مردم از این4اقتصاددان! حامي هدفمندسازي توضیح بخواهند؛پژويان،نهاونديان،نيليو آقامحمدي |
سایت الف در مقالهاي نوشت: تاریخ، اگر به قلم صدق و راستی نوشته شود، معلم بشریت است و درسآموز او. در عرصهی حیات اقتصادی جامعه، از پیروزی انقلاب اسلامی به بعد، نحوهی تدبیر و مواجههی سه گروهِ «مدیران، مجریان و سیاستگذاران»، «کارشناسان و خبرگان اقتصاد» و «مردم» بسیار جالب توجه است و مایهی عبرت است برای اکنون و آیندهی ما. اما ای کاش، خوانندگان ارجمند، این نوشته را از «عینک سیاستزدهی مرسوم در فضای عمومی نقد و انتقاد» ننگرند! که صد البته خواهش خطیر و دشواری است. اما، سیاستزدگی و تأویل نگاههای کارشناسی به اقتضائات جناحی و گروهی، آفتی است که همیشه فضا را «غبارآلود» میکند و در صحنهی غبارآلود، نمیتوان قضاوت و درنگ درستی داشت. در «دوم بهمنماه ۸۷»، جمشيد پژويان، محمد نهاونديان و مسعود نيلي و علي آقامحمدي با حضور در «کمیسیون ویژهی مجلس هشتم برای لایحهی هدفمندی یارانهها»، ديدگاه هاي خودرا درباره حذف، هدفمندي و نقدي كردن يارانه ها ارائه و نمايندگان مجلس را تشويق كردند تا به لايحه هدفمندي يارانهها راي مثبت دهند. كساني كه در زمستان۸۷ نمايندگان مجلس را به تصويب لايحه هدفمندي يارانه ها تشويق مي كردند، امروز مي توانند از نتيجه كار دفاع كنند؟ اين كارشناسان خبر نداشتند كه احمدي نژاد قرار است اين لايحه را اجرا كند؟معمول این است که وقتی در اجرای یک برنامه (یا قانون)، اهداف محقق نمیشوند و عوارض و نابسامانیها، به شدت جامعه را دچار عوارض مختلف و عدیده میکنند، بلافاصله، کارشناسانی که در تصویب و ایجاد فضای تبلیغاتی و عقلانیتِ جمعی آن برنامه (یا قانون) سهم داشتهاند، با «فرار رو به جلو»، لب به گلایه و شکوه و نقد کارشناسانه میگشایند که: «آنچه ما گفتیم را اگر به درستی اجرا میکردند، الان این وضع نبود...». این «واقعیت دردناکی» است که جامعهی علمی و کارشناسی ما بدان دچار است؛ بدین معنا که در زمان صعوبتها و بروز عوارض قابل پیشبینی برنامههای اینچنینی، «مصدر مشکلات» را «نه محتوای برنامه و قانون» که «نحوهی اجرای» آن میدانند و همین رویهی تثبیت شده، از مهمترین عواملی بوده است که تاکنون به «منتقدان رویههای شوک درمانی اقتصاد ایران» این مجال را نداده است که حرفشان با طمأنینهی شایستهتری شنیده شود. آیا همچنانکه یک پزشک، در قبال نسخههای خود متعهد و مسئول است، نباید اساتید و کارشناسانِ دیگر علوم، خصوصاً علومی نظیر اقتصاد که با هویّت جمعی یک کشور و تار و پود زندگی همهی مردم، مرتبط و مؤثر است، چنین روحیهی مسئولیتپذیری و صدقپیشگی را داشته باشند؟ آیا گفتن اینکه «ما اشتباه کردیم!»، اینقدر سخت و جانکاه است؟ آیا با این همه تاوان و عوارض ریز و درشت اقتصادی، سیاسی، امنیتی، اجتماعی و ... برای ملّتی که سه دهه است زیر ناجوانمردانهترین تهدیدهای خارجی، «مقاومت» کرده است، «نسخههای خارج از روح اقتصاد مقاومتی» ارائه نمودن، هیچ مسئولیتی را برای «مدافعانِ سینهچاکِ آن» به بار نخواهد آورد؟ پاسخ تاریخ را چه خواهیم داد؟ آیا «تناقضهای درونی» نقشهی راه و گزارشهای کارشناسی و دیدگاههای حامی نقدی کردن یارانهها، «امر مغلق و فرابشری و غیر قابل پیشبینیای» بود که توسط این قبیل گروههای کارشناسی امکانِ فهم و تبیین آن فراهم نشده بود؟ مگر «رویههای شوک درمانیِ قیمتی»، در اوایل دههی هفتاد، امتحان خود را پس نداده بودند؛ چگونه است که همان کارشناسان، با همان منطق و چارچوب مفهومی و همان ادلهی آزمون شده و به خطا رفته، دوباره فرصت حضور در مهمترین جلسات سیاستگذاری کشور را مییابند؟ آیا امکان مطالعهی سابقهی اجرای برنامه تعديل ساختاري در آمريكاي لاتين، آفريقا و آسيا و «جمهوری اسلامی ایران» به عنوان شاهد بزرگ تاریخی این قبیل نسخهپردازان اقتصادی، قابل توجه نیست؟ کارشناسان ِ مدافع پرداخت نقدی یارانهها، مدام ادعا ميکردند که با اجرای این قانون، «ارتقاي كارآيي و بهرهوري» به عنوان یکی از «اهداف مهم» این قانون، محقق خواهد شد. مؤلفههاي ارتقاي كارايي و بهرهوري در تمام دنيا شناخته شده است و اگر ميخواهيم بهرهوري را درون اقتصادي ملي ارتقا بدهيم بايد «سطح دانش»، «سطح مهارت» و «سطح هزينههاي تحقيق و توسعه» را ارتقا ببخشيم. دقت بفرمایید: زمانيكه اكثريت كاركنان شاغل در فعاليتهاي وابسته به حاملهاي انرژي جزو گروههاي متوسط و پايين جامعه هستند وقتي دولت شوكهاي اقتصادي و تورم ركودي را به آنها تحميل ميكند، اينها همان انگيزههاي بهرهوري در سطوح قبلي خودشان را هم از دست ميدهند؛ بنابراين هرگز از سوی کارشناسان مدافع طرح، توضيحي داده نشده كه چگونه اين كار انجام خواهد شد؟ بحث بر سر اين است كه با كمال تاسف قاعدهگذاري در اين زمينه؛ يعني آن چيزي كه عملا در دستور كار قرار گرفت؛ به گونهاي بود كه اتفاقا تشويقكننده عدم كارآيي و عدم بهرهبرداري بود؛ گويي برخي نه به صورت عميق بلكه سطحي چيزهايي شنيده بودند كه با اصلاح قيمتها علايم قيمتي سيستم را به سمت كارآيي و بهرهوري هدايت ميكنيم، اما به اين نكته توجه نكرده بودند كه تحت چه شرايطي و در كدام الگوي نظري چنين روابط تابعي وعده داده ميشود؟ اين وعده مربوط ميشود به «اقتصادهاي رقابتي» كه در آنجا «قيمت» براي توليدكننده، «برونزا» است و برونزا بودن قيمت موجب ميشود كه اينها احساس كنند در غياب بهرهوري و ارتقاي آن از گردونه رقابت خارج ميشوند. درحالي كه در مورد توليد حاملهاي انرژي با فضاي تمام عيار «انحصاري» روبهرو هستيم و توليدكننده انحصارگر اصلا نگراني ندارد كه كسي ديگر بيايد و جاي او را بگيرد و از اين ناحيه انگيزهاي براي ارتقاي كارآيي ندارد. بيثباتي تحميل شده به فضاي كلان اقتصاد از ناحيه شوكدرماني هم به گونهاي است كه به هيچوجه انگيزهاي براي بخش خصوصي براي ورود به چنين فعاليتهايي را ايجاد نميكند – و نکرده است - و از همه مهمتر اينكه «تير خلاص» را به انگيزههاي بهرهوري و كارايي در اين بنگاهها ميزند. زيرا در متن قانون هدفمندسازي يارانهها براي بخش اعظم حاملهاي انرژي مصوب شد كه مبناي قيمتگذاري جديد، قيمت تمام شده همان بنگاههاي ناكارآمد است. وقتي كه اين بنگاهها به شدت ناكارآمد هستند، مبنا قرار دادن قيمت تمام شده به معناي تشويق به ادامه و افزايش ناكارآمدي خواهد بود. از سویی دیگر، وقتي كه دولت به ناكارآمدترين بنگاهها كه در حال حاضر متولي توليد و توزيع حاملهاي انرژي در كشور هستند، ميگويد قيمت تمام شده اعلام كند و بهاي آن را از مردم ميگيرد، در واقع اين پيامي است كه از اين طریق به توليدكننده ناكارآمد داده ميشود به اين مضمون كه بدون دغدغه به كار خود ادامه بدهيد و حتي ناكارآييها و عدم بهرهوري خودتان را تشديد كنيد و نگران نباشيد كه هزينه اين ناكارآمديها و عدم بهرهوري را از مردم خواهيم گرفت. بنابراين اين هم باز يك تناقض بزرگ است كه درون اين سياست وجود دارد. این شرح کوتاهی بود از یکی از تناقضهای «رویههای شوک درمانی قیمتی» که میتوانست مطمح نظر اساتید و اقتصاددانان مدافع پرداخت نقدی یارانهها قرار بگیرد – که چنین نشد – و شد آنچه شد! |
- نقدی بر آموزش مدیریت در ایران
- به بهانه معرفی یک کتاب : نگاهی نو به اقتصاد ایران
- دنياي اقتصاد: کودکان امروز، اقتصادسازان آینده
- اکونومیست: رشد بی سابقه اقتصادی در آسیا ؛ بسیاری از مردم از زیر خط فقر خارج شدند
- سوءتغذيه جان بيش از يک ميليارد از مردم جهان را تهديد مي کند
- چگونه اقتصاد ایران را بفهمیم؟ درک بهتر اقتصاد ایران / عماد عظیمی*
- ویژگیهای یک مدیر موفق
- بررسی وضعیت خصوصی سازی در ایران : سهم مردم از اقتصاد کشور
- اقتصاد را چگونه مديريت ميكنيم ؟
- 10 ویژگی مدیـر خوب از نگاه بیل گیتس
- مقالهای منتشرنشده از هدی صابر/ اقتصاد گرفتار نقاهت بیبرنامگی ... برگرفته از سایت تاریخ ایرانی
- تقويت کار جمعي در کشور فرآيند توسعه را تسريع مي کند
- صندوق بينالمللیپول : انقباض در اقتصاد ايران
- سازمان مدیریت و برنامه ریزی و لطمات اقتصادی انحلال آن
- توسعه از سطح فردي / نويسنده : علي اسلامي
- چرایی ناکامی ملت های عقب مانده ؟ / Why Nations Fail- عاصماغلو و رابیسنون
- گرانیها و دستاویزی به نام نوسان ارز / حسین ثابتی عبدلیان
- آیا اقتصاد کشور به اندازه فوتبالش مهم نیست؟ محمد سرکامیان
- با حقوق۵۰۰ هزار تومان هركس ميتواند دزد شود ! اقليما : مشکلات اقتصادی مردم را زورگیر میکند
- دکتر محمد باقر نوبخت در گفتگو با روزنامه آرمان : فعلا احساس نیازی به احزاب نمیشود
- علی لاریجانی در همایش نقش مبارزه با جرایم اقتصادی در جهاد اقتصادی : در جرایم اقتصادی ردپای روسای اطلاعاتی دیده میشود
- نكات مديريتی : ده خطای رایج در تصمیمگیری
- جزئیات طرح دولت برای استخدام ۳۹۰ هزار نفر در ۱۰۸ دستگاه و ۳۱ استان + جدول
- تحریم نفت و بانک مركزی بر اقتصاد کشور فشار آورد / وزیر صنعت و معدن : تحریمها هوشمندانه و فلجکنندهاند
- سوء مديريتها / نويسنده : هوشنگ پورخزائي
- احمد توکلی مطرح کرد؛ کاهش ۵۵ درصدی ارزش پول ملی
- مولفه هاي توسعه پايدار / دکتر ابوالفضل بهشتي
- مردم : مهار تورم بر افزایش یارانه ترجيح دارد
- سعید لیلاز اغراض سیاسی در تعیین سال پایه آماری را تحلیل میکند : «نقاشی» بر ایوان بنایی که «ترک»های بسیار دارد !
- رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی : ۹ میلیون دوشغله سدي بزرگ مقابل بيكاران
- بایزید مردوخی در گفتوگو با «بهار» نقش دموکراسی را در تاریخ ایران ارزیابی کرد «نظام تدبیر»؛ حلقه مفقوده توسعه در ایران
- از تورم 31 درصدی تا منفی شدن رشد اقتصادی
- دولتی با آرزوها و مصائب بزرگ / کارنامه اقتصادی دولتهای نهم و دهم
- فعالان اقتصادي ارائه كردند : بسته پيشنهادی اقتصاددانان به دولت آينده
- نقدهای سیاسی و اقتصادی احمد توکلی به اصلاح طلبان و اصولگرایان : حاکمیت باید در مورد حضور نظامیان در اقتصاد تصمیم قاطعانه بگیرد
- از دیپلماسی تا اقتصاد
- درباره کتاب «تجربه شهری» نوشته دیوید هاروی / نبرد پارتیزانی آگاهی و سرمایه، زیر پوست شهر
- بازخوانی مهمترین محورهای برنامه های دکتر حسن روحانی برای دولت یازدهم
- اقتصاددان بررسي كردند: چرا ايران «توسعه» پيدا نمیكند؟
- 50 نکته برای کار تشکیلاتی بهتر/ مهدی جعفری، فعال اصلاحطلب و سردبیر سایت سلام نو
- بررسی موانع توسعه در ایران در گفتگو با دکترسیدسلمان صفوی
- هفت چالش پیش روی اقتصاد کشور/ فرشاد مومنی *
- گزارشي از افزايش قیمت نان، نانوایان همچنان ناراضي؛ کام مردم تلختر از گذشته
- «توسعه اقتصادی» بدون «توسعه اجتماعی و سیاسی» محال است و امكانناپذير
- ادعاي يك موسسه بینالمللی: بدون توافق اتمی، اقتصاد ایران ورشکسته کامل میشود
- مهارت؛ موتور رشد توسعه اقتصادی و اجتماعی/ اقتصادمهارتی، الگوئی در سیاست گذاری اقتصادی/ دکتر محمدرضا عبدالهپور *
- سخنرانی دکتر محمود سریع القلم، نظريهيی برای توسعه ايران/ برگرفته از روزنامه اعتماد
- چرايي اینهمه فساد اقتصادي/ از این همه باورسوزیها جلوگیری کنيد/ مالک رضایی
- تکنوکراسی؛ آزادراهی قبل از پیچ انقلاب | مهرزاد سلیمی
- عزم ملی هیچ وقت با تکنوکرات ها همسو نبود/ تكنوكراسي و سياستگذاري صنعتي در ايران در ميزگرد با رضا نيازمند و محسن صفايي فراهاني
- تمرکز زدایی در مدیریت کشور، سبب بروز مدیران منطقه ای هوشمند و با تجربه خواهد شد/ عطا افشاریان
- اینکه اقتصاد ایران در چه مسیری قرار دارد؟ سوالی است که در پایان دومین سال از روی کار آمدن دولت روحانی، اذهان عمومی را به خود مشغول کرده است.
- ایران باید از شهرسازی مشارکتی غرب الهام بگیرد/ مدل موفق تامین مسکن کمدرآمدها
- توسعه اقتصادی نیاز به بستر دارد/ انسجام ملی در جهت رشد اقتصادی/ عطا افشاریان
- حرکت به سمت توسعهیافتگی باید در سطح نخبگان جامعه صورت بگیرد/ محمود سریع القلم
- همزمان با سفر بیژن زنگنه وزیر نفت به وین؛ شل و توتال آماده بازگشت به ایران شدند
- «۲۰ سال زمان نیاز است تا منابع زیرزمینی آب کشور احیا شود»
- یاداشت؛ نئولیبرالیسم ایرانی، اقتدار سرمایه یا اقتدار دولت؟
- یادداشتی از دکتر محمدرضا عارف/ برنامه ششم توسعه، پیش نیازها و پیش نهادها
- مشاور ارشد وزیر کشور در گفتوگو با ایلنا: اگر میخواهیم مطابق اهداف و چشم اندازهایی که برای کشور ترسیم کردهایم گام برداریم نیازمند نگاه توسعه محور و کارشناسی به قانونگذاری هستیم.
- محمود دلپسند، سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصاد و توسعه منطقه استانداری خراسان شمالی در جلسه کارگروه توسعه صادرات غیر نفتی استان: باید محصولات را متناسب با کشورها و بازار هدف برنامه ریزی کنیم
- تصمیمگیری بلندمدت اقتصادی بر پایه عقلانیت ابزاری، نیازمند تحقق دو شرط هستند: نخست وجود یک افق با ثبات و قابل اعتماد در پیش رو و دوم در دسترس بودن اطلاعات درست و قابل اعتماد.
- گفت و گوی مشروح جماران با پدر علم ترویج کشاورزی به بهانه روز ملی روستا؛ اقتصادمقاومتی با اقتصادروستایی آغاز می شود/ واردات حاصل ترک کشاورزی است
- گفت و گوی مشروح جماران با پدر علم ترویج کشاورزی به بهانه روز ملی روستا؛ اقتصادمقاومتی با اقتصادروستایی آغاز می شود/ واردات حاصل ترک کشاورزی است
- عضو کمیسیون اقتصادی مجلس: آبروی ایرانیان خارج از کشور را نریزیم / برخی با اظهار نظر نسنجیده باعث فرار سرمایهگذاران میشوند
- رئیس اتاق ایران اعلام کرد: ۱۰ راهکار بخش خصوصی برای بازگشت رونق اقتصادی
- در کنفرانس مطبوعاتی معاون فرهنگی دانشگاه تهران عنوان شد: ویژه برنامههای روز جهانی علم در خدمت صلح و توسعه
- توصیههای رهبر معظم انقلاب برای اجرای موفق اقتصاد مقاومتی: به حرکت درآوردن و تعیین نقش آحاد جامعه جهت مشارکت در فعالیتهای اقتصادی و توانمندسازی آنها
- برنامه ششم توسعه، پیشنیازها و پیشنهادها/ یادداشتی از دکتر محمدرضا عارف
- سال 1395 سال رونق مسکن خواهد بود/ مسکن از خواب زمستانی بیدار میشود؟
- تداوم سوء مدیریت در استفاده از نخبگان کشور/ چرا كشور ايران در خروج نخبگان و انديشمندان در رتبه هاي بالای جهان قرار دارد؟
- برنامههای اقتصادی نامزدهای ائتلاف فراگیر اصلاحطلبان و حامیان دولت در مجلس دهم
- کارشناسان اقتصادی تبیین کردند؛ مجلس دهم و فرصت های تعامل با دولت برای اصلاحات اقتصادی
- خصوصی سازی از ابلاغ تا اکنون/ راه پر پیچ و خم اما ناگزیرِ خصوصی سازی
- درباره برجام ۲ یا برجام داخلی/ گفت وگو با مسعود نیلی مشاور اقتصادی روحانی
- چرا رکود از اقتصاد ایران نمیرود؟ گزارش ها از ٣٥ هزار پروژه نیمهتمام در نقاط مختلف کشور حکایت دارد که در طول سالهای گذشته کلنگ خورده و بلاتکلیف مانده است.
- هشدار وزیر نیرو: ادامه حیات و تمدن ایرانی به دلیل شرایط آبی کشور در خطر است
- تحلیل گران نگران هستند/ چشمانداز اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۷