گزارش جماران از میزگرد «مبانی فقهی حق الناس بودن رأی مردم»؛ فخار طوسی: نظریه حق الناس بودن رأی مردم وجوه قابل تفسیری دارد/ قاضی زاده: شرط مشروعیت حکومت اقبال مردم به آن در قالب رأی است |
میزگردی با عنوان «مبانی فقهی حق الناس بودن رأی مردم» در «پیش همایش «حقوق مردم و حکومت دینی در اندیشه امام خمینی (س)» با حضور 4 تن از استادان حوزه و دانشگاه برگزار شد. به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، حجت الاسلام و المسلمین رحیم نوبهار در این میزگرد، اظهار کرد: امام خمینی(س) از آغازین روزهای انقلاب اسلامی و پیش از پیروزی به مساله حق مردم بر تعیین سرنوشت اشاره می فرمودند. عناوین همایش که برگرفته از جمله ای از امام خمینی بوده است شایسته تامل است. وی افزود: برای تبیین اینکه آرا و رای مردم چگونه حق الناس تلقی شود مفاهیمی باید روشن شود. نخست معنای حق داشتن است، در دنیای مدرن بر این تمایز تاکید می شود که میان حق بودن و حق داشتن تقاوت است. یک انسان می تواند برحق نباشد، ولی حق داشته باشد. این تمایز مدرن نیست، تنها در دوره مدرن بر این تمایز تاکید بیشتری شده است. حجت الاسلام والمسلمین نوبهار با تشریح تمایز بین حق داشتن و حق بودن افزود: در سایه این تمایز است که امروزه درباره حق برخطاکاری صحبت می شود. یعنی انسان حق داشته باشد که کار اشتباهی انجام دهد. فکر می کنم در ادبیات دینی و مذهبی هم اگر انسانی در جایی که فقرا گرد او هستند، خانه ای زیبا و وسیع بنا نهد گرچه کار او را خطا می نامیم، ولی می گوییم او حق دارد. این تمایز بسیار مهم است. چون بعضی وقتها در دستکاری هایی که در آراء، عقاید و تمایلاتی که مردم دارند می کنیم، مبتنی بر این است که بله مردم حق دارند ولی اشتباه کرده اند و ما هم حق داریم که آنها را اصلاح کنیم. این سخنران میزگرد پیش همایش بین المللی حقوق و حکومت دینی در اندیشه امام خمینی(س) با اشاره به مفهوم حق الناس و لحاظ مساله حق به عنوان پدیده ای میان انسانی یادآور شد:درباره مفهوم حق به مثابه پدیده ای میان انسانی اختلاف نظری وجود ندارد. همه ما می توانیم مفهوم حق داشتن را در روابط انسانی تصور کنیم. هرچند در مورد تصور حق به معنای حق میان انسانی برای ذات مقدس حق تعالی از طرف فیلسوفان حق و الهیون در مشرق و مغرب تردیدهایی مطرح است. اینکه آیا خداوند می تواند حق داشته باشد به معنای حقی که ما به عنوان یک انسان نسبت به دیگری داریم؟ ادبیات فقهی ما انباشته از تعابیر عبدالله و حق الناس است. ولی به رغم وجود آن تعابیر باز از چشم انداز مسائل تحقیقی این مسائل مطرح است. استاد دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به نکته ای دیگر در باب پاسخ به پرسش «آیا رای مردم حق الناس است؟» افزود: نکته مهم دیگر در پاسخ به این سوال تحلیل ماهیت رای مردم است. مردم در دوره مشخصی سر صندوق های رای حاضر می شوند و رای می دهند. اما جوهره این رای اغلب بر می گردد به تعیین نوع حکومت و یا تعیین کارهای حکومتی که به منزله تدبیر امور اجتماعی مردم است. اموری که بسیاری از آن در حیطه تدبیر امور خودمان است. اینکه اگر آقای الف رئیس جمهور شود ما به کشورهای شمال می گراییم و از جنوب مثلا دور می شویم. اینکه اگر الف رئیس جمهور شود ما بر اساس برنامه های او مثلا در صنعت توسعه خواهیم یافت؛ یا اگر آقای "ب" بشود، در کشاورزی این مسیر را خواهیم پیمود، اینها مسائلی است که اولا و بالذات در حوزه اوامر و نواهی شارع مقدس نیست، بلکه انتخابها و گزینه های اجتماعی است. وی به گونه های مختلف رای در ارتباط با حق الناس بودن یا نبودن رای مردم اشاره کرد و گفت: رای گاهی برای انتخاب نمایندگان مردم است که تا اندازه ای به تشریع و قانونگذاری مربوط می شود. تشریع هم در نظام ما جنبه های شرعی آن توسط نهادهایی کنترل می شود. نمایندگان مردم هم می آیند در حیطه انتخاب های اجتماعی مردم، به صورت عملی و اجرایی وارد می شوند. بعضی از انتخابات ها مثل انتخابات شوراها کاملا مربوط به امور روزانه مردم است. اینکه چقدر عوارض مالیات گرفته شود و از این قبیل مسائل که به سختی به مسائل شرعی ارتباط می یابد. نوبهار ادامه داد: در فقه اسلام اصل اولیه ای به نام اصل عدم تسلط وجود دارد. بزرگان ما از دیرباز این مساله را در قالب تاسیس اصل ها مطرح کرده اند. به تعبیر بعضی از اساتید سلطه در مال هم برآمده از سلطه بر نفس است. مال هم برآیند صرف و مصرف شدن وجود انسان است. مساله واکاوی نوع مردمانی که در یک سرزمن و جغرافیای معین زیست می کنند، مبحث دیگری بود که این استاد دانشگاه به آن پرداخت و خاطرنشان کرد: فقهایی همچون آیت الله حائری مردم را حاکمان مشاع سرزمین می دانند. وقتی با انجام یک انتخاب راجع به اداره آنچه که مملوک خودمان است تصرف کرده و تصمیم بگیریم آیا این مصداق تصمیم روا و تصرف است یا نه؟ دیگران چقدر می توانند دراین مساله دخالت کنند. نوبهار با مطرح کردن این سوال مبنی بر اینکه" آیا ما وقتی از حق الناس صحبت می کنیم مقوله ای به نام حق های گروهی و جمعی را به رسمیت می شناسیم یا حق همواره فردی است؟" افزود:این نزاع در بین فیلسوفان غرب همواره مطرح بوده است که آیا چیزی به نام حق جمعی وجود دارد یا نه؟ یا همواره حق در جوهر ذات خودش فردی است؟ لیبرالها همواره بنا دارند که به حق صبغه فردی دهند و حق را به مثابه سلاحی در دست فرد و در برابر دولت قرار دهند. ولی همچنان کسانی هستند که در سطح تحلیلی از مفهوم حق گروهی و جمعی دفاع می کنند. وقتی از حق الناس بودن رای مردم صحبت می کنیم منظورمان یک حق فردی است یا می تواند صبغه جمعی نیز داشته باشد؟ وی در پایان افزود: اگر ثابت شود که حق مردم بر رای دادن و انتخاب یک سبک از زندگی اجتماعی حق مردم است، به مقتضای این قاعده که هر حقی مستلزم یک تکلیف است مکلفان و متعهدان و مسئولان در برابر این حق مردمی چه کسانی هستند؟ این حقی است که آحاد مردم باید در پاسداشت و احترام آن کوشا باشند. به گزارش خبرنگار جماران، حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد فخار طوسی نیز در این میزگرد اظهار کرد: فرمایش مقام معظم رهبری که بعد تبدیل به نظریه شد ناظر بر قرائتی است که ما از مبانی فقهی داریم. یعنی ما مردم را دارای حق رأی می دانیم و این فرمایش ایشان که رأی مردم حق الناس است و باید امانتداری شود هم ناظر به همین امر است. مدرس حوزه عملیه قم با تأکید بر اینکه این حرف ظرفیت دارد که با فرضیه ای منطبق شود، توضیح داد: در رابطه با اینکه در حکومت اسلامی چه کسی حق رأی دارد سه ایده قابل طرح است. یکی از آنها ایده ای است که مرحوم آیت الله منتظری آن را مطرح فرمود و جانبداری هم کرد. او حق رأی را از آن ولی امر می داند. یعنی ولی امر است که تعیین می کند که چه کسی رئیس جمهور و یا نماینده مجلس باشد و کارهای کارگزاری حکومت اسلامی را انجام دهد. وی همچنین در مورد ایده های دیگر حق رأی گفت: ایده دوم این است که ما مطرح می کنیم که عامه مردم حق رأی دارند. اما فرضیه ای که من می خواهم آن را تقویت کنم این است که حق رأی به صاحب نظران، متخصصان، صاحبان اندیشه و صاحبان نظر اختصاص دارد. این طور نیست که عموم مردم بتوانند رأی بدهند و رأی آنها منشأ یا اثر شرعی داشته باشد. فخار طوسی خاطر نشان کرد: این نکته که می گویم در اندیشه اندیشمندان ما سابقه دارد. ماوردی آن را در احکام سلطانیه آورده و 3 شرط را برای انتخاب کننده بیان می کند. یکی از این شروط داشتن عدالت و دیگری علم به موضوع است. یعنی کسی که می خواهد رأی دهد باید بر موضوع عالم باشد. شرط سوم داشتن حکمت و تدبیر است. دلایلی هم برای آن ذکر شده است. وی با بیان سوابقی از صدر اسلام که حق رأی را به اهل آن و خواص جامعه به طور مثال مهاجرین و انصار می دادند، افزود: علاوه بر این دلیل عقلی اقتضا می کند که وقتی شما در هر کاری به متخصص آن مراجعه می کنید در انتخاب رئیس جمهور و نماینده مجلس چه طور می توان به ملتی که به راحتی می شود با فکرش بازی کرد و فریبش داد، تکیه کرد؟ لذا عقل اقتضا می کند که این طور نباشد که ما حق رأی را از آن عامه مردم بدانیم. همین طور که در کشورهای پیشرفته از جمله امریکا اجرا می شود. این رأی الکترونیک که خیلی از ما تصور درستی از آن نداریم در واقع یک نوع برگرفته از همین الگو بوده است. مدرس حوزه عملیه قم ادامه داد: مرحوم منتظری دلایلی دارد که اثبات کند حق رأی متعلق به حاکم است و متعلق به عامه مردم نیست. یکی از دلایل ایشان این است که معنای ادله ای که امام را مسئول همه شؤن حکومت می داند این نیست که انتخاب عوامل هم به دست او باشد. برداشتی که از دلایل مرحوم منتظری می شود این است که عقلا ابزار باید در دست کسی باشد که مسئولیت دارد. منطقی نیست که حاکم را مسئول بدانید و حتی در قیامت مؤاخذه شود ولی انتخاب ابزار در دست او نباشد. یکی از ابزارها هم کارگزاران و نماینده ها هستند. وی اصل این مسأله را نیازمند بازنگری جدی فقهی دانست و اظهار کرد: الآن در بسیاری از کشورهای پیشرفته حتی برای قراردادهای خصوصی و شخصی مثل خرید و فروش یک ملک اشخاص عادی حق مداخله ندارند و حتی جرم تلقی می شود. آنها این کار را باید به وکیل و کسی که به قوانین آگاه است منتقل کنند. بعد ما مسأله بسیار مهمی که به سرنوشت امت و مصالح عمومی بر می گردد مثل انتخاب رئیس جمهور را به دست عامه مردم می سپاریم. یعنی فرد متخصص صاحب نظر یک رأی و آدم بی سواد هم یک رأی دارد. این نه عقلی و نه با ادله شرعی قابل اثبات است. فخار طوسی خاطر نشان کرد: مرحوم منتظری وقتی که مسأله ولی امر را از جهت فقهی مطرح می کند در آخر می گوید که با توجه به وضعیت امروز و ذهنیت عامه بهتر است که از مردم استفاده شود. "بهتر است" که بحث فقهی نیست. لذا حرف من این است که اصل اینکه عامه مردم بی سواد و با سواد، عالم و نادان، همه یک حق رأی برابر داشته باشند، قابل اثبات نیست. وی در پایان تأکید کرد: حرف مقام معظم رهبری را لزوما منطبق بر قرائتی که ما فکر می کنیم عامه مردم حق رأی دارند نمی دانم. معتقدم که فرمایش ایشان به شکل دیگری هم قابل تفسیر و حتی بر همین فرضیه ای که من مطرح کردم قابل انطباق است. به گزارش خبرنگار جماران، حجت الاسلام و المسلمین کاظم قاضی زاده در ادامه این میزگرد با اشاره به سخنان حجت الاسلام و المسلمین فخار طوسی، گفت: برخی بحث ها باید تخصصی باشد؛ مثلا در تمام کشورهای جهان در حوزه هایی چون تعیین قضات، نظام مهندسی، نظام پزشکی و... صرفا به متخصصان همان حوزه رجوع می شود و اینگونه نیست که مردم رأی دهند؛ لذا این سخن صحیح است که بخش های تخصصی از محل نزاع خارج هستند. وی افزود: اما امور عمومی که در سطح کلان مطرح نیست (مانند انتخاب نماینده مجلس یا شهردار) یا یک انتخاب کلان مانند انتخاب ولی امر محل بحث است. آیت الله منتظری در این زمینه نظریه پرداز انتخاب بودند و معتقد بودند ولی امر اگر انتخابی نباشد مشروع نیست و هیچ کس در این موضوع تردید ندارد. البته ایشان این نکته را هم داشتند که اگر ولی امر توسط مردم انتخاب شد آیا زیر مجموعه های ایشان هم باید توسط مردم انتخب شود یا خودشان؟! قاضی زاده در خصوص این سوال که آیا حق الناس بودن مردم در انتخاب های سرنوشت ساز(مانند خبرگان) هم وجود دارد؟ گفت: در این خصوص برخی نظر داده اند که حق مردم نیست و محل نزاع اینجاست. در مورد اینکه در دوره امیرالمومنین(ع) که به معاویه می گفتند برخی موضوعات باید تخصصی باشد. برداشت من این نیست که حق رای مخصوص افراد ویژه است؛ بلکه به این معنا بوده که در زمان امیرالمومنین(ع) امکان کسب رای همه مردم ممکن نبوده است. اشکال معاویه این بود که چرا اهالی شام را دعوت به بیعت نکرد؟ حضرت هم فرمودند ممکن نبوده است. همانطور که امروز اگر به خاطر صعب العبور بودن برخی روستاها و عدم امکان شرکت اهالی آنها در انتخابات بخواهیم انتخابات را باطل کنیم، کار غلطی است؛ لذا این روایت نشانگر آن نیست که امیرالمومنین(ع) نخبه گرایی در رأی را مدنظر داشته اند. وی تصریح کرد: اگر حق الناس را به عنوان امر واقعی در نظر بگیریم باید مبنای فقهی داشته باشیم. اگر قرار شد در اصل مشروعیت حکومت هیچ ارتباطی با مردم نداشته باشد، حقی برای انتخاب وجود ندارد. این استاد حوزه علمیه گفت: اگر جایی برای مبانی فقهی در نظر بگیریم باید یک بندی را برای پذیرش حق رأی مردم بپذیریم. در حوزه دینی 2 احتمال پذیرفته می شود، یکی اینکه مشروعیت متعلق به حاکمانی است که ویژگی های دینی (چون عدالت، شجاعت و..) را داشته باشند و دوم اینکه مردم بگویند کدام یک از افراد واجد صلاحیت، به عنوان حاکم قرار بگیرند. قاضی زاده اظهار داشت: راه حل میانه هم این است که بین مشروعیت ولایت و مشروعیت اداره جامعه تفاوت قائل شویم. اگر قرار شد یک جامعه گسترده تحت ولایت شخصیت باشد، چون حوزه حکومت بر جمهوری مسلمین مورد بحث قرار می گیرد، اقبال مردم که امروز در قالب رأی ابراز می شود شرط مشروعیت حکومت است. حجت الاسلام و المسلمین نیازی به عنوان آخرین سخنران این میزگرد نیز با اشاره به انواع تشریعی و تکوینی حقوق، گقت: از اصول ما در نظام تکوین و تشریع این است که کسی در مقابل خدا حقی ندارد، اما خدا از باب لطف حقوقی به مردم داده است. وی یادآور شد: در دنیای امروز مسأله آراء مطرح است. اگر یک نظام و کشور بخواهد از اعتماد عمومی برخوردار باشد باید مسأله حق و رأی مردم را مورد توجه قرار دهد. اما باید به این نکته توجه کنیم که مساله حق، فرد نیست؛ حق بصورت نظام است. همانطور که استاد مطهری در عدال الهی می گوید ما باید عدل الهی را در سطح نظام فهم کنیم. نیازی با بیان اینکه در حق های اعطایی و اعتباری هم همین امر صدق می کند، گفت: مثلا در قوانین ترافیک وقتی حقوقی وضع شود ممکن است به ضرر کسی که خانه ای نزدیک یک میدان داشته باشد، تمام شود. اما چون آن حق برای پیشگیری از اخلال نظام قرار داده شده، باید اجرا شود و همان فرد یک مسیر طولانی را دور بزند تا به مقصد برسد. لذا دید ما به حق باید به عنوان یک نظام باشد؛ و الا اگر به عنوان یک فرد نگاه کنیم ممکن است کسی بگوید مردها یا زن ها به برخی حقوقشان نرسیده اند و استدلالاتی از این دست را بیان کنند. وی تصریح کرد: اگر حق الناس بصورت فرد نگاه شود ممکن است تصور شود حقوق زنان در موضوعاتی چون ارث کمتر از مردان در نظر گرفته شده است در حالی که اگر بصورت جمعی نگاه کنیم اینگونه نیست و زنان اگر نه بیشتر از مردان که از آنها حقوق کمتری ندارند. وی گفت: نکته دیگر این است که حق رأی دادن مردم بصورت مرتبه ای است؛ یعنی ممکن است حقی از مردم بر برخی دیگر از حقوق آنان حاکم باشد. در قانون اساسی هم حق ولایت فقیه بر سایر حقوق مقدم است. نیازی با بیان اینکه حق مردم مراتب دارد، یادآور شد: اولین حق آنان در تایید جمهوری اسلامی و سپس تعیین خبرگان قاونون اساسی و سپس حق آنان برای شرکت در انتخابات دیگر است. وی اظهار داشت: اگر این را در نظر بگیریم که در مقابل خداوند هیچ کس حقی ندارد، مساله ارتداد هم اینگونه قابل توجیه است زیرا حقی بالاتر از خدا نیست اما بشر امروز اومانیستی شده است و تا وقتی بشر به مسیر اصلی بازنگردد اصلاح نمی شود |
- دوستی با مردم دانا نکوست دشمن دانا ، به از نادان دوست
- مدارای اسلام با ادیان دیگر
- گفتوگوی عاشقانهی "خسرو و شیرین" به زبان آلمانی
- گفتگوی تمدنها ، صلح و امنیت جهانی
- لبنان نماینده تمدن های گوناگون
- برخورد تمدنها
- گفتگوي تمدن ها - انسان هاي روي زمين
- روز گفتگوی تمدن ها
- قانون در طب ابن سينا، ميراث فرهنگي و حاصل گفتگوي تمدنها
- زادروز تولد آلفرد نوبل : از اختراع ديناميت تا اهداي جايزه صلح
- گفتاری از آیت الله شهید، دکتر سید محمد حسینی بهشتی / حج مسخ شده
- فرزندان آدم و حوا چگونه ازدواج کردند
- پیشنهاد آمریکا برای بازگشایی سفارتخانه در ایران
- سلمان فارسی برگرفته از ویکیپدیا ، دانشنامهٔ آزاد
- خیابان کوروش در شهرهای اسرائیل
- اهداء دیپلم افتخار انجمن دوستی ملل یونان به یک گروه ایرانی
- مقایسه «روابط جنسی قبل از ازدواج» در میان پیروان ادیان بزرگ
- ره یافتی برای تحلیل تاریخی قیام ابا عبدالله الحسین (ع)؛ "فاجعه جهل مقدس" در عاشورا؛ گفتاری از دکتر مصطفی محقق داماد
- روشنفكري ديني در تحقق اهدافش موفق بود 'گفتگو با فاطمه صادقی
- در سی ساله انقلاب همیشه در برهه حساس بوديم! انقلاب کردیم تا بتوانیم اعتراض کنیم اما ميگويند انتقاد هم نكنيد
- گفت و گوی عصر ایران با دکتر مهدی گلشنی درباره "نسبت علم و دین" علم نمی تواند خدا را نفی کند
- قدرداني واتيکان از مواضع آيت ا... سيستاني
- نسل ما نسل کورش کبير است
- پیام صلح کریسمس در "سرزمین موعود" مراسم کریسمس در بیتلحم، زادگاه عیسی مسیح
- «میرجلالالدین کزازی» در جشن بزرگداشت شب چله : کریسمس از یلدای ایران اقتباس شده است
- معصومیت از دست رفته : لزوم همدلی جهانی در مورد حقوق کودکان
- وکلند و سیدنی آغازگر جشنهای سال ۲۰۱۳ میلادی : سال ۲۰۱۳ میلادی آغاز شد
- عملكردها در زمينه حقوق انسان نبايد به تضعيف دين بيانجامد
- سيماي پيامبر اسلام حضرت محمدابن عبدالله (ص) در قرآن کريم
- حجتالاسلام مقدم : انبيا براي احترام گذاشتن به حقوق انسانها آمدهاند
- پيامبر براي چه غمگين بود ؟
- صالحی: توهین به صحابه پیامبر (ص) و همسر ایشان [عایشه] کار دشمنان اسلام است
- یادداشتی از رسول جعفریان؛ برخورد امام رضا (ع) با ادعاهای هاله نوری غالیان
- بیا تا گل بر افشانیم و می در ساغر اندازیم ... فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو در اندازیم
- شهر زیر زمینی «مطماطه» در تونس + تصاویر
- متن دستنویس سخنرانی «همینگوی» در مراسم نوبل ادبیات کشف شد
- پيام آيتالله هاشمي رفسنجاني به همايش بيداري قرآني
- آيتالله هاشمي رفسنجاني : استقلال و پیشرفت نیاز به همکاری احزاب، اقوام و مذاهب دارد
- حسين کرمي، جراح زبردست کليه، قاري ممتاز بين المللي و حافظ کل قرآن / قرآن نقاط تاريک زندگي ام را روشن کرده است
- امید بخشترین آیه قرآن کریم کدام است؟ «و لسوف یعطیک ربک فترضی»یعنی «و پروردگارت آنقدر به تو عطا خواهد کرد که راضی شوی»
- ازدواج فرزندان آدم و حوا چگونه صورت گرفته است ؟!
- این عالم که به پایی بود، با اعتدال در پای بود / نوروز؛ زمان بازگشت به خط اعتدال و آغاز حیات نو
- جایگاه زنان در نقاشی های صدر اسلام چگونه بود؟ از خنیاگری زنانه تا نماد بالندگی
- ارتباط مسئله شر و وجود خدا در مسحیت بر اساس دیدگاه افلاطون وآگوستین
- يكي از اهداف حضور من در بُعد سياست خارجي، كم كردن كينههاي مذهبي و تقويت وحدت بين شيعه و سني در جهان اسلام بود
- رابطه انسان و دين 1 حجتالله جودکی *
- «سفيد» مردی بر چهره «سیاه» دنیا : ميبخشم اما فراموش نميکنم / به بهانه 95 سالگي نلسون ماندلا
- اسلام در دنيای مدرن از نگاه آيتالله سيد مصطفي محقق داماد
- دين تعبدي/ حجتاله جودكي / از آنچه به آن آگاهى ندارى، پيروى مکن، چرا که گوش و چشم و دل، همه مسؤولند.
- مفهوم و گستره «اعتدال» در گفتمان ديني
- در نظر آقا نجفی قوچانی منصب و مقام ارزشی نداشت و هدف او فقط رضای خدا و خدمت به مردم بود.
- تدابیر امامصادق (ع) برای مقابله با فرقه های انحرافی و شیعیان غالی
- نقد شعار مرگ بر ضد ولایت فقیه .::نه خودش اصل دین و نه انکارش کفرآور و فسق است. کسانی که غیر از این را می گویند نیز اهل بدعت بوده و از باب نهی از منکر باید آنان را طرد کرد
- در مسير گفتوگوي تمدنها تا ائتلاف تمدنها در گفتوگو با تقي آزاد ارمکي / گفت و گوی تمدن ها ؛ گذر از تعارض به تعامل جهانی
- عضو هیات رئیسه مجلس ششم در گفتگو با "تدبیر و امید": گفتگوی تمدن ها جایگاه انقلاب را به حركت عقلاني و بشردوستانه تبديل كرد
- «اخلاق» را بر صدربنشانيم / مصطفي ملكيان
- امام؛ پیشوای سیاسی یا الگوی ایمانی ؟ و نقد آن توسط محمدعلی شاهآبادی / روزنامه بهار
- محمد تقی فاضل میبدی استاد برجسته حوزه و دانشگاه مفید قم / در حاشیه سخنان نادرست مصباح یزدی
- « انَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذهِب عَنکمُ الرِّجس اهل البَيتِ وَ يُطهِّرَکم تَطهيراً؛خداوند فقط مي خواهد پليدي و گناه را از شما اهل بيت دور کند و کاملاً شما را پاک کند.»
- نامه امام علی(ع) به مالک اشتر: ای مالک! اگر شب هنگام کسی را در حال گناه دیدی، فردا به آن چشم نگاهش مکن ، شاید سحر توبه کرده باشد و تو ندانی
- عللِ ماندگاری و جاودانگی قیام امام حسین(ع) / حسين(ع)؛ پرچمدار اصلاحطلبي و اصلاحگري
- مولانا عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت زاهدان: قیام امام حسین، قیام در برابر ظلم و استبداد بود
- دکتر معصومه ابتکار: عاشورا،مصاف عاشقان آزاد نه مقلدان موظف
- مراسم ویژه دهه دوم محرم در بنیاد امید ایرانیان / عاشورا زمانی رخ داد که جامعه اسلامی از درون پوسیده شده بود
- درس های عاشورا برای انسان ایرانی
- امروز چراغی درخشان در جهان از تابیدن باز ایستاد؛ نلسون ماندلا، «نماد آزادیخواهی» در جهان در گذشت
- هاشمی رفسنجانی در دیدار با دانشجویان : اسلام دین گفتوگو و شنیدن نظرات مختلف است
- جماران در گفت و گو با علیرضا بهشتی حسینی استاد فلسفه سیاسی : قانون اساسی مشروعیتش را از مردم می گیرد نه ولی فقیه
- دکتر محمود سریع القلم استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی : تفكر دينی اصالتاً ضدپوپوليسم است
- جواد طباطبایی : فهم ما از فلسفه سياسی ابتدایی است
- ضياء موحد : وضعیت فلسفه تحلیلی در ایران
- جریان انحرافی در شیعه و غلو درباره امام حسین (ع)
- بیست و پنجم دسامبر سالروز تولد پیامبر صلح و دوستی، مهربانی و مودّت عیسی مسیح(ع) مبارک باد.
- محمد؛ رحمهللعالمین است و برترین بنده خدا / تو آفتاب روشن حقیقت بودی در شام تیره زندگی
- آیتالله غرویان در گفتگو با سلام نو: نباید کارهای حساس به جبهه پایداری سپرده شود/جبهه پایداری میخواست جلوی اندیشه مرا بگیرد
- یونسی: نباید کسی به دلیل اعتقاد به یک دین و مذهب احساس محرومیت کند / باید همه دنیا را به صلح و آشتی دعوت کنیم
- آیات یکم تا پنجم سوره بقره (۱) تفسیر آیت الله خامنه ای از تقوا و خصوصیات متقین
- آیت الله امامیکاشانی : رییسجمهور با منطق و استدلال با دنیا سخن میگوید
- آیت الله مصطفی محقق داماد: دین رحمانی را در انقلاب اسلامی نشان دهیم
- تکرار اظهارات جنجالی در مورد نظر امام (ره) درباره «جمهوریت» و «حکومت اسلامی» از سوی مصباح یزدی: امام (ره) چون درصدد نفی حکومت سلطنتی بودند، لفط جمهوری را به کار بردند/ امام براي اقناع طرفهاي مقابل، به رأي مردم استدلال ميكنند
- سیدحسین موسوی بلده: از فیس بوک در مسیر فعالیتهای قرآنی استفاده میکنم
- آیت الله غرویان: فعالان سیاسی در اظهارنظرها، شرایط زمان را در نظر داشته باشند
- قرائتی: هم آسمان و هم زمین را از دست دادهایم/ از دین، خنده را رها کرده و به گریه چسبیدهایم
- ویژگیهای حکومت اسلامی، حاکم اسلامی، حقوق شهروندان، رابطه دولت با شهروند و … از نگاه علی(ع)
- نوروز که هرساله توسط ميليونها انسان در سرتاسر دنيا جشن گرفته ميشود پيام آور احترام، درک متقابل و صلح براي همه مردان و زنان است.
- / محمدجواد حجتی کرمانی / «آشتی ملی» و تبار ایرانی عمامه و کراوات
- بازرگان و سه گانۀ ایران، دین و دموکراسی
- نخستین گفتگوی والرشتاین در ایران
- پیام صلح و دوستی ایران برای منطقه ملتهب و آشوبزده خاورمیانه
- مولوی عبدالحمید اسماعیلزهی، سرپرست شورای هماهنگی مدارس اهل سنت استان سیستان وبلوچستان:اصل این است که افراط گرایی با اسلام سازگار نیست و اسلام دینی وسیع و معتدل است.
- مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از مداحان : در جلسات دینی به کینهورزیهای مذهبی دامن نزنید
- اعتدال و ميانهروي / منبع: روزنامه آرمان روابط عمومي
- سخنرانی منتشر نشده ای از شهید دکتر بهشتی در میان مردم قم/ مبادا بر خلاف دستور قرآن، مسلمان بودن و مسلمان زيستن را بر مردم تحميل كنيد
- سروش محلاتی تشریح کرد؛ تقابل عدالت خواهی علی(ع) با افراط گری های مریدان خود
- سه مشخصه فرهنگ آلمانی/ روحیه تیمی، تمرکز مطلق روی هدف و کادرسازی
- علی(ع) در نهج البلاغه می فرماید: خداوند سبحان حقوق بندگانش را بر حقوق خود مقدم قرار داده است، پس هر کس که برای اداء حقوق بندگان خدا قیام کند، در حقیقت، این عمل، او را به ادای حقوق الهی می کشاند.
- عبدالعزیز آل شیخ رئیس هیئت علمای مسلمانان و مفتی اعظم پادشاهی عربستان سعودی نسبت به "آسان پنداشتن ارتکاب جنایت قتل" از سوی گروههای افراطی مدعی اسلام شدیدا هشدار داد.
- صبر و ملایمت طالقانی در برخورد با مخالفان ریشه در ایمان او به پیروزی و برتری اندیشههای اسلامی داشت.
- آیت الله وحید خراسانی: استفاده از آنتن ماهواره اشکالی ندارد
- خلاصه دعای عرفه ( با ترجمه دکتر علی شریعتی )...پروردگار من! من را از شر آنان كه در زمين ستم مي كنند در امان بدار!
- تقدیر مولوی عبدالحمید از ایجاد عیدگاه جدید برای اهل سنت در زاهدان
- در آستانه عید غدیر، بررسی شاخصه های حکومت امیر المومنین علیه السلام، گفتگو با حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن موحدی ساوجی
- آزادي انديشه و بيان از منظر قرآن كريم/ موحدی ساوجی، عضو هیات علمی پژوهشی مرکز مطالعات قرآن دانشگاه مفید
- جاي خالي انديشههاي طالقاني/ استراتژي طالقاني براي رواج انديشههاي خالص ديني در جامعه، گفتوگو، مدارا و بحث بود
- برتری عدالت بر مصلحت در کلام علی (ع)، استاد مرتضی مطهری
- ريشه همگرایی توسعه یافتهها و واگرایی جهان سوميها در چيست؟
- بررسی علت فاجعهآفرینی دینداران در کربلا/ سروش محلاتی: بسیاری از فجایع، با انگیزه های دینی انجام میشود
- دسته بندی جامع از براهین باور به وجود خدا/ مصطفی ملکیان: ایمان به خداوند، در زمره عواطف است
- دیدگاه امام خمینی درباره تعرض به زنان بدحجاب: این گونه دخالت ها براى مسلمان ها «حرام» است
- نقش متفکران و علمای دین در پيدايش افراطيگري/ دکتر حسن اکبری بیرق
- پاسخ فاضل میبدی به رحيميان و آقاتهراني
- رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد که شیعه واقعی باید رعایت اخلاق اسلامی و احترام به همنوعان را از تعالیم ائمه (ع) بیاموزد.
- چرا جلوی رفتار خلافوحدت گرفته نمیشود؟ «اهانت به نمادهای برادران اهل سنت از جمله اتهام زنی به همسر پیامبر اسلام [عایشه] حرام است.
- اگر قرار است وحدتی پیدا شود جز در بستر اخلاق پیدا نمی شود و جز در بستر اخلاق نمی ماند
- درسهای حضرت محمدمصطفی(ص)؛ از مصلح تا حاکم/ میثم محمدی
- این مدعیان را با محمد (ص) چه کار؟ غلامعلی رجائی
- رئیسجمهور آمریکا: کشورش نه با اسلام بلکه با کسانی در جنگ است که اسلام را به انحراف کشانده اند/ مسئول خشونت و تروريسم نه اديان بلکه انسانها هستند.
- گفتمان امام موسی صدر؛ “برای انسان، گرد هم آمدهایم”
- آیا روشنفکری دینی همان روشنفکری دینداران است؟| یاسر میردامادی
- آنچه «روشنفکری دینی» نیست/ من چه غم دارم که ویرانی بود؟... زیر ویرانی گنچ سلطانی بود
- مولوی عبدالحمید، امام جمعه مسجد اهل سنت مکی زاهدان: شیعه و سنی به مشترکات، وحدت و اعتدال اتکا کنند
- سیدهادی خامنهای: عبدالعلی بازرگان جوابهای خوبی به اظهارات سروش داده است
- حکمت و حکومت؛امام علي (ع) وسياست ازمنظر نهج البلاغه* دکتر محمد جواد اطاعت
- ارائه اولین ارزیابی علمی از قیام بشر علیه خود/ دوازده دستاوردی که به پایان جهان میانجامد
- این لحظه دوباره در آینده ای نزدیک باز نخواهد گشت. معتقدم دو کشور دارای فرصت تاریخی برای حل مسالمت امیز مسئله هسته ای هستند فرصتی که نباید آن را از دست بدهیم.
- پیام تبریک یونسی بمناسبت تولد زرتشت: «زرتشت»اولین پیامآور یکتاپرستی، صلحطلبی، رعایت حقوقبشر، راستی و درستکاری در جهان بود.
- تحول معنی کلمه «عورت» در قرآن| ابوالفضل ارجمند
- تحول معنی کلمه «خاتم» در قرآن – ابوالفضل ارجمند
- فهم قرآن بدون شناخت فرهنگ عرب پیش از اسلام ممکن نیست| ابراهیم منهاج
- چگونگی سازگاری دین و عقل(1)/ منبع: مجله چشم انداز ایران شماره ۹۰ ویژه اسفند ۱۳۹۳ و فروردین ۱۳۹۴
- چگونگی سازگاری دین و عقل، پرسشی دیرین است که...(2)
- نزديكي آمریکا و کوبا پس از ۵۷ سال خصومت/ رائول کاسترو: باراک اوباما انسانی صادق است
- باید راه را دوباره تعریف کنیم| سید علیرضا بهشتی
- رضا صادقیان در یادداشتی در سایت انصاف نیوز: ایران و عربستان و واکنشهای عاطفی
- گزارشي از سفر سرمایهگذاران آمریکایی به تهران/ تكاپو براي روزهاي پس از پايان تحريمها
- ایران در «تعامل» يا «تقابل» با شرق و غرب؟ / عطا افشاریان
- مولوی اسحاق مدنی: اگر علی(ع) نبود، اسلام پیش نمیرفت
- نقش مثبت "فارسی ایر" و "انگلیسی ظریف" آنها یکدیگر را "جان" و "جواد" خطاب میکنند
- سیدحسن خمینی: بزرگترین دِین ما این است که نام امام را برای جامعه و نسل بعد، توام با آزادگی، رفاه و مشکل گشایی زنده نگه داریم.
- گزارش یک مناظره؛ از «علم و دین» تا «علمِ دینی»
- فراستخواه: مدرنیته به معنای افول دین نیست
- بیانات حضرت آیت الله خامنه ای در دیدار جمعى از معلمان و فرهنگیان سراسر کشور
- وحدت و اتحاد، الفت میان مسلمانان، دعوت مردم به خیر و امر به معروف و نهی از منکر، از جمله خواسته های قران از جوامع اسلامی است.
- آیت الله محمد علی ایازی: نشانی از اینکه پیامبر(ص) بخواهد فردی را به زور و با جنگ مومن کند نیست/ قرآن تنها اجازه جنگ با کفاری را می دهد که به جنگ روی آورده اند
- روایتی خواندی از بازدید مقام معظم رهبری از نمایشگاه کتاب
- حجت الاسلام سید حسن خمینی یادگار گرامی امام گفت: راه جلوگیری از تکرار اشتباهات نسل های قبل وجود اعتماد بین نسلی است.
- بامیان در افغانستان رسما پایتخت فرهنگی سازمان سارک شد
- گفتمان اصلاحات بر پایهٔ اعتقاد به کنش ارتباطی میان فرهنگها و دولت با مردم به ارادهٔ آزاد و آزادی خواهی ذاتی انسان میرسد
- ۳ نکته برای کمتر کردن درد و رنج های زندگی/ از استاد مصطفی ملکیان
- ۳ نکته برای کمتر کردن درد و رنج های زندگی/ از استاد مصطفی ملکیان
- رهبر معظم انقلاب اسلامی: پذیراى جوان ها باشید. با روى خوش هم پذیرا باشید؛ با سماحت، با مدارا.
- باراک حسین اوباما، رئیس جمهور آمریکا با صدور بیانیه ای حلول ماه مبارک رمضان را به مسلمانان تبریک گفت.
- مربی تیم آمریکا: مردم ایران عالی هستند/ بسیار مشتاقم باز به ایران بیایم
- دکتر شهریار عدل درگذشت: شهریار عدل به هزینه خود برای ثبت جهانی تخت جمشید، چغا زنبیل و میدان نقش جهان اصفهان وارد عمل شد
- ایرانیان همچنین بر اساس آموزه های الهی خود، ارزش های انسانی و انسانیت را نیز همواره در سرلوحه کاری خود قرار داده اند.
- در گفتگویی با رئیس حوزه علمیه کاشان: نظر آیت الله یثربی درباره حجاب اختیاری و حضور بانوان در ورزشگاه
- در گفتگویی با رئیس حوزه علمیه کاشان: نظر آیت الله یثربی درباره حجاب اختیاری و حضور بانوان در ورزشگاه
- رییس جمهور اتریش: مردم ایران و امریکا توافق را تایید خواهند کرد
- اوحدی در گفتوگو با ایلنا اعلام کرد: جزییات سفر زائران به حج تمتع 94/ امسال 60 درصد پروازها مستقیم به مدینه میرود
- واشنگتن پست: آنان مبناي اعتمادسازي را گذاشتند/ نام کري و ظريف در کتب تاريخي جهان ثبت خواهد شد
- روزنامه انگلیسی ساندی تایمز مدعی شد باراک اوباما قصد دارد در سال 2016 به تهران سفر کند
- آیت الله هاشمی: گره های بی ربط سیاست خارجی بعد از توافق باز خواهد شد
- ترجمه فارسی/ متن کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)
- کری نمی توانست کلمات را ادا کند اما در نهایت بغض خود را فرو خورد و گفت: «من به جنگ رفتم و برایم روشن شد که دیگر هیچ وقت نمیخواهم به آنجا بروم»
- اوباما: توافق با ایران فرصت تاریخی است/ دو راه بيشتر مقابل ما نبود؛ جنگ يا ديپلماسي
- وزیر خارجه بریتانیا اعلام كرد: سفارت انگليس در تهران بازگشایی ميشود
- فدریکا موگرینی رئیس سیاست خارجه اتحادیه اروپا در مصاحبه با روزنامه ال موندو خاطرنشان ساخت که در صورت عدم توافق هسته ای، حمله نظامی جایگزین آن بود.
- باراک اوباما و دیوید کامرون عید فطر را به مسلمانان جهان از جمله مسلمانان آمریکا تبریک گفتند.
- روحانی در تماس تلفنی نخست وزیر انگلستان: خواهان توسعه روابط بر مبنای منافع و احترام متقابلیم
- وزارت خارجه ايران منتشر كرد؛ متن کامل و ۵ ضمیمه برنامه جامع اقدام مشترک
- بازخوانی نامه تاریخی امام(ره) درباره موسیقی و شطرنج: با برداشت بعضی ها از اسلام مردم باید بروند در صحراها زندگی کنند
- ملکیان و پساروشنفکری دینی/ دکتر مصطفی ملکیان
- نقد حال تشیّع: امیدها و نومیدی ها/ سخنرانی دکتر سیدحسین مدرسی طباطبایی درمونتریال کانادا
- «ای خدا! تو خوب می دانی که ما برای قدرت طلبی، یا دنیا خواری قیام نکردیم، بلکه خواستیم احکام روشن دین تو را به کار بندیم، و کشور اسلامی را اصلاح کنیم،
- رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام » رابطه با آمریکا، مستلزم جبران گذشته و قدمهای جدید آمریکا به سوی ایران است
- رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام » رابطه با آمریکا، مستلزم جبران گذشته و قدمهای جدید آمریکا به سوی ایران است
- آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار آقای هاینس فیشر رئیسجمهور اتریش: تاکنون صحبتهایی از طرف دولتهای اروپایی مطرح شده است، اما باید منتظر آثار عملی این اظهارات بود.
- روحانی دوم مهر به نیویورک میرود: امروز جهانیان آماده شنیدن پیام صلح آمیز مبتنی بر حقوق متقابل هستند.
- مباهله رسول اكرم (صلي الله عليه وآله) با مسيحيان نجران: . شما را دعوت میکنم که از ولایت بندگان خدا خارج شوید و در ولایت خداوند درآیید
- سروش محلاتی در پیش همایش بین المللی حقوق و حکومت دینی در اندیشه امام خمینی(س): عده ای از زمان تدوین قانون اساسی بنای تعارض با اندیشه امام را گذاشتند/ برخی حق تعیین سرنوشت از سوی مردم را به رسمیت نمی شناسند
- گزارش جماران از میزگرد «مبانی فقهی حق الناس بودن رأی مردم»؛ فخار طوسی: نظریه حق الناس بودن رأی مردم وجوه قابل تفسیری دارد/ قاضی زاده: شرط مشروعیت حکومت اقبال مردم به آن در قالب رأی است
- پژوهشی در موانع عملی وحدت| سیدمحمدعلی ایازی
- به بهانه اهدا جایزه صلح نوبل به تونس؛ جهان، صلح مردمی میخواهد
- رهبر معظم انقلاب در دیدار جمعی از دانشجویان و استعدادهای برتر: حضور انبوه نخبگان جوان و حرکت عظیم و پرشتاب علمی و فناوری که آغاز شده است، آینده ای روشن و همراه با پیشرفت و اقتدار و نفوذ روزافزون معنوی در منطقه و جهان خواهد بود
- بررسی آداب عزاداری در گفت و گوی جماران با حجت الاسلام والمسلمین غرویان؛ مردم در مجالس عزاداری که حرف های تفرقه انگیز گفته می شود، ننشینند/ جهانیان عزاداری ما را می بینند پس امام حسین(ع) را درست معرفی کنیم
- حجه الاسلام عبدالرحیم اباذری: اصول گرایی و اصلاح طلبی در نهضت حسینی
- آیتالله سید محمد علی ایازی استاد حوزه و دانشگاه و قرآن پژوه: این نیست که بگوییم اصل در اسلام جنگ است. اتفاقا اصل صلح و پیشگیری از خونریزی است. بدینجهت نه امام حسین(ع) هیچگاه میخواسته وارد جنگ شود و نه امام حسن(ع).
- سنت اسلام لیبرال به چه معناست؟ نگاهی به کتاب سنت اسلام نواندیش در ایران
- وزیر خارجه آمریکا از مسجد «سلطان» و قرآن تاریخی که در آن نگهداری می شود در «آستانه»، پایتخت قزاقستان بازدید کرد.
- مولوی عبدالحمید: مشترکات شیعه و سنی غیرقابل شمارش و اختلافات جزئی است/ به امام حسین(ع) اقتدا میکنیم و جلوی افراطگری ایستادهایم
- حجت الاسلام والمسلمین مسعود ادیب از مدرسین برجسته حوزه و دانشگاه و شرح و تفسیر سوره مبارکه عصر
- یونسی: کوروش به پیروان ادیان امنیت داد/ «ایران مهد همزیستی مسالمت آمیز ادیان»
- «و کذلِکَ جَعلناکُمْ اُمَّةً وَسَطاً»؛ «و این گونه شما را امت میانه قرار دادیم». (بقره: ۱۴)
- رئیس جمهوری: بله امکان پذیر هست که بین ایران و آمریکا یک رابطه غیرخصمانه و بدون تنشی برقرار شود/ کلید این کار در واشنگتن است و در تهران نیست. اگر این کلید در تهران بود من حتما از آن استفاده می کردم
- باراك اوباما با حضور درمسجدی در آمریکا، ضمن ابراز نگرانی از افزایش آزار مسلمانان، اسلام را حامل پیام صلح دانست و از رسانه های آمریکا خواست به جز انتشار حوادث مربوط به شمار اندکی از افراط گرایان منحرف، پیام صلحطلبانه اسلام و مسلمانان واقعی را به تصوی
- یک آموزگار فلسطینی به دلیل تلاش و فعالیت های آموزشی، جایزه نوبل بهترین آموزگار جهان را به دست آورد.
- دیپلماسی ایران در قبال آمریکا/ با امریکا چه کنیم؟/ «شاه کلید» یک رابطه خاص/ «سید حسین موسویان» استاد دانشگاه پرینستون امریکا
- ایران، کشوری هسته ای، اما متعهد به صلح جهانی/ پایان «جان سخت ترین بحران»/نقطه ای طلایی در تاریخ دیپلماسی جهان
- باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده فرا رسیدن نوروز ۱۳۹۵ را تبریک گفت. او گفت امیدوار است دوستی بین مردم ایران و آمریکا به رشد خود ادامه دهد.
- دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی به مناسبت سالروز تولد پیامبر بزرگ زرتشتیان پیامی صادر کرد.
- علی یونسی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی به مناسبت سالروز تولد پیامبر بزرگ زرتشتیان پیامی صادر کرد.
- کنسرت موسیقی سنتی ایرانی همزمان با جشن باستانی نوروزی توسط گروه صبا در شهرهای مختلف یونان برگزار شده است.
- حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن معزالدینی امام جمعه موقت یزد: ساختن جامعه، حلم، رحمت، عفو و سعه صدر میخواهد/ باید با توجه به مشترکات فراوان گرد هم بیاییم، هم خودمان حرف بزنیم و به دیگران اجازه دهیم حرف بزنند و آنچه میتواند موفقیت بیاورد، اعتدال است
- عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی گفت: در گذشته برخی حتی با داشتن تلویزیون و رادیو مخالف بودند و آن را حرام تلقی میکردند ولی با آمدن جمهوری اسلامی برخی از این کجفهمیها از بین رفت.
- مولانا عبدالحمید روحانی، امام جمعه اهلسنت زاهدان: مردم ایران «دارای تمدن دیرینه هستند و هرگز در تردد حجاج بیتالله الحرام مزاحمت ایجاد نخواهند کرد».
- سید مصطفی محقق داماد در هفتمین اجلاس مجمع جهانی اسلام در یزد: ریشه اتفاقات و جنایتها در کج اندیشی های دینی و برداشتهای غلط از ظواهر دین است و جای انکار نیست.
- ایت الله امجد در مراسم احیای شب بیست و یکم ماه مبارک رمضان مطرح کرد: کسی می تواند امر به معروف و نهی از منکر کند که دو شرط "عقل" و " اعتدال" را داشته باشد/ اگر عدالت را در جامعه رعایت کنیم بسیاری از مشکلات حل می شود
- دومین جلسه از سلسله درسگفتارهای «حقوق شهروندی؛ جستاری در طریق پرچالش علوم انسانی»،امکان حقوق شهروندی در جامعه دینی
- نگاهی به آثار و فعالیت های ابوریحان بیرونی خالق نظریه های ماندگار
- سردار رحیم صفوی فرمانده پیشین سپاه و مشاور و دستیار ارشد رهبر انقلاب: «پیشنهاد من این است که ما باید روابط مان را با کشورهای عمان، کویت و قطر بیشتر کنیم و در رابطه با سعودی ها مدارا کنیم. ما به هیچ وجه نباید به سمت تنش با سعودی ها حرکت کنیم.»
- عاشورای حسین (ع) نماد چيست؟ فرهنگ حسینی؛ فرهنگی ضد افراط گرایی/ محمد توکلی
- روز کوروش کبیر، بزرگداشت یکتاپرستی، آزادمنشی، مدارا، صلحدوستی، خردورزی، مردمداری، کشورداری و انساندوستی، و میراث مشترک ایرانیان با هر دین و زبان و از هر قوم است.»
- برای صلح بين اسرائیل و فلسطین اوباما - کری در کسوت نلسون ماندلا؟ روزنامه بهار/ امید پورعزیز
- بازخوانی یک اندیشه/ هاشمی رفسنجانی: هیچ مشکلی با اقلیتهای مذهبی به ویژه مسیحیان ایران نداشتیم و نداریم
- نماینده زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی: فرهنگ ایران در جهت احترام به انسانیت به گونهای است که همه ما در کنار هم زندگی میکنیم و برای پیشرفت کشورمان تلاش میکنیم.
- یونسی: توسعه کشور نیازمند مشارکت همه اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی است
- پنج نشانه چرخش عربستان/ به گزارش دنیای اقتصاد، نشانههایی از نرمش ریاض در قبال تهران در حال هویدا شدن است.
- در گفتوگو با جاوید قربان اوغلی مطرح شد: روایتی از تجریه آشتی ملی در آفریقای جنوبی
- کاروان سرزمین برادری در پایان این سفر، که نشان دهنده وحدت میان شیعه و سنی است، به اقامه نماز جمعه در کنار مردم و روحانیون اهل سنت خواف پرداختند.