بررسی وضعیت خصوصی سازی در ایران : سهم مردم از اقتصاد کشور |
یکی از راه های کاهش هزینه های دولت کوچک سازی آن است. در این سیاست دولت با واگذاری صنایع خود به بخش خصوصی هزینه های انجام فعالیت های خود را کاهش می دهد. اما اعتقاد کارشناسان بر این است که دولت عزمی جدی برای این کار ندارد. به گزارش فرارو، در تازه ترین واکنش رئیس مجلس شورای اسلامی با انتقاد از روند واگذری امور به بخش خصوصی، معتقد است که وزارت خانه ها به دنبال تصاحب بخش مردمی اقتصاد هستند.
علی لاریجانی با تاکید بر لزوم اجرای سیاستهای اصل 44 برای توانمندسازی بخش خصوصی گفت: «معلوم نیست باید به چه زبانی گفته شود تا این شرایط فراهم شود؟ زیرا در این زمینه قانون تصویب شده، سند چشمانداز نیز وجود دارد و تنها برای تحقق این امر باید همت کرد.»
رییس قوه مقننه پیشتر نیز از نحوه اجراي اصل 44 قانون اساسي توسط دولت، انتقاد کرده و گفته بود: «قرار نبود در اجراي اصل 44 كارخانهها تقسيم شود و اقتصاد شبه دولتي به وجود بيايد.» وی همچنین اظهار کرده بود: «معتقديم که در نحوه اجراي اصل 44 از چارچوبهاي قانوني خروج صورت گرفته است و اين قانون آنچنان که بايد اجرا مي شد، اجرا نشده است؛ زيرا شرکتهايي که به معناي واقعي خصوصي نيستند وقتي با اتکا به سرمايه کلان وابسته به دولت وارد بازار مي شوند، مجالي براي رقابت به بخش خصوصي نميدهند و ما بايد جلوي اين روند را بگيريم. »
همچنین رییس انجمن اقتصاددانان ایران در گفتگو با ایسنا معتقد است که خصوصی سازی در کشور بیشتر شبه دولتی بوده و فضای آزاد رقابتی برای واگذاری کامل وجود ندارد.
رشیدی با اعتقاد به اینکه در ایران خصوصی سازی شکل نگرفته، بلکه بیشتر شبیه «خودسویی سازی» بوده است، تصریح کرد: عمده واگذاریها در کشور در دست گروه خاصی در حال گردش است بهطوری که انتقال به بخش خصوصی انجام میشود، اما مدیریت در دست دولت باقی مانده و واگذاری شبه دولتی صورت میگیرد، بنابراین شرایط آزاد رقابتی برای خصوصی سازی فراهم نیست.
خصوصی سازی در ایران
خصوصی سازی به معنی « واگذاری مالکیت صنایع دوتی به بخش خصوصی » است . عموماً دو دلیل و یا دو هدف برای واگذاری صنایع دولتی به بخش خصوصی ارائه می گردد:
1- کاهش مسئولیتهای دولت و خارج سازی صنایع دولتی از حیطه مدیریت دولت .
2- کاهش بار مالی صنایع دولتی بر بودجه کشور.
سیاست خصوصیسازی از سال 1368 با اجرای سیاست تعدیل اقتصادی در پیش گرفته شد. در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی بنا شد طرح تعدیل اجراشود. پیش از این به خاطر جنگ حوزه های اقتصادی دچار عدم تعادل شدید شده بودند. دولت به شدت فربه شده و اجازه چابکی را برای انجام امورحاکمیت از خود گرفت بود.پس از دولت هاشمی، دولت محمد خاتمی هم عملا سیاستهای اقتصادی قبل را ادامه داد.
دربرنامه اول و دوم و سوم به نوعی این جهتگیری صورت گرفته بود ولی در عمل برنامه دوم و سوم توفیق چندانی در زمینه کوچک سازی دولت نداشت. برنامه چهارم مصادف شد با تدوین سند چشمانداز توسعه کشور و اولین برنامهای بود که باید متناسب با راستای چشم انداز20 ساله تدوین میشد. برنامه چهارم و سیاستهای کلی اصل 44 در یک راستا و یک مقطع زمانی ابلاغ شدند. این زمان مصادف با به روی کار آمدن دولت نهم بود.
شرکت های خصوصی یا شبه دولتی؟
اگر چه دولت نهم اعلام کرد که قائل به اقتصاد مردمی است اما این واژه دارای مفهوم مبهمی است، مردمی یعنی حاکمیت بخش خصوصی و حضور و فعالیت فعالان اقتصادی در تصمیمگیری.
دکتر «محمدی» کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه تربیت مدرس در این باره معتقد است که در ایران شرکت های شبه دولتی به نمایندگی از طرف دولت وارد عرصه خصوصی سازی می شوند و به نوعی قانون را دور می زنند و کارهای دولتی را به شرکت های شبه دولتی واگذار و به عبارتی اصل مالکیت را حفظ کرده و فقط مدیریت کارها را به این شرکت ها داده اند.
بر اساس آمار ارزش واگذاري ها در سال 1380 از مبلغ 207 ميليارد ريال به 2499هزار و 937 ميليارد ريال در سال 1386 جهش مي كند اما در سال هاي بعد روندي نزولي طي مي كند به طوري كه در سال 1389 ارزش واگذاري ها به 86526 ميليارد ريال كاهش مي يابد و در سال 1390 مجددا با افزايش چشمگيري كه عمدتا ناشي از افزايش رد ديون هاي دولت است، به رقم 226هزار و220 ميليارد ريال مي رسد.
ضرورت خصوصی سازی
به عقیده کارشناسان نبود استراتژي مشخص درباره خصوصي سازي باعث شده ضمن اتكاي دولت به درآمدهاي مذكور و بازكردن حساب ويژه يي از اين محل جهت جبران هزينه هاي جاري خود، تامين بدهي هاي دولت به عنوان نخستين اولويت حاصل از خصوصي سازي در كشور تلقي شود. افزایش هزینه های دولت در نتیجه گسترش دامنه تصدی گری در اقتصاد موضوعی است که اغلب کارشناسان اقتصادی در مورد عواقب آن پیش از این هشدار داده بودند.
کارشناسان معتقدند که در شرایط تحریم دولت می بایست از هزینه های خود کم کند.کوچک شدن حجم دولت علاوه بر فراهم کردن زمینه مساعد برای بخش خصوصی، از هزینه های روز افزون دولت می کاهد. اما دولت در این چند ساله علیرغم سند چشم انداز به گسترش حوزه فعالیت های اقتصادی خود پرداخته است و برای تامین هزینه آن دچار بی انظباطی های گسترده مالی شده است.
به گفته سعید لیلاز، کارشناس مسائل اقتصادی، به دلیل بی انظباطی مالی دولت، بانک مرکزی در هر ساعت به طور متوسط 10 میلیارد تومان نقدینگی جدید به اقتصاد تزریق می کند. یعنی روزی 240 میلیارد تومان. امسال 80 هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید به بازار تزریق شده است.
به گفته وی این افزایش نقدینگی، در جهت کاهش کسری بودجه دولت بوده است که یکی از عوامل عمده آن بزرگی حجم دولت و تامین هزینه دستگاه های وابسته آن است.
اجرای اصل 44 و سپردن بخشی از تصدی گری دولت به بخش خصوصی، علاوه بر توانمند سازی بخش خصوصی در زمینه تولید ملی، می تواند باعث کاهش نرخ بیکاری، افزایش صادرات، کاهش نرخ ارز و افزایش رونق اقتصاد گردد.
|
- نقدی بر آموزش مدیریت در ایران
- به بهانه معرفی یک کتاب : نگاهی نو به اقتصاد ایران
- دنياي اقتصاد: کودکان امروز، اقتصادسازان آینده
- اکونومیست: رشد بی سابقه اقتصادی در آسیا ؛ بسیاری از مردم از زیر خط فقر خارج شدند
- سوءتغذيه جان بيش از يک ميليارد از مردم جهان را تهديد مي کند
- چگونه اقتصاد ایران را بفهمیم؟ درک بهتر اقتصاد ایران / عماد عظیمی*
- ویژگیهای یک مدیر موفق
- مردم از این4اقتصاددان! حامي هدفمندسازي توضیح بخواهند؛پژويان،نهاونديان،نيليو آقامحمدي
- اقتصاد را چگونه مديريت ميكنيم ؟
- 10 ویژگی مدیـر خوب از نگاه بیل گیتس
- مقالهای منتشرنشده از هدی صابر/ اقتصاد گرفتار نقاهت بیبرنامگی ... برگرفته از سایت تاریخ ایرانی
- تقويت کار جمعي در کشور فرآيند توسعه را تسريع مي کند
- صندوق بينالمللیپول : انقباض در اقتصاد ايران
- سازمان مدیریت و برنامه ریزی و لطمات اقتصادی انحلال آن
- توسعه از سطح فردي / نويسنده : علي اسلامي
- چرایی ناکامی ملت های عقب مانده ؟ / Why Nations Fail- عاصماغلو و رابیسنون
- گرانیها و دستاویزی به نام نوسان ارز / حسین ثابتی عبدلیان
- آیا اقتصاد کشور به اندازه فوتبالش مهم نیست؟ محمد سرکامیان
- با حقوق۵۰۰ هزار تومان هركس ميتواند دزد شود ! اقليما : مشکلات اقتصادی مردم را زورگیر میکند
- دکتر محمد باقر نوبخت در گفتگو با روزنامه آرمان : فعلا احساس نیازی به احزاب نمیشود
- علی لاریجانی در همایش نقش مبارزه با جرایم اقتصادی در جهاد اقتصادی : در جرایم اقتصادی ردپای روسای اطلاعاتی دیده میشود
- نكات مديريتی : ده خطای رایج در تصمیمگیری
- جزئیات طرح دولت برای استخدام ۳۹۰ هزار نفر در ۱۰۸ دستگاه و ۳۱ استان + جدول
- تحریم نفت و بانک مركزی بر اقتصاد کشور فشار آورد / وزیر صنعت و معدن : تحریمها هوشمندانه و فلجکنندهاند
- سوء مديريتها / نويسنده : هوشنگ پورخزائي
- احمد توکلی مطرح کرد؛ کاهش ۵۵ درصدی ارزش پول ملی
- مولفه هاي توسعه پايدار / دکتر ابوالفضل بهشتي
- مردم : مهار تورم بر افزایش یارانه ترجيح دارد
- سعید لیلاز اغراض سیاسی در تعیین سال پایه آماری را تحلیل میکند : «نقاشی» بر ایوان بنایی که «ترک»های بسیار دارد !
- رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی : ۹ میلیون دوشغله سدي بزرگ مقابل بيكاران
- بایزید مردوخی در گفتوگو با «بهار» نقش دموکراسی را در تاریخ ایران ارزیابی کرد «نظام تدبیر»؛ حلقه مفقوده توسعه در ایران
- از تورم 31 درصدی تا منفی شدن رشد اقتصادی
- دولتی با آرزوها و مصائب بزرگ / کارنامه اقتصادی دولتهای نهم و دهم
- فعالان اقتصادي ارائه كردند : بسته پيشنهادی اقتصاددانان به دولت آينده
- نقدهای سیاسی و اقتصادی احمد توکلی به اصلاح طلبان و اصولگرایان : حاکمیت باید در مورد حضور نظامیان در اقتصاد تصمیم قاطعانه بگیرد
- از دیپلماسی تا اقتصاد
- درباره کتاب «تجربه شهری» نوشته دیوید هاروی / نبرد پارتیزانی آگاهی و سرمایه، زیر پوست شهر
- بازخوانی مهمترین محورهای برنامه های دکتر حسن روحانی برای دولت یازدهم
- اقتصاددان بررسي كردند: چرا ايران «توسعه» پيدا نمیكند؟
- 50 نکته برای کار تشکیلاتی بهتر/ مهدی جعفری، فعال اصلاحطلب و سردبیر سایت سلام نو
- بررسی موانع توسعه در ایران در گفتگو با دکترسیدسلمان صفوی
- هفت چالش پیش روی اقتصاد کشور/ فرشاد مومنی *
- گزارشي از افزايش قیمت نان، نانوایان همچنان ناراضي؛ کام مردم تلختر از گذشته
- «توسعه اقتصادی» بدون «توسعه اجتماعی و سیاسی» محال است و امكانناپذير
- ادعاي يك موسسه بینالمللی: بدون توافق اتمی، اقتصاد ایران ورشکسته کامل میشود
- مهارت؛ موتور رشد توسعه اقتصادی و اجتماعی/ اقتصادمهارتی، الگوئی در سیاست گذاری اقتصادی/ دکتر محمدرضا عبدالهپور *
- سخنرانی دکتر محمود سریع القلم، نظريهيی برای توسعه ايران/ برگرفته از روزنامه اعتماد
- چرايي اینهمه فساد اقتصادي/ از این همه باورسوزیها جلوگیری کنيد/ مالک رضایی
- تکنوکراسی؛ آزادراهی قبل از پیچ انقلاب | مهرزاد سلیمی
- عزم ملی هیچ وقت با تکنوکرات ها همسو نبود/ تكنوكراسي و سياستگذاري صنعتي در ايران در ميزگرد با رضا نيازمند و محسن صفايي فراهاني
- تمرکز زدایی در مدیریت کشور، سبب بروز مدیران منطقه ای هوشمند و با تجربه خواهد شد/ عطا افشاریان
- اینکه اقتصاد ایران در چه مسیری قرار دارد؟ سوالی است که در پایان دومین سال از روی کار آمدن دولت روحانی، اذهان عمومی را به خود مشغول کرده است.
- ایران باید از شهرسازی مشارکتی غرب الهام بگیرد/ مدل موفق تامین مسکن کمدرآمدها
- توسعه اقتصادی نیاز به بستر دارد/ انسجام ملی در جهت رشد اقتصادی/ عطا افشاریان
- حرکت به سمت توسعهیافتگی باید در سطح نخبگان جامعه صورت بگیرد/ محمود سریع القلم
- همزمان با سفر بیژن زنگنه وزیر نفت به وین؛ شل و توتال آماده بازگشت به ایران شدند
- «۲۰ سال زمان نیاز است تا منابع زیرزمینی آب کشور احیا شود»
- یاداشت؛ نئولیبرالیسم ایرانی، اقتدار سرمایه یا اقتدار دولت؟
- یادداشتی از دکتر محمدرضا عارف/ برنامه ششم توسعه، پیش نیازها و پیش نهادها
- مشاور ارشد وزیر کشور در گفتوگو با ایلنا: اگر میخواهیم مطابق اهداف و چشم اندازهایی که برای کشور ترسیم کردهایم گام برداریم نیازمند نگاه توسعه محور و کارشناسی به قانونگذاری هستیم.
- محمود دلپسند، سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصاد و توسعه منطقه استانداری خراسان شمالی در جلسه کارگروه توسعه صادرات غیر نفتی استان: باید محصولات را متناسب با کشورها و بازار هدف برنامه ریزی کنیم
- تصمیمگیری بلندمدت اقتصادی بر پایه عقلانیت ابزاری، نیازمند تحقق دو شرط هستند: نخست وجود یک افق با ثبات و قابل اعتماد در پیش رو و دوم در دسترس بودن اطلاعات درست و قابل اعتماد.
- گفت و گوی مشروح جماران با پدر علم ترویج کشاورزی به بهانه روز ملی روستا؛ اقتصادمقاومتی با اقتصادروستایی آغاز می شود/ واردات حاصل ترک کشاورزی است
- گفت و گوی مشروح جماران با پدر علم ترویج کشاورزی به بهانه روز ملی روستا؛ اقتصادمقاومتی با اقتصادروستایی آغاز می شود/ واردات حاصل ترک کشاورزی است
- عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: آبروی ایرانیان خارج از کشور را نریزیم / برخی با اظهار نظر نسنجیده باعث فرار سرمایهگذاران میشوند
- رئیس اتاق ایران اعلام کرد: ۱۰ راهکار بخش خصوصی برای بازگشت رونق اقتصادی
- در کنفرانس مطبوعاتی معاون فرهنگی دانشگاه تهران عنوان شد: ویژه برنامههای روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه
- توصیههای رهبر معظم انقلاب برای اجرای موفق اقتصاد مقاومتی: به حرکت درآوردن و تعیین نقش آحاد جامعه جهت مشارکت در فعالیتهای اقتصادی و توانمندسازی آنها
- برنامه ششم توسعه، پیشنیازها و پیشنهادها/ یادداشتی از دکتر محمدرضا عارف
- سال 1395 سال رونق مسکن خواهد بود/ مسکن از خواب زمستانی بیدار میشود؟
- تداوم سوء مدیریت در استفاده از نخبگان کشور/ چرا كشور ايران در خروج نخبگان و انديشمندان در رتبه هاي بالای جهان قرار دارد؟
- برنامههای اقتصادی نامزدهای ائتلاف فراگیر اصلاحطلبان و حامیان دولت در مجلس دهم
- کارشناسان اقتصادی تبیین کردند؛ مجلس دهم و فرصت های تعامل با دولت برای اصلاحات اقتصادی
- خصوصی سازی از ابلاغ تا اکنون/ راه پر پیچ و خم اما ناگزیرِ خصوصی سازی
- درباره برجام ۲ یا برجام داخلی/ گفت وگو با مسعود نیلی مشاور اقتصادی روحانی
- چرا رکود از اقتصاد ایران نمیرود؟ گزارش ها از ٣٥ هزار پروژه نیمهتمام در نقاط مختلف کشور حکایت دارد که در طول سالهای گذشته کلنگ خورده و بلاتکلیف مانده است.
- هشدار وزیر نیرو: ادامه حیات و تمدن ایرانی به دلیل شرایط آبی کشور در خطر است
- تحلیل گران نگران هستند/ چشمانداز اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۷