر : آیینه خانه مفخم در بجنورد مرکز استان خراسان شمالی
- اهدا کتابخانه شخصی زندهیاد «حسین عمومی» به خانه موسیقی ایران
- رویای تبدیل مشهد به پاریس/ ریختند و روزنامه بهار تخته کوب شد
- رئیس پلیس فتای خراسان رضوی خبر داد : بازداشت هكر وبلاگ ۱۴ساله در مشهد !
- تئاتر کودک و نوجوان استان خراسان شمالی در حاشيه
- علی عسگری نماینده مردم مشهد در مجلس هفتم : آزادی و مشارکت مردم و نخبگان عامل استمراربخش نظام
- نيروي انساني ماهر حلقه مفقوده توسعه صنعت کشاورزي
- تست
- مؤمنان و بیایمانان در عصر جدید / دکتر مصطفی ملکیان
- انشالله مطالبات مردم در مباحث سیاسی و امنیتی و رفع تنگناها و تضییقات حاصل شده به طور جدی حل و فصل شود چرا که تا این مطالبات مورد توجه قرار نگیرد و به ثمر نرسد، مردم قانع نخواهند شد.
- یک مهر تولد شجریان استاد آواز ایران / محمدرضا شجریان، یکم مهر 1319 در مشهد زاده شد.
- گزارش وضعیت توسعه منطقهای استانهای کشور / قاسم ایزانلو، دانشجوی دوره دکتری اقتصاد
- افلاطون : حاكميت نخبگان از جمله امهات و ضروريات رونق رو به تزايد معرفت، تجربت و كارآمدى است.
- دولتمردان خراسانی از ایکاشهایشان میگویند... مهرعلیزاده: کاش برای «اشتغال» استان وقت بیشتری میگذاشتم/ استاندار جدید فردی اقتصادی و توسعهگرا باشد
- دکتر محمود سریع القلم: موفقیت دولت در گرو اجماع داخلی است/ کلید گسترش رابطه با اروپا مذاکرات هسته ای است
- علی شریعتی: شهادت، نه یک باختن، که یک انتخاب است
- بیچاره زادگاهم / یادداشتی از محمد حسین روشنک، رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی
- علی صالح آبادی: مشی ما مدارا و جوانمردی با دوستان است. به نوعی دوست داریم با آن هایی که مخالفان سیاسی ما هستند، مدارا کنیم نه نزاع.
- خردنامه ايرانيان در هجوم بيخردي / «بدرقه یا خداحافظی فردوسی از سلماس»
- بیاحترامی به فردوسی که سرآمدِ فرزانگان و شاعران ایران است، از دید همگان میتواند بزرگترین خودزنی فرهنگی قلمداد شود
- دکتر علی یوسفی معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد: حق قانونی اعضای کانون موسیقی را نمیتوان از آنان سلب کرد
- نایب رئیس شورای شهر قوچان خبر داد: برگزاری نشست تخصصی تاریخ محلی ایران با موضوع قوچان
- اشرفزاده: عطار نیشابوری آغازگر عرفان سمبلیک است
- پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت روز بزرگداشت عطار
- عضو انجمن بينالمللي طراحان گرافيك: اگرمشهد براي پايتخت فرهنگي جهاناسلام شدن كاري نكند بهتراست
- انجمن علمی شهرسازی دانشگاه فردوسی برگزار میکند؛ نشست فضای شهر و حقوق شهروندی
- دهمین بزرگداشت سراسری حکیم فردوسی از 19 تا 30 اردیبهشت/ نام «فردوسی» در ایران میپیچد
- محمد حسین زارع صفت مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی: فردوسی از آن دسته شاعرانی است که در زمان حیات و در طول تاریخ مورد بی مهری قرار گرفته است
- معاون اداره موزههاي آستان قدس رضوي: تاريخچه هويتهاي قومي بايد در عين كثرت به وحدت ملي كمك كند
- خیام، طلسم برگزاری کنسرتهای موسیقی همشهریهایش را شکست.
- شب آهنگسازان ایران؛ هوشنگ کامکار/ ظریف هم به احترام او ایستاد
- دانشگاه فردوسی مشهد در فهرست 750 دانشگاه برتر دنیا قرار گرفت
- بازدید معاون رایزن فرهنگی سفارت فرانسه از پژوهشکده گردشگری؛ در ایران بسترهای مطلوب زیادی در زمینه فرهنگ، موسیقی، برگزاری جشنوارههای مختلف، تئاتر و گردشگری غذا وجود دارد
- سرديس پروفسور صادقی اثر صالح موسويان ديروز در بوستان پروفسور صادقی رو نمايي شد.
- «مجتبی قیطاقی»، هنرمند جهانی محله جنت: مهمترین ارثی که به من رسیده هنر است.
- اساندار خراسان رضوی: در یک ملت تکثر و تفاوت وجود دارد که بایستی آن را پذیرفت و موارد اختلاف را به صورت مسالمتآمیز برطرف نمود.
- آنچه که ما تاکید می کنیم این است که رفتار خشن و فاجعه بار دولت اسد علیه مردم سوریه باید خاتمه یابد
- ربّنا" با صدای استاد شجریان (كم حجم)
- معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی گفت: اعضای شورای عالی شعر و موسیقی خراسان شمالی اعلام شدند.
- تحلیل فارن پالسی از شرایط بازار انرژی پس از توافق هستهای: یکی از بزرگترین منابع غنی نفتی و گازی جهان در حال گشایش است.
- عضو هيئت مديره كانون زنان بازرگان استان: نقش زنان در فرآیند توسعه كليدی است
- میراث ما / صنایع دستی کالایی زیبا و برگرفته از روح انسانی و ذوق و سلیقه ای ایرانی است
- مدیرکل ارشاد خراسان شمالی: نخستین مکتبخانه موسیقی مقامی کشور در خراسان شمالی راهاندازی میشود
- نخستین جلد از کلام ا... مجید ترجمه که به زبان کرمانجی به همت همکار بازنشسته صداوسیمای خراسان رضوی نگاشته شد، این هفته رونمایی میشود.
- نخستین جلد از کلام ا... مجید ترجمه که به زبان کرمانجی به همت همکار بازنشسته صداوسیمای خراسان رضوی نگاشته شد، این هفته رونمایی میشود.
- رییس جمهور در پیامی به وزیر کشور، درگذشت برادر او را تسلیت گفت و از درگاه خداوند برای آن مرحوم، رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر مسالت کرد.
- به رسم ادب و ارادت بر خود فرض میدانم که مراتب همدلی خود را در مصیبت درگذشت برادر عزیزتان اعلام کنم.
- استاندار خراسان شمالی ؛ میانگین ۷۴درصدی پیشرفت پروژه های مصوب سفر رهبری در استان
- مراسم ختم عبدالرحیم رحمانی فضلی٬ برادر دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور با حضور جمعی از مسئولان و چهرههای سیاسی در مسجد نور تهران برگزار شد.
- رئيس خانه صنعت و معدن خراسان شمالي: ايد تيمي خبره و متخصص وارد عمل شوند و مشکلات هر واحد صنعتي را از نظر بازار فروش، مواد اوليه، نيروي انساني، فرآيند توليد و ماشين آلات مورد بررسي قرار دهند
- عشایر کرمانج خراسان شمالی با حفظ سنتهای خود مراسم عروسی اقوام خود را جشن گرفته و به شادمانی می پردازند.
- عشایر کرمانج خراسان شمالی با حفظ سنتهای خود مراسم عروسی اقوام خود را جشن گرفته و به شادمانی می پردازند.
- کتاب دیار و دوتار شامل تحلیل ترانههای کرمانجی کردهای خراسان به نویسندگی اسماعیل حسین پور، استاد دانشگاه و پژوهشگر فرهنگ و ادب کرمانجی منتشر شد.
- منشور «مشهد» پایتخت فرهنگ اسلامی/ مشهد، از جانب آیسسکو(سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی اسلامی ) به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی در سال 2017 (دی ماه 1395 تا دی ماه 1396) برگزیده شده است.
- رییس شورای برنامه ریزی و هماهنگی پایتخت فرهنگ اسلامی خبر داد: تهیه و تدوین جدول برنامه ها و تقویم رویدادهای مشهد 2017
- مدیرکل راه و شهرسازی خراسانرضوی خبر داد: تامیناعتبار پروژههای معماری، شهرسازی و مرمت محورهای مصوب شورای راهبردی طرح مشهد ۲۰۱۷
- محمدجواد ظریف گفت: جامی یک وحدتطلب مصلح بود که با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی زمان خود و با بهرهگیری از اندیشههای اعتدالی به دنبال پیوند میان مذاهب و فرق اسلامی و دوری از افراط و تعصب بود.
- واکنش رییس جمهور به تصمیم لغو برگزاری کنسرت در مشهد: افتخار ما این است که کشورمان کشور قانون است و امام (ره) بارها بر اینکه حکومت اسلام و جمهوری اسلامی حکومت قانون است تاکید کردند چرا که اگر قانون زیر پا رود سنگ روی سنگ بند نمیشود.
- معاون حقوقی رئیسجمهوری گفت: اگر کنسرتی مجوز قانونی دریافت کند هیچ شخص و شخصیتی در کشور حق ندارد اجرای این کنسرت را لغو کند چرا که این مسأله به هرج و مرج اجتماعی منجر میشود. اگر افرادی در کشور درباره برگزاری کنسرتها و موسیقی نظر فقهی دارند باید بدا
- ه بهانه سالمرگ شاعر خراسانی؛ سترگ مثل خراسان
- مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری خراسان رضوی گفت: مقابله با آسیب های اجتماعی حوزه بانوان و خانواده جزو اصلی ترین اولویت های دولت در استان است.
- آشنایی با نرم افزارهای آماری در مدیریت منابع انسانی
- فلسفه علم و روش شناسی پژوهش در مدیریت دولتی ایران، مدیریت منابع انسانی
- انتخاب و گردش نخبگان در نظام مدیریتی
- رویکردهای نوین در مدیریت استراتژیک منابع انسانی/ رضا فرهی بیلویی/ منبع: ماهنامه تدبیر، شماره 198
- مدیریت استراتژیک منابع انسانی/ دکتر فرشته امین، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
- " سرانجام توافق بین المللی برجام و رابطه آن با قانون داماتو " نویسنده: حمیدرضا موحدی زاده، فعال مدنی اصلاح طلب
- " سرانجام توافق بین المللی برجام و رابطه آن با قانون داماتو" نویسنده: حمیدرضا موحدی زاده، فعال مدنی اصلاح طلب
- تست
- تست دو
- تست سه