38 سال از پیروزی مردم ایران در 22 بهمن 1357 می گذرد. پایان یافتن دستگاه سلطنت و استقرار جمهوری اسلامی، مسیر تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین را تغییر داد. ورود به دوران جمهوریت، بزرگترین دستاورد و تجربه ملت ایران قلمداد می شود. نقش محوری امام خمینی (ره) و اتحاد کم نظیر ملی، کانون این حادثه بزرگ پایان قرن بیستم را تشکیل می دهد. این گذار تاریخی و انتقال از دوران پادشاهی به جمهوری، در نتیجه با هم بودن مردم ایران و مهیاشدن شرایط بین المللی رخ نمایاند.

قیام و انقلاب مردم ایران بر علیه استبداد و انحراف اخلاقی خانواده هزار فامیل درباری، پایان دادن به سلطه و نفوذ بیگانگان و مناسبات تبعیض آمیز شاهنشاهی صورت گرفت. برچیده شدن حلبی آبادها و رفع فاصله طبقاتی میان قشر مرفه و پر درآمد و طبقات مستضغف و فقیر جامعه که عمدتاً در جنوب شهرها زندگی می کردند، از دیگر مقاصد انقلاب می باشد. در وجه ایجابی آن حاکمیت عدالت اجتماعی، ارزشهای اسلامی، آزادیهای سیاسی و حزبی، برقراری حکومت مردم سالار از طریق انتخابات آزاد و دستیابی به توسعه و پیشرفت همه جانبه کشور و جامعه از عناصرتشکیل دهنده آرمانهای انقلاب اسلامی درسالهای منتهی به 1357 بوده است. اینک در دهه چهارم انقلاب زمان آن فرا رسیده است که دوباره از خود سؤال کنیم ما در چه موقعیتی قرار گرفته ایم و به چه دلیل یا علت اتحاد فراگیر و ملی آغازین انقلاب، هم اکنون مشاهده نمی شود و اینکه،

سرانجام مردمی ترین انقلاب عصر ما چه خواهد شد؟

 اینک آرمانها و دستاوردها را بار دیگر مرور کرده تا شعله های امید روشن و بذر هویت ما همچنان شکوفا باقی بماند. علل و ریشه های ناکامی در برخی از ارزشهای اولیه انقلاب یعنی "استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی" را رصد و در دایره تجزیه، تحلیل و نقد قرار خواهیم داد، تا شاید راه برون رفتی از شرایط نه چندان مطلوب کنونی کشور را شناسایی و با به کار بستن آن راهبرد، چشم انداز راهگشای آینده ترسیم شود.

آرمان ها و اهداف چه بودند؟

داشتن آرمان برای یک جامعه همانند شناخت ستاره قطبی می ماند که ممکن است هرگز به انتها و ایده آل آن دست نیافت، لیکن مسیریابی، حرکت صحیح و گم نکردن راه و هدف از خواص آن می باشد. در جریان تظاهرات و اعتصابات سراسری، شعار و خواست اکثریت قاطع مردم ایران "استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی" بود. اکنون سرنوشت طی شده این آرمانها را بررسی خواهیم کرد.

منشور 5 وجهی آرمان ها و اهداف،

انقلاب شکوهمند اسلامی ایران بر پایه های استقلال، آزادی، جمهوریت، اسلامیت و ایرانیت استوار بوده است. دست کم دستیابی به استقلال سیاسی، برخورداری از آزادیهای نسبی و ناتمام سیاسی، برگزاری 36 انتخابات با مشارکت بالای مردم، بروز جلوه های الهام بخش و انرژی آفرین تعالیم اسلامی و رهبری امام (ره) در دهه اول انقلاب و دفاع مقدس، تداوم نظام فراهم آمده از خون شهیدان و مجاهدت مردم ایران تحت رهبری هوشمندانه نظام تاکنون و در نهایت حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی ایران از آثار مثبت و امیدبخش آرمانهای انقلاب بوده است. می توان هم چنان خوش بینانه به این دستاورد بزرگ تاریخ ساز نگاه کرد، اما دغدغه و نگرانی خود را نیز نسبت به آینده و سرنوشت ارزشها و آرمانهای اولیه پنهان نکرد!

دستاوردها و ناکامی های انقلاب،

عرصه اقتصادی و اجتماعی

 با شاخصهای موجود، گسترش امکانات زندگی بین طبقات محروم و کم درآمد جامعه را میتوان مشاهده کرد. ساختن اتوبان، راه، راه آهن، بندر، فرودگاه، پتروشیمی، مسکن، بیمارستان، مدرسه، دانشگاه، مجتمع های توریستی و گردشگری در سراسر کشور و مناطق جنوب شهر وگسترش بهداشت و بیمه های درمانی در روستاها و اقشار ضعیف جامعه و دهها مورد دیگر که در حوصله این نوشتار نمی باشد، نشانگر موفقیت نسبی دولتهای پس از انقلاب در تحقق بخشیدن به بخشی از وعده های داده شده به مردم می باشد. انتقال امکانات آب بهداشتی، برق، تلفن، گاز و اینترنت به روستاها و دسترسی آسان شهروندان به اطلاعات و اخبار از طریق شبکه های مجازی و اجتماعی و تشکیل شوراهای شهر و روستا از دیگر برکات انقلاب بوده است. در این میانه دوربودن دستیابی به زندگی توأم با احساس خوشبختی و امید به آینده و عدم برخورداری از مشاغل پردرآمد وقدرت پایین خرید مردم از ناکامیهای موجود میباشد وفاصله زیادی باآرمانشهری که انقلاب وعده داده بود دارد.

 عرصه فرهنگی و سیاسی،

اعتلای فرهنگ ایرانی و اسلامی، کرامت و عزت انسان و به خصوص در بین زنان، احساس عزت و غرور ملی، گسترش ارزشهای مذهبی، ارتقاء جایگاه روحانیان انقلابی و مردمی، برچیده شدن اماکن آشکار فساد و بی بند و باری، گسترش فرهنگ ایثار و جهاد، روی آوردن نسل جوان به یکتاپرستی و برپاداشتن نماز به ویژه در دهه اول انقلاب از دیگر نتایج انکارناپذیر انقلاب اسلامی ایران بوده است. اداره امور کشور به دست مردم از طریق برگزاری هر سال یک انتخابات، جلوه دیگری از توسعه سیاسی کشور می باشد.

فقدان یک برنامه جامع و قابل اجرا برای گسترش و تثبیت فرهنگ و تمدن ایرانی، اسلامی و عدم ارائه الگو، سبک و مدل زندگی مردم، پرونده سازی، عادی شدن توسل به دروغ و ریاکاری موجبات گسست فرهنگی و سیاسی بین نسل اول انقلاب با نسلهای بعدی را فراهم نموده است. به طوری که اگر چاره اندیشی نشود خطرات و آسیبهای جبران ناپذیری را در عرصه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی به دنبال خواهد داشت.

عرصه علمی و آموزشی،

آموزش عمومی و رایگان برای باسواد کردن مردم از دیگر وعده های داده شده می باشد. اگر از جاده انصاف فاصله نگیریم گسترش آموزش و پرورش (افزایش دانش آموزان از 000/600/6 به 649/362/12)، مدارس شبانه روزی، مراکز آموزش استعدادهای درخشان ( افزایش از 20  به 670 مرکز)، گسترش انجمنهای خیرین و مدرسه سازی ( افزایش مدارس از 000/47 به 000/92)، بهداشت و تغذیه دانش آموزان و برخورداری ازشیوه های نوین تعلیم وتربیت ازدیگرنتایج آشکارآن میباشد. گسترش دانشگاهها و مراکزتحقیقاتی به خصوص دانشگاه آزاد اسلامی ( از 223 واحد به 2540 واحد) موجب شده است تا بیش از 7 میلیون نفر فارغ التحصیل و جذب بازارکار بشوند و قریب به 5 میلیون دانشجو و تربیت هزاران استاد و معلم حکایت از موفقیت نسبی گسترش علم ودانش درسرتاسرکشور بوده است. این درحالی است که تعداد دانشجویان قبل از انقلاب 000/200 نفر بوده است.

نهادینه نشدن شکل و محتوای علمی و آموزشی متناسب با نیازهای جامعه و بخش کار، کشاورزی و صنعت از آسیبهای این عرصه مهم می باشد. بیکاری بیش از 20 درصد فارغ التحصیلان و نداشتن امید به آینده، مهاجرت بدون بازگشت دانشجویان به خارج از کشور و فراهم نبودن زمینه های مساعد تشکیل زندگی، مسکن، اشتغال، ازدواج، تفریحات سالم و... از نقاط بحران زا می باشد.

عرصه بین المللی و منطقه ای،

دستیابی به دانش غنی سازی هسته ای، نوآوری های علوم ژنتیک، تسلیحات دفاعی و ارتقای موقعیت بین المللی و منطقه ای ایران از دیگر موفقیتهای کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران بوده است. به طوریکه در اکثر مسائل و مناقشات منطقه خاورمیانه نظیر عراق، افغانستان، سوریه لبنان، فلسطین، یمن و... به نتیجه رسیدن مذاکرات صلح و کاهش بحرانهای منطقه ای بدون حضور ایران، امکان پذیر نمی باشد. صدور فرهنگ انقلاب اسلامی ایران به معنای ارائه الگوی زندگی مستقل و راه مواجهه با وابستگی به قدرتهای بزرگ جهانی، از اثرات عزت بخش و امنیت آفرین انقلاب بوده است.

در این میانه خارج شدن از منطق گفتگو و تعامل، انزواطلبی، تحقیر و تحریک سایر ملل وکشورها، متهم شدن به حمایت از تروریزم علیرغم اینکه ایران خود قربانی آن بوده است، می تواند دستاورد استقلال را با خطر اضمحلال روبرو سازد و به عکس خود تبدیل کند. هرگونه ماجراجویی، دشمن تراشی و یا دخالت در سرنوشت سایر کشورها، موجب تخریب روابط ایران با کشورهای منطقه، اعراب و... می شود و در نهایت ایران هراسی و دین گریزی جای ایران دوستی و دین خواهی را خواهد گرفت.

ترسیم چشم انداز آینده انقلاب اسلامی ایران

حوزه سیاست داخلی و کشوری،

·        از آن جا که آزادی و امنیت ایران به هم پیوند خورده است و طبق اصل نهم قانون اساسی هیچ مقامی حق ندارد به نام حفظ استقلال و تمامیت ارضی کشور، آزادیهای مشروع را هر چند با وضع قوانین و مقررات سلب کند. حفظ آنها وظیفه دولت وآحاد ملت است و سلب آن موجب بروز خودکامگی و ظهور سکولاریزم در آینده می شود!

·        از آن جا که طبق اصل ششم قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی از راه انتخابات اداره شود، حفظ و تداوم جمهوریت نظام حتی در شرایط خلاء قدرت می تواند حافظ فرصتهای خلق شده توسط مردم ایران وباهدایت رهبری درانتخابات ریاست جمهوری 1392 و مجلس شورای اسلامی در سال 1394 باشد. تشکیل دولت "تدبیر و امید" ومجلس معتدل با اتکابه فتوای"رأی مردم حق الناس است."فرصتی تکرارناشدنی است وهرگونه تلاش برای بازگرداندن کشور به شرایط قبل از دولت یازدهم، گناهی نابخشودنی، تهدیدزا و تیشه به ریشه زدن می باشد!

·        بازگشت بی کم و کاست به اجرای عادلانه و کامل قانون اساسی تنها راهبرد حفظ هویت اسلامی نظام می باشد. این مهم از طریق وفاداری به آن تحت هر شرایط، امکان پذیر می باشد. برابر بند اول اصل سوم قانون اساسی، ایجاد محیط مساعد برای رشد فضائل اخلاقی بر اساس ایمان و تقوی و مبارزه با کلیه مظاهر فساد(مالی، اخلاقی و...) و تباهی( باندهای ستم و اجحاف در حق دیگران، اختلاس، رشوه و...) از اولویتهای قوای مجریه، قضائیه، مقننه و نیروهای مسلح می بایست باشد. زیرا فساد و نابرابری مانند موریانه پایه های انقلاب و نظام را خواهد خورد!

·        حفظ یکپارچگی و تمامیت ارضی ایران که عامل هویت بخشی و وحدت ملی اقشار مختلف اجتماعی می باشد از طریق احترام به حقوق اقلیتها، قومیتها، احزاب، مخالفان و منتقدین قانونی و مذاهب دیگر به ویژه جامعه بزرگ و برادران اهل تسنن از یک سو و تقویت بنیه دفاع ملی ارتش، سپاه و بسیج از سوی دیگر امکان پذیر می باشد و انحراف از آن واگرایی ملی و میهنی را به دنبال دارد!

·        اتخاذ مسیر و استراتژی که آسیب های اجتماعی را مهار و کاهش دهد. وجود 5/3 میلیون بیکار، 5/1 میلیون نفر معتاد، 36%  ازدواج منجر به طلاق، 000/600 بزهکار زندانی در هر سال، 11 میلیون نفر حاشیه نشین، 29% مردم زیر خط فقر، زندگی را گذران کنند و سایر مسائل اجتماعی زیبنده نظام و جامعه اسلامی نیست و آرمان های انقلاب را به چالش کشیده و آن را بیدفاع و تضعیف می کند!

حوزه سیاست خارجی و بین المللی،

·        حفظ و تداوم توأمان توافق بین المللی برجام به منظور تثبیت لغو تحریمهای هسته ای، ایجاد محیط امن برای جذب سرمایه گذاری خارجی و استفاده از ظرفیت قانونی شورای امنیت و اتحادیه اروپا برای عدم بازگشت به شرایط تأسف انگیز قبل از توافق برجام و ادامه تعامل با کشورهای 1+5 و حوزه خلیج فارس و عربی به ویژه حل و فصل مناقشه با عربستان.

·        با بهره گیری از بهبودسرمایه گذاری خارجی برای رشدفرصتهای شغلی، چرخیدن همزمان سانتریفوژها و زندگی مردم و خروج اقتصاد از رکود، در سال 1396 می بایست در قالب برنامه ششم توسعه و بودجه سالانه بسترشکوفایی دربازار کسب وکار فراهم آمده و امیدواری مردان، زنان و جوانان به این نکته که در سایه نظام جمهوری اسلامی ایران می توانند از زندگی شرافتمندانه، بااحترام و بهره مند از شغل، درآمد، تحصیل، امید به آینده، حقوق وآزادیهای قانونی برخوردار باشند.

·        با از دست رفتن حلقه اتصال و قوه عاقله نظام و مردم یعنی آیت الله هاشمی (ره) حرکت به سمت آشتی و وفاق ملی با محوریت آیت الله خامنه ای که از سوی آقای سیدمحمدخاتمی، رئیس دولت اصلاحات پیشنهاد گردید از ضرورتهای حفظ و تداوم انقلاب و نظام اسلامی تلقی می شود. قدرشناسی از سیاستهای خردمندانه دولت میانه روی آقای دکتر حسن روحانی و پرهیز از انشقاق سازی و فضای حسد و کینه می تواند دولت و ملت را از این گذرگاه حساس به خصوص در دوران دولت ترامپ درامریکا وگسترش افراط گرایی مذهبی درخاورمیانه و پوپولیسم در اروپا به سلامت عبور دهد.

در پایان ضروری است قدر امنیت حاکم بر مرزها و داخل کشور را که مرهون آگاهی و نجابت مردم ایران، هوشیاری و انسجام نیروهای نظامی و امنیتی و وجود دولت اعتدال و عاقل می باشد را بدانیم. امید است با غنیمت شمردن فرصت اعتدال و اصلاح، تصحیح اشتباهات روند گذشته، تلطیف قلوب، پالایش بداخلاقی های موجود در سپهر سیاسی کشور، حفظ حرمت پیش کسوتان و رفع حصر، تعمیق فرهنگ مدارا و بردباری، جذب حداکثری و دفع حداقلی موجبات رشد و بالندگی نظام و دولت جمهوری اسلامی ایران بهتر از گذشته فراهم آید. ان شاالله

فعال سیاسی اصلاح طلب