 |
تدبير يا تقدير |
انسان موجودي است برتر كه مي تواند با اراده و اختيار خويش سرنوشت خود را رقم زند. البته اين اختيار، اعطايي بوده و در حقيقت در محدوده اذن پروردگار مي باشد. بعبارتي ديگر انسان در حيطه بندگي مي‌تواند تدبير نمايد اما آنچه رقم خواهد خورد همان تقدیر الهي است.
براي آنكه انسان بتواند در تدبير امور زندگي خويش موفق شود لازم است در پنج مرحله، گام هاي خود را به صورت منظم و دقيق بر دارد:
1-مرحله تعلم و آموختن:” در اين مرحله، انسان نيازمند يادگيري و آموزش است و دانستن بعنوان كليد و رمز موفقيت تنها با آموختن ميسر بوده و آدمي محتاج آموزگاري است كه به او الفباي بهتر زيستن را بياموزد و شكي نيست كه اين آموزش همراه با پژوهش بشر را در تدبير امور زندگي ياري خواهد داد آنگونه كه زگهواره تا گور دانش بجوي.”
2-مرحله تفكر: “ذهن انسان تنها با آموختن به رشد و پويايي نمي رسد بلكه تفكر و انديشيدن لازمه خلاقيت و نوآوري است . تمامي ابتكارات و اختراعات و پيشرفت دانش در اين مرحله شكل مي گيرد كه آدمي با تفكر خود را به عمق هستي وارد مي سازد واگر در روايت از ائمه اطهار عليهم السلام نقل شده است كه يك ساعت تفكر برشصت يا هفتاد سال عبادت تقدم دارد شايد به اين جهت است كه عمق معرفت كه لازمه قبولي عبادت است با تفكر بدست مي آيد. مرحله تفكر در حسن تدبير زندگي نقش اساسي دارد و انسان متفكر، در حوزه تدبير نيز موفق خواهد بود. “
3- مرحله مطالعه : “بشر براي رسيدن به كمال ناچار است تا حاصل افكار ديگران را مورد مطالعه خويش قرار دهد و هر قدر اين مطالعات دقيق تر و عميق تر انجام شود نتايج مؤثرتر و مفيدتري خواهد داشت. قافله دانش با مطالعات آثار اصحاب علم و قلم به پيش مي رود و توان انسان در تدبير زندگي به كيفيت و كميت مطالعه باز مي گردد.”
4-مرحله مشاوره:” در تدبير امور، مشاوره ، نقش بسزايي دارد و عقل آدمي با مشورت به شكوفايي مي رسد و انسان مي تواند از جمع شدن عقول راههاي بسته را بگشايد.
شايد مشورت در كارها مهمترين شرط موفقيت در تدبير امور بحساب آيد و انسانهايي كه مشاوره را جدي مي گيرند معمولاً از شكست در امان هستند. زيرا استفاده از تجربيات ديگران مانع اشتباه آدمي است .”
5-مرحله محاسبه :” جهاني كه در آن زندگي مي كنيم با نظم هندسي پيچيده اي بنا شده و معادلات دقيق رياضي بر همه احكام تكويني و تشريعي اين عالم سايه افكنده است.
از عبادات تا معاملات ، از ساختمان سازي تا انسان سازي ، همه و همه از محاسبات عميق و دقيق برخوردار است كه بدون در نظرگرفتن آن عملاً نمي توان در تدبير زندگي موفق بود.
بعبارتي روشن بدون محاسبه هر گونه برنامه ريزي محكوم به شكست است و بدون برنامه‌ريزي هيچ عملكردي به نتيجه قطعي و قابل قبول نخواهد رسيد.”
حاصل اين پنج مرحله داشتن تدبيري نيكو و پذيرفتني است اما آيا تدبير در امور زندگي كافي است و مي توان صرفاً با تدبير، موفقيت را بصورت تضمين شده براي خود تصور نمود.
نگاهي به زندگي خود و ديگران نشان دهنده اين واقعيت است كه هر قدر در تدبير امور موفق باشيم، نمي توان به تدبير تنها اكتفا كرد بلكه بايد تقدير الهي را نيز در نظر گرفت كساني كه فقط به تقدير دلخوش كرده‌اند و از زير بار تدبير شانه خالي مي كنند درباره خود ظلم مي كنند ظلمي كه به خدا نسبت مي‌دهند اما در حقيقت خود را مبرا كرده و خواسته اند تنبلي و بيحالي خود را به گونه اي زشت و نابخردانه توجيه نمايند.
اما كساني هم كه فقط تدبير خود را كافي دانسته و انتظار دارند هرچه برنامه ريزي مي كنند عيناً تحقق يابد آنها نيز از قدرت خالق هستي غافل مانده اند و بر اين باورند كه خود، خداي خويشند در حالي كه اختيار آنها نيز در محدوده قدرت لايزال خالق هستي است به نظر مي رسد براي تقدير نيز پنج مرحله مي توان در نظر گرفت:
1-مرحله ايمان
در اين مرحله انسان بايد با ايمان به غيب غيرمحسوسات را نيز باور نمايد و قبول كند كه فراتر از آنچه مي بيند ، مي شنود يا احساس مي كند حقايقي هم وجود دارد كه از آن به غيب ياد مي شود و در رأس همه اين محسوسات و غير محسوسات خالق هستي است كه مبدأ اين عالم و منشاء اين موجودات است .
اگر انسان باور كند كه آفريدگاري دارد كه همو پروردگارش نيز هست و اين وجود هستي بخش براي هدايت آدمي برگزيدگاني را قرار داده كه رسالت خود را با وحي به انجام مي رسانند و بشر را از شر بديها نگاه داشته و او را به خوبيها تشويق مي نمايند با ايمان به خدا و پيامبران الهي و وحي عملاً انسان تقدير خداوند را پذيرا مي شود و هر آنچه او خواست با تمام وجود مي خواهد و جز اراده او چيزي ديگر را طلب نكرده و كار خود را به او مي سپارد و هر تصميم را منوط به خواست خدا كرده و با قيد انشاء ا... تدبير را با تقدير رقممي زند در چنين حالي است كه تدبير و تقدير دو بال يك پرنده خواهند بود كه با هم امكان پرواز پرنده را عملي مي سازد.
2-مرحله توجه و تذكر
در اين مرحله است كه آدمي ا ز خود غافل مي شود و به خدا متوجه گرديده و مانند قطره اي به دريا وصل شده وياد خدا را دائما با خود دارد.
انسان بواسطه برتري ذاتي بر مخلوقات مي تواند خود را كه از خدا گرفته شده به خدا بازگرداند و در حقيقت با انقطاع از غير خدا و اتصال به او تدبير خود را در تقدير الهي ذوب نمايد.
انساني كه جز به خدا به هيچ چيز ديگر توجه ندارد و در حقيقت به كلمه توحيد يعني نفي همه خدايان جز خداي متعال مي رسد و رستگاري را براي خويش به ارمغان مي آورد.
آرامش مهمترين نتيجه اين تدبير پيوسته به تقدير است يعني بشر با توجه دائمي به خدا، خود را نمي بيند تا خواسته اي را براي خويش ببيند و چون چنين شد خواسته خدا همان خواسته او خواهد بود بنابراين او به خواسته خود رسيده است و هيچگاه شكست نخواهد خورد و بنابراين حتي در سخت ترين شرايط ، تلخي و نامرادي را احساس نمي كند و همواره آنچه پيش آيد تصويري زيبا در جان و روحش شكل مي گيرد.
3-مرحله اخلاص
در اين مرحله انسان كه بواسطه ايمان و توجه به خدا از غير خدا جدا شده نيازمند خلوص در نيت و انگيزه است بعبارتي ديگر او بايد هر آنچه را انجام مي دهد به قصد نزديك شدن به صفات الهي و كمالاتي بداند كه او را خداگونه قرار داده و شايسته جانشيني خدا مي سازد.
اخلاص در دو جهت محقق مي گردد يكي در عبوديت و بندگي است و ديگري در ارتباط با غير خدا براي حل مشكلات و برطرف كردن نيازها و انحصار در عبوديت و كمك گرفتن از ديگران بسيار مهم است .
زيرا بشر عليرغم ايمان به خدا و توجه به او براي تدبير در زندگي نيازمند كمك گرفتن از ديگران است و همين ارتباط نزديك با ديگران محبتي را ايجــــاد مي نمايد كه نوعي بندگي را به همراه دارد اخلاص يعني انحصار در بندگي و ارتباط براي رفع نيازهاي بشري و تدبير در زندگي بمعناي برقراري ارتبـــــاط با اشخاص مي‌باشد بگونه اي كه مسائل اجتماعي خود را حل و فصل نمايند.
اما اگر تدبير و تقدير همپاي هم جلو روند لازمـــه اش آن است كه انسان فقط خدا را معبود و مستعان خويش قرار دهد كه همان معناي اياك نعبد و اياك نستعين خواهد بود.
4-توكل
در اين مرحله انسان بايد براي نجات از توهم بي پناهي در اين جهان هستي اعتصام به خداي متعال نمايد استعاذه و پناه بردن به خدا لازمه ثبات در زندگي و تثبيت اراده و ايمان است .
بعبارتي دقيق بايد گفت استمرار اخلاص نيازمند به توكل است و اگر بشر پس از ايمان و توجه بخدا بخواهد در مسير مستقيم نلغزد و همواره با اعتدال و آرامش حركت كند و تدبيرش را با تقدير الهي تثبيت نمـــايد بايد به خداوند متعال توكل كرده و لحظه اي به حال خود رها نشود.
اعتماد به نفس بواسطه تدبير و اتكال به خداوند بواسطه تقدير قابل درك و فهم براي همه انسانهاي مؤمن بيدار و مخلص مي باشد.
كسي كه خود را نشناسد و اعتماد به نفس نداشته باشد تدبيرش نتيجه بخش نيست و كسي كه خدا را نشناسد و توكل به خدا ننمايد تقديــر الهي را درك نخواهد كرد بنابراين در تاريكي مطلق و در جهل مركب ابدالدهر مي ماند.
5- تقوا
در اين مرحله انسان وارد حوزه عمل مي شود ، عمل بصورت خاص بعنوان مثال شخصي در يك اداره روزانه كاري معين را انجام مي دهد اما گاهي مــأموريتي ويژه با ابلاغي معيني به او داده مي‌شود در اين شرايط است كه فرد بصورت خاص عمل مي نمايد .
تقواي الهي همان مأموريت از جانب خداي متعال است كه انسان را تحت شرايط ويژه اي قرار مي‌دهد و آدمي در اين شرايط است كه كارهاي بزرگي انجام مي دهد.
در حقيقت تقواي الهي، مسير زندگي انسان را كاملاً مشخص ساخته و بشر را در صراط مستقيم هدايت مي‌نمايد و انسان كامل با قدرت الهي عصمت و انسـان رو به كمال با توان برخاسته از تقواي الهي از گناه و عصيان دوري كرده و به تكليف الهي خويش عمل مي نمايد.
تدبير در زندگي در شرايط تقواي الهي با تقدير دقيقاً مساوي و موازي با هم خواهد بود و مانند ريل قطار حركت انسان از مبدأ شروع زندگي تا مقصـد زندگي جاويد در بهشت الهي فراهم مي آورد
|
|
|||
|
|||
مطالب مرتبط:
- تـــدبـیــر / كوركورانه گربه راه افتي كوركورانه هم به چاه افتي
- جایگاه مدارا و خشونت در ادب فارسی
- آیا مدارا و تحمل همدیگر و داشتن یک زندگی مسالمت آمیز در این دور و زمانه کاهش یافته است ؟
- بيتدبيري چيست ؟
- شايسته سالاري و عقلانيت نهادي / عبدالصمد محمودی
- ۱۰ روش برای افزایش انگیزه كارمندان
- پدر و پسر با هم درحال نماز خواندن/ ديدني
- تقويت فرهنگ گفتوگو در خانواده، ضرورت جامعه
- آشنایی با دکتر صادق طباطبائی
- در باب عدل و تدبیر و رای و آیین حکمرانی
- آرامگاه مهندس مهدی بازرگان / اولین نخستوزیر انقلاب اینجا آرمیده است.
- مدارا با مردم بخش بزرگي از تدبير حكومتداري است
- نگاهی به روانشناسي تفاوت و مدارا در گروه هاي اجتماعي
- مدارا با زن ، کلید زندگی شیرین
- به این میگن اعتماد به نفس داشتن ! عکس متحرک
- رییس جمهور در پیامی به همایش تبیین مفهوم اعتدال؛اعتدال واژهای است که آن را بر مردمان وطنم ...
- دولت کریمه تدبیر و امید و اعتدال بخواند : "نظریه سلاح در دست" یا "هم افزایی قدرت"
- حسن روحانی: مسئولیت محوری من حفظ امید و اعتماد مردم است / مروری بر بیوگرافی دکتر حسن روحانی
- سعید حجاریان : حاضریم دندانه کلید روحانی باشیم / ما تجربه خاتمی را داریم که وقتی بیقانونی رخ داد ایستادگی کرد و با تخلف از قانون برخورد کرد.
- احمد مسجد جامعی : امیرکبیر و توسعه علمی
- مقاله وارده : امید به «اعتدال» و بیم از «فرصتطلبی»!
- گزارش کامل «همایش ملی تبیین اعتدال»
- رمز گشایی از جملات تازه رئیس جمهور : راهبرد روحانی ؛ اعتدال در عین اقتدار
- شایسته سالاری جایگزین رابطه سالاری شود
- یادگیری گذشت از نلسون ماندلا
- محمدباقر فرهند : رابطه عدالت ، امید و استحکام سیاسی
- معاون پارلمانی رئیسجمهور : آسیبهای نظام انتخاباتی را برطرف کنیم/ خط امام، بهرسمیتشناختن چندصدایی است
- اهميت مدارا در اسلام : يکي از اصولي که در بهبود و رشد روابط انسان با ديگران، تأثير شگرفي دارد، مدارا و تحمل ديگران است.
- كاركردها و فنون مدارا در زندگى اجتماعى
- دکترعماد افروغ استاد دانشگاه و نماینده سابق مجلس : عسگر اولادی؛ الگویی برای خوب انتقاد کردن
- حجت الاسلام علی یونسی، دستیار ویژه رییس جمهوری در امور اقوام و اقلیت های دینی و مذهبی : ایرانی ها اهل مدارا و فرهنگ مدار هستند.
- جمهوریخواهی بازرگان / علیرضا بهشتی
- سریعالقلم: برخی به دنبال عقلانیت نیستند/ سیاستمداران ما باید روزی چندبار از مردم عذرخواهی کنند
- موانع اعتدالگرایی در گفتوگو با سریعالقلم
- چالش میان مرد اعتدال و تندروها بر سر باز شدن فضای جامعه
- سخنگوی دولت: دولت وقت ندارد وارد منازعات سیاسی شود/ با منتقدان مدارا می‌کنیم
- دکتر محمود سریعالقلم: اخلاق و مدنیت، مهمتر از مواضع سیاسی است
- به اسیر کن مدارا/ او را طعام و آب بده و دست و پای او را در زنجیر مکن، و با او رفق و مدارا کن/ اگر شفا یابم من سزاوارترم به آن که او را عفو کنم زیرا که ما اهلبیت کرم و عفو و رحمتیم.
- سید محمود علوی، وزیر اطلاعات دولت تدبیر و امید: ما صاحب کشتی انقلاب نیستیم که افراد را پیاده کنیم/ چه اصول گرا و چه اصلاح طلب همه عزیز هستند
- اولین موضع رسمی موسسین حزب ندای ایرانیان در قالب بیانیهای منتشر شد.
- نیازمند احترام به قانون و صلح و مدارا در جامعه هستیم/ ایمان میرزاده
- در کار مردم تجسس نکنید/ دکتر علیرضا مخبر دزفولی*
- ممنوعیت تکنولوژی آثار منفیتری به بار میآورد/ جنس واقعي فتواي متفاوت آيتالله وحيد
- پارازیت؛ ضد عقل، ضد نظام، ضد سلامت
- ما ایرانیان، چه پیش از اسلام و چه پس از اسلام، همزیستی مسالمتآمیز اقوام و ادیان گوناگون را تجربه کردهایم و هیچ دلیلی ندارد از این سنت حسنه خداپسندانه دست بکشیم.
- دکتر سیدمحمدرضا بهشتی: مگر نگفتند حسین (ع) می خواست قدرت را در دست بگیرد؟چرا به رغم این همه تلاش برای خاموش کردن این شعله، بر پا ماند و روشن تر شد؟
- بررسی حضور سرمایهگذاران خارجی در ایران در گفتگو با حسین راغفر/ فرصت بزرگ!
- چهارمین جلسه شورای برنامه ریزی و توسعه استان استاندار خراسان شمالی: سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان خراسان شمالی با دیدگاه ورویکرد جدید در جهت توسعه استان تمام توان خود را بکارگیرد.
- پورعیسی معاون برنامه ریزی و اشتغال استانداری: به طور قطع راهکار برطرف کردن بحران بیکاری نیازمند تحرک بسیار در بخش تولید و سرمایه گذاری و ارتقای بهره وری است.
- معاون برنامه ریزی و اشتغال استانداری گفت:جذب سرمایه گذار و فعالیت های اقتصادی در خراسان شمالی با توجه به ظرفیت ها و قابلیت های استان و با رویکرد توسعه متوازن خواهد بود.
- معاون برنامه ریزی استاندار خراسان شمالی: الگو برداری از منطقه آزاد ارس در جذب سرمایه گذار و فعالیت های اقتصادی از رویکرد های توسعه استان خراسان شمالی می باشد
- شناسایی 23 فرصت سرمایه گذاری در گردشگری خراسان شمالی
- سرپرست معاونت هماهنگی امور اقتصادی استانداری گفت:برای هر تولیدی باید در وهله نخست توجیه اقتصادی تعریف شده باشد و این کار نیازمند مطالعات طرح ها قبل هر تولیدی و فراهم آوردن ابزارهای مورد نیاز است.
- در دیدار نخبگان و کارآفرینان ایرانی مقیم آمریکا/ رییسجمهور: سرمایهگذاران ایرانی اولویت دارند
- یادداشتی از امیررضا سوری؛ راهکارهای جذب مشارکت بخش خصوصی در پیشبرد اهداف سند راهبردی وزارت صنعت، معدن و تجارت
- بهرهوری؛ حلقه مفقوده تولید ملی/ محمدامین سازگارنژاد-معاون پیشین وزارت کار
- بانک جهانی پیش بینی کرده است که نرخ رشد اقتصادی ایران تا پایان 2016 به رقم 5.8 درصد برسد که این نرخ آنطور که گزارش بانک جهانی اذعان دارد به دلیل رفع تحریم های غرب علیه ایران است.
- سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی ایران اعلام کرد: مجموع ارزش طرح های مصوب شده این سازمان در سال گذشته (1394 ) نزدیک به هفت میلیارد دلار بود.
- پیام نوروزی اقتصاددانان دنیا به مردم ایران/ باز چشم بر هم زدیم و سال نو از راه رسید!
- یک کارشناس مسکن گفت: وضعیت مسکن از این بدتر نمیشود و حتما منحنی این بخش تا یک سال آینده که از رکود خارج می‌شود به سمت بالا خواهد بود.
- در حالی که دولت مصمم است تا پایان سال ۱۳۹۶ نرخ بیکاری را تک رقمی کند بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان بازار کار تحقق این هدف را منوط به افزایش رشد اقتصادی می‌دانند.
- آمارها تایید میکنند: احتمال اتمام رکود مسکن در سال آینده
- یک کارشناس ضمن پیشبینی رونق بخش مسکن در بهار سال آینده گفت: ذات رونق مسکن با افزایش قیمت همراه است و این هزینه را برای بالا بردن اشتغال کشور باید پرداخت کنیم.