حج در نگاه شریعتی و آل احمد |
شریعتی در كتاب حج خود همهی زیباییهای سرزمین مكه و جلوههایی از خانهی كعبه را به زیبایی و با بیانی معنوی به دنیای امروز نشان داده است اما جلال آل احمد در سفرنامهی خود مسائل اجتماعی را با طنزی پنهان بیان كرده است و برداشتهای معنوی سطح بالا كمتر در این سفرنامه دیده میشود. به گزارش ایکناحسین فقیهی استاد دانشگاه الزهراء ضمن بیان مطلب فوق گفت: در تاریخ ادبی ما سفرنامههای متعددی با موضوع حج نوشته شده است؛ نخستین سفرنامهی كلاسیك تاریخ ادبیات ما سفرنامهی منثور حكیم ناصرخسرو قبادیانی از شاعران و نویسندگان بسیار توانا و بزرگ ایران است؛ در دوران معاصر نیز سفرنامهی حج دكتر علی شریعتی و سفرنامهی «خسی در میقات» جلال آل احمد از مطرحترین سفرنامههای حج محسوب میشوند. به اعتقاد فقیهی نثر قوی كتاب حج دكتر علی شریعتی به زیباترین شكل روح همبستگی را نشان میدهد و جنبههای محتوایی حج و برداشتهای عمیق معنایی از این سفر روحانی كه با توجه به خواست نسل امروز بیان شده، از ویژگیهای مهم این اثر است. این عضو هیئت علمی دانشگاه الزهراء به بخشهایی از نوشتههای این كتاب اشاره كرد و گفت: شریعتی در توصیف حجرالاسود میگوید: «از ركن حجرالاسود باید داخل مطاف شوی، از این جا هست كه وارد منظومهی جهان میشوی، وارد مردم میشوی در گرداب خلق، چون قطرهای محو میشوی و میمانی، فلك خویش را پیدا میكنی، حركت خویش را آغاز میكنی، در مدار قرار میگیری، در مدار خداوند اما در مسیر خلق ...» نویسندهی كتاب «رهتوشهای از هند» افزود: شریعتی در توصیف كعبه نیز میگوید: «اینك كعبه است در میانه گردابی، گردابی خروشان كه چرخ میخورد و كعبه را طواف میكند، همه متحرك در پیرامونش، دایرهوار بر گردش، سقوط ابدی و حركت ابدی...» یا در صفت جامهی احرام گفته است: «در جامهی پاك و سپید احرام، در حرم خداوند، در نقش ابراهیم، در مقام ابراهیم میایستی، پا جای پای ابراهیم مینهی، رویاروی خدا قرار میگیری، او را نماز میبری، ابراهیمی بتشكن بزرگ در تاریخ، بینانگذار توحید در جهان، رسالت هدایت قوم بر دوش، عصیانگر صبور، آشوبگر هادی، پیامبری درد برجانش، عشق در دلش، نور در سرش و تبر بر دستش...» فقیهی همچنین به سفرنامهی «خسی در میقات» آل احمد اشاره كرد و گفت كه این سفرنامه علاوه بر اینكه نثری ادبی دارد، نوعی حالت طنزگونه را نیز در خود پنهان كرده است. نویسندهی كتاب «طنزهای ادبی» در ادامه به سفرنامهی ناصرخسرو اشاره كرد و با بیان این مطلب كه «سفرنامهی ناصرخسرو در شرح مسافرت هفت سالهی اوست كه در این سفر چهار بار حج كرد» افزود: این سفرنامه دارای اطلاعات دقیق تاریخی و جغرافیایی است؛ اهم كار ناصرخسرو در سفرنامهی منثور خود توصیف امكنه است؛ وی خانهی كعبه و مكانهای اطراف آن و همچنین نحوهی انجام اعمال حج در عرفات، منا، مشعرالحرام، صفا، مروه و ... را بسیار دقیق و جزءبهجزء بیان كرده است. فقیهی سفرنامهی ناصرخسرو را به دلیل بیان اطلاعات علمی محض، اثری علمی دانست و با اشاره به توصیف اماكن در این سفرنامه گفت: ناصرخسرو در توصیف حجرالاسود میگوید: «و حجرالاسود در گوشهی دیوار به سنگی بزرگ تركیب كردهاند و در آنجا نشانده، چنانكه مردی تمامقامت بایستد با سینه او مقابل شود...» یا در بیان مقام ابراهیم(ع) گفته است: «مقام ابراهیم(ع) از خانه سوی مشرق است و آن سنگی است كه نشان دو قدم ابراهیم(ع) بر آنجاست...»؛ ناصرخسرو همچنین در توصیف زمزم می گوید: «بئر زمزم از خانهی كعبه هم سوی مشرق است و بر گوشهی حجرالاسود است و میانهی بئر زمزم و خانهی خدا 46 ارَش است و فراخی چاه سه گزونیم در سهگز ونیم است...» این استاد دانشگاه الزهرا دربارهی دیگر سفرنامههای حج كلاسیك اظهار كرد: از سفرنامههای كهن دیگر در تاریخ ادبیات ما «تحفه العراقین» است؛ خاقانی این منظومه را در شرح نخستین مسافرت خود به مكه و عراقین ساخته و در ذكر هر شهر از رجال و معاریف آن نیز یاد كرده است. وی افزود: این شاعر در توصیف مكهی معظمه، احرامگاه، عرفات و تراكم خلق، جبلالرحمه، مشعرالحرام، منا و ... توصیفات بسیار زیبایی را بیان كرده است. فقیهی دربارهی برداشتهای خاقانی از اعمال حج در تحفةالعراقین، گفت: برداشتهای این شاعر از اعمال حج بیشتر حالت توصیفی ادبی دارد. تشبیه، مجاز، كنایه و استعاره در سرتاسر این منظومه به چشم میخورد و درواقع خاقانی در این مجموعه با واقعیت علمی سر و كار ندارد. این استاد دانشگاه به تعدادی از ابیات این منظومه كه در توصیف اماكن و اعمال حج سروده شده است، پرداخت و ابیاتی كه به احرامگاه اشاره دارد را به این ترتیب خواند: «آیی به حوالگاه احرام/ میقاتگه خواص اسلام/ چون مقدمت از عراق دانند/ میقات تو ذات عرق خوانند/ اعمال مناسك از ندانی/ از مجتهدانش بازخوانی ...» وی همچنین توصیف خاقانی از مشعرالحرام را در این ابیات مستتر دانست: «زانجا چو شروط شد تمامت/ راه هست به مشعرالحرامت/ انبه بینی چو روز محشر/ از معشر جن و انس مشعر/ در گوش تو آید از مسالك/ آواز روا رو ملائك ...» این استاد دانشگاه در پایان تصریح كرد: شاعران و نویسندگان تاریخ ادب فارسی هرگاه به سفر معنوی حج رفتهاند، برداشتهای خود را در قالب نثر یا نظم مكتوب كردهاند؛ به همین دلیل سفرنامههای حج فراوانی در ادبیات موجود است كه نیاز به تحقیق، پژوهش و سازماندهی دارد. پیمانه
من از حج چه فهمیده ام؟( از دیدگاه استاد دکتر علی شریعتی )
باید قبلاً این سؤال را پاسخ گفت که: |
- کارگروه شعر و ادب استان خراسان شمالی درحد یک نام
- آرمان: آیتالله هاشمی و مصائب پیش رو
- فرازهايي از دعاي عرفه : خداوندا ! چه دارد آن که تو را ندارد؟
- دومين ارگ تاريخي ايران ( اسفراین ) در مسير جهاني شدن
- نگاه مادي،خلاقيت و پويايي هنر را به حاشيه رانده است : قلم ني هنر خوشنويسي استان خراسان شمالی ، به جوهر توجه نياز دارد
- تصاویر : آیینه خانه مفخم در بجنورد مرکز استان خراسان شمالی
- اهدا کتابخانه شخصی زندهیاد «حسین عمومی» به خانه موسیقی ایران
- رویای تبدیل مشهد به پاریس/ ریختند و روزنامه بهار تخته کوب شد
- رئیس پلیس فتای خراسان رضوی خبر داد : بازداشت هكر وبلاگ ۱۴ساله در مشهد !
- تئاتر کودک و نوجوان استان خراسان شمالی در حاشيه
- علی عسگری نماینده مردم مشهد در مجلس هفتم : آزادی و مشارکت مردم و نخبگان عامل استمراربخش نظام
- نيروي انساني ماهر حلقه مفقوده توسعه صنعت کشاورزي
- تست
- مؤمنان و بیایمانان در عصر جدید / دکتر مصطفی ملکیان
- انشالله مطالبات مردم در مباحث سیاسی و امنیتی و رفع تنگناها و تضییقات حاصل شده به طور جدی حل و فصل شود چرا که تا این مطالبات مورد توجه قرار نگیرد و به ثمر نرسد، مردم قانع نخواهند شد.
- یک مهر تولد شجریان استاد آواز ایران / محمدرضا شجریان، یکم مهر 1319 در مشهد زاده شد.
- گزارش وضعیت توسعه منطقهای استانهای کشور / قاسم ایزانلو، دانشجوی دوره دکتری اقتصاد
- افلاطون : حاكميت نخبگان از جمله امهات و ضروريات رونق رو به تزايد معرفت، تجربت و كارآمدى است.
- دولتمردان خراسانی از ایکاشهایشان میگویند... مهرعلیزاده: کاش برای «اشتغال» استان وقت بیشتری میگذاشتم/ استاندار جدید فردی اقتصادی و توسعهگرا باشد
- دکتر محمود سریع القلم: موفقیت دولت در گرو اجماع داخلی است/ کلید گسترش رابطه با اروپا مذاکرات هسته ای است
- علی شریعتی: شهادت، نه یک باختن، که یک انتخاب است
- بیچاره زادگاهم / یادداشتی از محمد حسین روشنک، رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی خراسان رضوی
- علی صالح آبادی: مشی ما مدارا و جوانمردی با دوستان است. به نوعی دوست داریم با آن هایی که مخالفان سیاسی ما هستند، مدارا کنیم نه نزاع.
- خردنامه ايرانيان در هجوم بيخردي / «بدرقه یا خداحافظی فردوسی از سلماس»
- بیاحترامی به فردوسی که سرآمدِ فرزانگان و شاعران ایران است، از دید همگان میتواند بزرگترین خودزنی فرهنگی قلمداد شود
- دکتر علی یوسفی معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد: حق قانونی اعضای کانون موسیقی را نمیتوان از آنان سلب کرد
- نایب رئیس شورای شهر قوچان خبر داد: برگزاری نشست تخصصی تاریخ محلی ایران با موضوع قوچان
- /گزارش تصویری/ عکس: صادق حاتمی/ طبیعت بکر دره شمخال شهرستان قوچان
- اشرفزاده: عطار نیشابوری آغازگر عرفان سمبلیک است
- پیام وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت روز بزرگداشت عطار
- عضو انجمن بينالمللي طراحان گرافيك: اگرمشهد براي پايتخت فرهنگي جهاناسلام شدن كاري نكند بهتراست
- انجمن علمی شهرسازی دانشگاه فردوسی برگزار میکند؛ نشست فضای شهر و حقوق شهروندی
- دهمین بزرگداشت سراسری حکیم فردوسی از 19 تا 30 اردیبهشت/ نام «فردوسی» در ایران میپیچد
- محمد حسین زارع صفت مدیر کل میراث فرهنگی و گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی: فردوسی از آن دسته شاعرانی است که در زمان حیات و در طول تاریخ مورد بی مهری قرار گرفته است
- معاون اداره موزههاي آستان قدس رضوي: تاريخچه هويتهاي قومي بايد در عين كثرت به وحدت ملي كمك كند
- خیام، طلسم برگزاری کنسرتهای موسیقی همشهریهایش را شکست.
- شب آهنگسازان ایران؛ هوشنگ کامکار/ ظریف هم به احترام او ایستاد
- دانشگاه فردوسی مشهد در فهرست 750 دانشگاه برتر دنیا قرار گرفت
- بازدید معاون رایزن فرهنگی سفارت فرانسه از پژوهشکده گردشگری؛ در ایران بسترهای مطلوب زیادی در زمینه فرهنگ، موسیقی، برگزاری جشنوارههای مختلف، تئاتر و گردشگری غذا وجود دارد
- سرديس پروفسور صادقی اثر صالح موسويان ديروز در بوستان پروفسور صادقی رو نمايي شد.
- «مجتبی قیطاقی»، هنرمند جهانی محله جنت: مهمترین ارثی که به من رسیده هنر است.
- اساندار خراسان رضوی: در یک ملت تکثر و تفاوت وجود دارد که بایستی آن را پذیرفت و موارد اختلاف را به صورت مسالمتآمیز برطرف نمود.
- آنچه که ما تاکید می کنیم این است که رفتار خشن و فاجعه بار دولت اسد علیه مردم سوریه باید خاتمه یابد
- ربّنا" با صدای استاد شجریان (كم حجم)
- معاون هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان شمالی گفت: اعضای شورای عالی شعر و موسیقی خراسان شمالی اعلام شدند.
- تحلیل فارن پالسی از شرایط بازار انرژی پس از توافق هستهای: یکی از بزرگترین منابع غنی نفتی و گازی جهان در حال گشایش است.
- عضو هيئت مديره كانون زنان بازرگان استان: نقش زنان در فرآیند توسعه كليدی است
- میراث ما / صنایع دستی کالایی زیبا و برگرفته از روح انسانی و ذوق و سلیقه ای ایرانی است
- مدیرکل ارشاد خراسان شمالی: نخستین مکتبخانه موسیقی مقامی کشور در خراسان شمالی راهاندازی میشود
- نخستین جلد از کلام ا... مجید ترجمه که به زبان کرمانجی به همت همکار بازنشسته صداوسیمای خراسان رضوی نگاشته شد، این هفته رونمایی میشود.
- نخستین جلد از کلام ا... مجید ترجمه که به زبان کرمانجی به همت همکار بازنشسته صداوسیمای خراسان رضوی نگاشته شد، این هفته رونمایی میشود.
- رییس جمهور در پیامی به وزیر کشور، درگذشت برادر او را تسلیت گفت و از درگاه خداوند برای آن مرحوم، رحمت و مغفرت و برای بازماندگان صبر و اجر مسالت کرد.
- به رسم ادب و ارادت بر خود فرض میدانم که مراتب همدلی خود را در مصیبت درگذشت برادر عزیزتان اعلام کنم.
- استاندار خراسان شمالی ؛ میانگین ۷۴درصدی پیشرفت پروژه های مصوب سفر رهبری در استان
- مراسم ختم عبدالرحیم رحمانی فضلی٬ برادر دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور با حضور جمعی از مسئولان و چهرههای سیاسی در مسجد نور تهران برگزار شد.
- رئيس خانه صنعت و معدن خراسان شمالي: ايد تيمي خبره و متخصص وارد عمل شوند و مشکلات هر واحد صنعتي را از نظر بازار فروش، مواد اوليه، نيروي انساني، فرآيند توليد و ماشين آلات مورد بررسي قرار دهند
- عشایر کرمانج خراسان شمالی با حفظ سنتهای خود مراسم عروسی اقوام خود را جشن گرفته و به شادمانی می پردازند.
- عشایر کرمانج خراسان شمالی با حفظ سنتهای خود مراسم عروسی اقوام خود را جشن گرفته و به شادمانی می پردازند.
- کتاب دیار و دوتار شامل تحلیل ترانههای کرمانجی کردهای خراسان به نویسندگی اسماعیل حسین پور، استاد دانشگاه و پژوهشگر فرهنگ و ادب کرمانجی منتشر شد.
- منشور «مشهد» پایتخت فرهنگ اسلامی/ مشهد، از جانب آیسسکو(سازمان علمی، فرهنگی و آموزشی اسلامی ) به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی در سال 2017 (دی ماه 1395 تا دی ماه 1396) برگزیده شده است.
- رییس شورای برنامه ریزی و هماهنگی پایتخت فرهنگ اسلامی خبر داد: تهیه و تدوین جدول برنامه ها و تقویم رویدادهای مشهد 2017
- مدیرکل راه و شهرسازی خراسانرضوی خبر داد: تامیناعتبار پروژههای معماری، شهرسازی و مرمت محورهای مصوب شورای راهبردی طرح مشهد ۲۰۱۷
- محمدجواد ظریف گفت: جامی یک وحدتطلب مصلح بود که با توجه به شرایط سیاسی و اجتماعی زمان خود و با بهرهگیری از اندیشههای اعتدالی به دنبال پیوند میان مذاهب و فرق اسلامی و دوری از افراط و تعصب بود.
- واکنش رییس جمهور به تصمیم لغو برگزاری کنسرت در مشهد: افتخار ما این است که کشورمان کشور قانون است و امام (ره) بارها بر اینکه حکومت اسلام و جمهوری اسلامی حکومت قانون است تاکید کردند چرا که اگر قانون زیر پا رود سنگ روی سنگ بند نمیشود.
- معاون حقوقی رئیسجمهوری گفت: اگر کنسرتی مجوز قانونی دریافت کند هیچ شخص و شخصیتی در کشور حق ندارد اجرای این کنسرت را لغو کند چرا که این مسأله به هرج و مرج اجتماعی منجر میشود. اگر افرادی در کشور درباره برگزاری کنسرتها و موسیقی نظر فقهی دارند باید بدا
- ه بهانه سالمرگ شاعر خراسانی؛ سترگ مثل خراسان
- مدیرکل دفتر امور زنان و خانواده استانداری خراسان رضوی گفت: مقابله با آسیب های اجتماعی حوزه بانوان و خانواده جزو اصلی ترین اولویت های دولت در استان است.
- آشنایی با نرم افزارهای آماری در مدیریت منابع انسانی
- فلسفه علم و روش شناسی پژوهش در مدیریت دولتی ایران، مدیریت منابع انسانی
- انتخاب و گردش نخبگان در نظام مدیریتی
- رویکردهای نوین در مدیریت استراتژیک منابع انسانی/ رضا فرهی بیلویی/ منبع: ماهنامه تدبیر، شماره 198
- مدیریت استراتژیک منابع انسانی/ دکتر فرشته امین، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران
- " سرانجام توافق بین المللی برجام و رابطه آن با قانون داماتو " نویسنده: حمیدرضا موحدی زاده، فعال مدنی اصلاح طلب
- " سرانجام توافق بین المللی برجام و رابطه آن با قانون داماتو" نویسنده: حمیدرضا موحدی زاده، فعال مدنی اصلاح طلب
- تست
- تست دو
- تست سه