به نام خالق جان و خرد

در روزهای اخیر فیلم کوتاهی در فضای مجازی منتشر شد، که به غایت غم انگیز و عبرت آموز بود. هنگامی که آیت الله هاشمی رفسنجانی (ره) خاطره ای را از زمان عزل و سپس قتل ناجوانمردانه امیرکبیر با فرمان ناصرالدین شاه قاجار برای حاضرین نقل می کرد، به مظلومیت امیرکبیر ایران گریست و بی درنگ اشک از چشمان نگران و رنج کشیده او جاری شد. او گفت زمانی که دانشجویان ایرانی تحصیل کرده دارالفنون سراغ امیر را گرفتتند تا از اقدامات کم نظیرش در راه اندازی مرکز آموزش و تربیت نیروی انسانی متخصص و اعزام دانشجو به دانشگاه های خارج از کشور تشکر نمایند، در اوج ناباوری برکناری او را از صدارت دستگاه حاکمه ایران در آن روزگار شنیدند و مبهوت چنین ناسپاسی و بی خردی از سوی شاه و اطرافیانش نسبت به حذف چنین انسان شایسته، دلسوز و والامقام گردیدند. او هم بی اختیار بر چنین تراژدی تأسف بار و احتمال تکرار آن در تاریخ ایران زمین گریست!

درست در روز شهادت امیرکبیر اول ایران او هم که سال ها قبل کتاب امیرکبیر قهرمان مبارزه با استعمار را نوشته بود، بر اثر ایست قلبی در تهران درگذشت و چشم از این جهان فرو بست. فقدان او مردم این مرز و بوم را در سوگ خود فرو برد! جا دارد با توجه به 82 سال مجاهدت، خدمات، شکیبایی و بلندنظری این مرد بزرگوار و کم نظیر او را "امیرکبیر دوم ایران" نامید.

اینک در دفاع از این عنوان و نوشته مروری بر سوابق و دیدگاه های آیت الله هاشمی رفسنجانی در برهه های حساس و سرنوشت ساز تاریخ انقلاب و ایران می پردازیم.

* دوران قبل و پس از پیروزی انقلاب اسلامی،

برخی او را شناسنامه انقلاب 22 بهمن 1357 دانسته اند. عده ای او را مخزن اسرار نظام معرفی کرده اند. به گواهی آرای گسترده مردم ایران و تهران و انتخاب ایشان به عنوان نماینده اول مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری و کسب بیش از 2 میلیون و 300 هزار رأی نشانگر اقبال و محبوبیت مردمی ایشان نیز می باشد. او کتاب امیر کبیر قهرمان مبارزه با استعمار را در سال 1346 به رشته نگارش در آورد. او در راه مبارزه با استبداد و نظام سلطنتی 7 بار دستگیر و زندانی شد و قریب به 6 سال از عمر مبارک خویش را در زندان های ستم شاهی سپری کرد. او اثبات کرد که به آرمان های اولیه انقلاب یعنی "استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی" هم چنان وفادار و در تلخی ها و شیرینی ها در کنار مردم و با آنهاست.

* دوران دفاع مقدس و دولت سازندگی،

ایشان در طول 8 سال دفاع مقدس به عنوان امین و جانشین امام (ره)، فرماندهی نیروهای مسلح اعم از ارتش، سپاه و بسیج مردمی را عهده دار بودند. در دفاع از انقلاب، منافع ملی و امنیت ایران سنگ تمام گذاشتند و آنگاه که تشخیص دادند ادامه جنگ تحمیلی به نفع و مصلحت کشور و مردم نمی باشد، امام را راضی به پذیرش قطعنامه 598 در سال 1367 نمودند. شجاعانه و مسئولانه پایان جنگ نابرابر 8 ساله ارتش بعث عراق علیه جمهوری اسلامی ایران را رقم زدند.

پس از پایان جنگ، باشهامت کم نظیر مسئولیت تشکیل دولت سازندگی به منظور بازسازی خرابی های ناشی از جنگ و موشک باران مراکز اقتصادی و نظامی ایران را عهده دار شدند و در اوج لطمات روحی و معنوی وارد شده به رزمندگان و مدافعین، روحیه کار، امید و تلاش را در کالبد خسته از یک جنگ سهمگین و طولانی را دمیدند و قطار انقلاب در ریل سازندگی و بازگشت به دوران رونق اقتصادی قرار گرفت.

* دوران دولت  اصلاحات و 8 سال پس از آن،

تضمین آیت الله هاشمی رفسنجانی در نماز جمعه یک هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری 2 خرداد سال 1376 زمینه ساز انتخاب حماسی آقای سیدمحمد خاتمی و کسب بیش از 20 میلیون آرای مردم ایران و روی کارآمدن دولت دوم خرداد که بعدها به عنوان اصلاحات شهرت پیدا کرد، گردید. می توان گفت علیرغم بی مهری هایی که در آن ایام نسبت به آقای هاشمی صورت گرفت و القاب ناروایی که به ایشان نسبت داده شد، لیکن هوش سیاسی و گذشت همیشگی آیت الله، هم چنان دولت اصلاح طلب خاتمی را از حمایت های سیاسی و معنوی هاشمی برخوردار نمود.

در ادامه بر اثر انشقاق بین اصلاح طلبان علیرغم این که مجموع آرای کاندیداهای آنها در انتخابات سال 1384 بیش از 17 میلیون رأی بود، در حالی که مجموع آرای اصول گرایان 13 میلیون رأی بود، لیکن در مرحله دوم انتخابات آقای احمدی نژاد که آغازگر اختلاف و حرمت شکنی نسبت به سوابق درخشان و کم نظیر آیت الله هاشمی رفسنجانی، حجت الاسلام والمسلمین ناطق نوری و خانواده ایشان بود، در یک مسابقه نابرابر و غیر اخلاقی صحنه نتیجه انتخابات را از آن خود کرد و به جای دولت اصلاحات به پاستور راه پیدا کرد!

به گواه مستندات تاریخی اگر استقامت و روشنگری های هاشمی رفسنجانی نبود، هم اتفاقات تلخ تر و جبران ناپذیری در انتخابات پرماجرای سال 1388 و حوادث اندوهناک پس از آن به وقوع می پیوست و هم این که علیرغم عدم اجازه ورود ایشان به عرصه رقابت انتخاباتی که به تعبیری لنگرگاه انقلاب و نفر دوم کشور بودند، زمینه اتحاد و انسجام تاریخی نیروها و جریان های اصلاح طلب و اعتدال گرا و انتخاب آقای دکتر حسن روحانی در 24 خرداد سال 1392 فراهم نمی آمد. البته بلوغ سیاسی اصلاح طلبان و گذشت تاریخی و اخلاقی دکتر عارف و سایر بزرگان و پیش کسوتان انقلاب و از همه مهم تر آگاهی و هوشیاری اکثریت مردم ایران نیز در این پیروزی سرنوشت ساز دخیل بوده است.

* دوران دولت اول تدبیر و امید تا پرواز روح بلند آیت الله به ملکوت اعلی

در شهریور سال 1394 که آیت الله هاشمی رفسنجانی به سفر مشهد آمده بودند، بنده این توفیق را داشتم که به نمایندگی از خانواده ایثارگران در تالار آئینه و حاضرین بسیاری از رزمندگان، خانواده شهیدان انقلاب و دفاع مقدس و اصحاب رسانه و اقشار مختلف اجتماعی مطالبی را بیان نمایم. در نتیجه گیری صحبت هایم در حضور ایشان که به دقت و با حوصله گوش می دادند عرض کردم دولت آقای دکتر حسن روحانی که شعار "تدبیر و امید" را برای دولت خود انتخاب نموده است، مرهون فداکاری، هوشمندی و درایت شماست. دعا کردم خداوند عمر طولانی به حضرت ایشان و مقام رهبری عنایت فرماید تا بنا به توصیه امام خمینی (ره) نگذارند انقلاب گرفتار نامحرمان و نااهلان گردد.

اینک در 20 دی ماه سال 1395 استوانه و سنگ صبور و زیرین انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله هاشمی رفسنجانی (ره) از میان ما مردم و این کشور به دیار باقی رفته است. گرچه نبض انقلاب و قلب طپنده نظام و مردم از نفس افتاده است و ما مبهوت این حادثه غم انگیز و آزمایش سخت شده ایم، اما باور و ایمان داریم راه، تفکر، منش و نگاه او به شیوه اداره کشور و تعامل با جهان خارج هم چنان ماندگار و زنده خواهد ماند. اطمینان داریم قاطبه مردم ایران در 29 اردیبهشت سال 1396 با حضور و مشارکت فعال در صحنه انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای شهر و روستا، با رأی قاطع خویش موجبات تداوم دولت میانه روی روحانی را فراهم نموده و در دولت دوم ایشان از نتایج و دستاوردهای توافق بین المللی برجام و برنامه های اقتصادی اشتغال آفرین بهره مند شوند. تحقیقا عرصه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هم چنان نیازمند نگاه برنامه ای و عقلانی اوست! چه بسا بتوان گفت در شرایط کنونی مملکت شبیه ترین فرد به آیت الله هاشمی، دکتر حسن روحانی می باشند. شاید تاریخ او را "هاشمی دوم و امیرکبیر سوم ایران" بنامد!

امید است خداوند بخشنده و مهربان او را با نیکان و مصلحان تاریخ و شهدای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و امام راحل (ره) محشور گرداند. آمین