بررسی دو آمار متفاوت از گرایش به دین؛ جامعه از مذهبیون ناامید شدهاست |
ذات فرهنگ طوریست که خودش را میزان و بالانس میکند و برنامهریزی زمانی لازم میشود که تقابل در بین برنامهها ایجاد میشود، متاسفانه در طی این سالها با وجود نهادهای مختلف فرهنگی نتوانستیم گوهره اصلی دین را ترویج دهیم. به گزارش خبرنگار ایلنا؛ طبق آمار مرکز تحقیقات صداوسیما که در سال 88 از سوی ستاد اقامه نماز منتشر شده، 42 درصد نوجوانان و جوانان (12 تا 29 سال) تهرانی «همیشه»، 24 درصد«بیشتر اوقات» و 17درصد «بعضی اوقات» نماز میخوانند. 7درصد آنان «به ندرت» نماز میخوانند و 10 درصد مابقی گفتهاند که «اصلا» نماز نمیخوانند. در مقابل مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی سال گذشته آماری منتشر کرد که توسط برخی سایتهای خبری انعکاس یافت و براساس آن، از ۱۴۱ هزار و ۵۵۵ دانش آموز دختر و پسر دوره متوسطه در سال تحصیلی ۱۳۸۷-۱۳۸۶، ۱۰۵ هزار و ۴۶ دانش آموز یعنی ۷۴.۳ درصد دارای رابطه «غیرمجاز با جنس مخالف» بودهاند.
حال این پرسش مطرح میشود که اگر 42 درصد از جمعیت نوجوانان و جوانان به نماز اهمیت میدهند و اگر باور داشته باشیم براساس دستورات دینی ما، نماز نقش بازدارنده دارد، پس چگونه است که 74.3 درصد از دانشآموزان در رابطه غیرمجاز با جنس مخالف بودهاند. در این میان؛ نقش نهادها و مراکزی که متولی امور دین و فرهنگ در جامعه هستند، چه بوده و بودجههای فراوانی که از طرف دولت در اختیار این نهادها قرارداده شده، صرف چه مسائلی میشود؟
تناقض در این آمار نشان میدهد اگرچه تلاشها و برنامهریزیهای زیادی برای ارتقای دین در سطح جامعه شده است اما این راهکارها در پارهای از موارد نه تنها موثر نبوده بلکه به دین گریزی جامعه دامن زده است. در نهایت امروز جامعه ایرانی با یک حقیقت تلخ روبروست: در این سالها با وجود بهکارگیری نهادهای مختلف و صرف بودجههای هنگفت نتوانستهایم گوهره اصلی دین را ترویج دهیم.
سعید معیدفر (رئیس سابق انجمن جامعهشناسی ایران) معتقد است؛ در حال حاضر ارزشهای دینی بیشتر حامی دولتی دارند در حالی که از لحاظ جامعهشناسی؛ فرهنگ باید متولی در درون جامعه داشته باشد. چاه باید از درون بجوشد و نمیشود در درون این چاه؛ از بیرون آب ریخت، فرهنگ و ارزشها هم به همین صورت است.
به اعتقاد زارعی (پژوهشگر سازمان آموزش و پرورش) نیز این جدایی و گریز از ارزشها ناشی از عملکرد نادرست والدین درخانواده، عدم صلاحیت برخی از معلمان و مربیان، عدم برخورد صحیح و اصولی در مراکز مذهبی و سرخوردگی جامعه بویژه جوانان از مذهبیون، سردرگمی در برابر مکاتب متضاد بشری و از همه مهمتر ناهماهنگی بین قول و فعل بعضی از کارگزاران دینی و دولتی است.
در گذشته مردم خود متولی فرهنگ بودند
معیدفر ضمن اشاره به اینکه پایبندی به مناسک دینی به ویژه در میان جوانان روند نزولی داشته؛ گفت: ما در این زمینه با مناقشهای روبرو هستیم، عدهای بر این باورند که جامعه ارزشمدار است و هیچ خلل و فرجی در آن نیست و این را با استناد بر ایام و روزهای خاص مذهبی که با اقبال عمومی درجامعه روبرو میشوند، میگویند. عدهای دیگری نیز معتقدند که براساس آمار این روند با کاهش روبرو بوده است. در واقع این مناقشهها نمیگذارند که واقعیتها شناخته شود.
این جامعهشناس با تاکید بر اینکه ما در جامعهای هستیم که حکومت دینی برآن حاکم است، با این حال اقبال مردم نسبت به انجام امور دینی کاهش یافته، اظهار کرد: در گذشته متولی فرهنگ خود مردم بودند و داوطلبانه اعتقادات و باورها را گسترش میدادند. اما در حال حاضر دولت با اعمال نفوذ و مداخله از بالا قصد دارد شرایط دین را در جامعه بهبود ببخشد که این کار نتیجه معکوس داشته است.
او با بیان اینکه بودجههای هنگفتی در اختیار متولیان عرصه دین قرار میگیرد و این نهادها قصد دارند که با صرف این هزینهها از ارزشهای دینی و انقلاب پاسداری کنند، خاطرنشان کرد: هر جا نقش دولت در مسائلی مانند اقتصاد، فرهنگ و ... پررنگ شود، حضور جامعه در آنجا سست میشود و مسئولیت کمتری را میپذیرد. درباره دین نیز به همینگونه است. در واقع دین دولتی دیگر پاسخگو نیست چراکه با کنترل و اعمال زور نمیشود مردم را دیندار کرد و اگر به همین منوال پیش برویم در آیندهای نه چندان دور وضعیت وخیمی پیدا خواهیم کرد.
این استاد سابق دانشگاه با اشاره به اینکه در ادبیات دینی ما آمده است "دیگران را با عمل خود به دین دعوت کنید نه با لسان"؛ بیان کرد: در گذشته علمای مهذبی بودند که مردم در شهرهای خود به آنها اعتقاد داشتند و رفتار و عملکرد آنها باعث گسترش دین میشد اما متاسفانه در حال حاضر وقتی مردم مشاهده میکنند که برخی افراد در دستگاهها و نهادهای حکومتی هستند و رفتارهای غیردینی دارند این موضوع مانند خوره باعث از بین رفتن دین و اعتقاد مردم میشود.
وی در پاسخ به این سوال که آیا تبلیغات سوء فرقهها و عرفانهای نوظهور باعث میشود که جامعه و به خصوص جوانان از دین گریزان شده و به سمت این فرقهها تمایل پیدا کنند، گفت: زمانی این اتفاق خواهد افتاد که ما بیعمل و بیتاثیر شده باشیم، ما باید خود را در قبال نسل جدید مسئولیتپذیر بدانیم در واقع ما زمانی گرفتار این مسائل میشویم که توان خود را از دست دادهایم همین زمان است که این تبلیغات بر ما غلبه میکند.
کارشکنیهای برخی دولتمردان و روحانیون، باعث از بین رفتن قبح گناه شده
حجت الاسلام مسعود ادیب با بیان اینکه متاسفانه سطح التزام عملی به رفتارهای دینی در جامعه کاهش پیدا کرده؛ گفت: قطعا این اتفاقات و تغییر رویکردها یک عامل ندارد بلکه با یک فرآیند پیچیده مواجهیم که مجموعه روند و تغییرات اجتماعی را باعث می شود.
او با اشاره به اینکه جامعه امروز با جامعه سالها پیش متفاوت است؛ اظهار کرد: در گذشته پایبندی به قوانین اسلامی بیشتر بود. ولی در حال حاضر رفتارهای عمومی ظواهر اسلامی ندارد، یکی از دلایل آن است که توقعاتی که از دولت اسلامی میرفته؛ برآورده نشده و ذیحق و ناحق در جامعه احساس طلبکاری میکند و این طلبکاری را از دین تلقی میکند.
او ادامه داد: کارشکنیها و تخلفاتی که از طرف برخی روحانیون و یا دولتمردان انجام شده، موجب شده که قبح گناه در جامعه شکسته و نگاه افراد به دین ضعیف شود.
عضو مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم در پایان با اشاره به اینکه بعد از انقلاب مهاجرت علما به شهر قم بیشتر شده و این باعث میشود رابطه بین روحانیون و مردم در شهرهای مختلف کاهش پیدا کند، گفت: مردم توقع دارند که روحانیون پدروار بالاتر از همه جناحها و دستهبندیهای سیاسی قرار بگیرند. البته این به معنی این نیست که موضع سیاسی نداشته باشد.
درنهایت تاکید اغلب کارشناسان دینی بر این است که؛ تضاد و دوگانگی در رفتارهای برخی والدین، مربیان مدرسه، متولیان امور دینی و کارگزاران دینی و دولتی همچنین بکارگیری اقدامات نامناسب و اعمال فشار و زور از طرف دولت برای مقابله با افرادی که در جامعه ظواهر دین را رعایت نمیکنند نیز باعث شده حرکت جامعه به سمت دین گریزی سرعت یافته و متوسل شده به این شیوه به ابزاری برای اعتراض به حکومت تبدیل شود |
- مهارت ها و شيوه هاي علمي و کارآمد براي رفع اختلاف
- حذف سنگسار از قانون جدید مجازات اسلامی
- ۲ خرداد، نوسازی انقلاب...
- گزارش رویترز از رستوران زن افغان برای نجات معتادان (+عکس)
- آفرينش: خطر افسردگي در ايران
- دبير انجمن روانپزشکان ايران در گفتوگو با «مردمسالاري» عنوان کرد: اضطراب زمينهساز خشم، پرخاشگري و عصبانيت در جامعه
- سلامت اجتماعی ، مغفول در حجاب سیاست / مهدی راستی
- با اعتماد و افكار عمومي جامعه ايراني چه كردهايم؟ چوب حراج بر اعتماد جامعه و افكار عمومي ايراني!
- ۱۰کشور دارای بیشترین امید به زندگی
- به بهانه شب یلدا / نگاهی به آئینهای شب یلدا در ایران
- مولفه هاي يک ارتباط موثر
- ک فعال حقوق كودك درگفتوگو باایلنا: ۲ و نیم میلیون کودک به جای تحصیل، کار میكنند
- گزارش كامل از دادگاه ۴ متهم به زورگیری+تصاوير متهمان زیر ۲۴ سال سن دارند؛ «فقر» ما را اينكاره كرد
- راست و دروغ در متن زندگي اجتماعي شكل ميگيرد
- چای و زندگی روزمره شهری در ایران
- قانون مشابه و تكراري تصويب ميكنيد تا چه شود؟ مشكل كشور نبودن قانون نيست، قانونگريزي است
- ممنوعیت و مصادیق دوشغله بودن تصويب شد در کجای دنیا اجازه میدهند یک نفر ۱۰جا کار کند؟
- 7 عادتی که برای موفقیت باید کنار بگذارید...7 عادت انسانهای موفق
- براي انتخابات صنفی پزشکان ! ردصلاحيت نامزد اصلاحطلب رييسجمهوري
- «ملی کردن امنیت»؛ به مثابه گام نخست توسعه
- هادی معتمد در گفتگو با فرارو تحلیل میکند / چرا مردم به یکدیگر «رحم» نمیکنند؟
- زندگیشاد چیست؛ زندگی پرمعنا کدامست؟
- رئیس انجمن جامعهشناسی ایران : آمار جرائم در كشور هر روز بیشتر میشود
- عماد افروغ و سعيد معيدفر بررسی كردند؛ تولد بزههای اجتماعی از دل فقر
- تاملاتی در باب جامعه ایران؛ خانهای روی شن / احسان شریعتی
- زير پوست اين ابرشهر مگر چه ميگذرد؟ چرا ظاهر عمومي تهران اينقدر پليسي است؟!
- بحرانیترین سالهاي ازدواج و طلاق در كشور
- رویکرد امنیتی علت زیرزمینی شدن آسیبهای اجتماعی
- لطفاً «شادی» را آزاد کنید! جامعه غمگين و افسرده فرجامي ناخوش دارد
- جامعه شناسی به زبان ساده / دکتر صادق زیباکلام
- علی رضا قلی : جامعه شناسی نخبه کشی / علل عقب ماندگی ایران و نقش مردم، حاکمیت و عوامل خارجی
- توسعه به مثابه آزادی / حسین حقگو
- یادداشت علی شمخانی : افق روشن است / چه جنگی سختتر و دهشتناکتر از جنگی که برای عقب نگه داشتن یک ملت و سدّ کردن مسیر پیشرفت آن وجود دارد؟!
- مرزنشينان ما هم روزگار غريبي دارند / «كولبري»؛ يكشغل يا مشكل حاد اجتماعي ؟
- جامعهشناسی ازدواج و عشق در ایران / هاله میرمیری
- اسماعیل حسینپور : چرا مالزی بینفت آنشده؛ ما با دریای نفت این؟ این قصه نیست، سیاه نمایی هم نیست...!
- بنزین آلوده، خودرو غیر استاندارد، صنایع آلودهساز / جامعه مدنی به مثابه پاد زهر
- داستان تلخ سبد در ایران؛ رابطه مستقيم زوال معیشت و كرامت شهروندي / ليلا واحدي
- گزارش شرق الاوسط از ورزش اجتماعی بانوان: دوچرخه سواری بانوان ایرانی قانونی یا غیرقانونی؟+تصاویر
- «مصطفی معین»، رییس کرسی «یونسکو» در آموزش : افزایش اعتماد و عدالت در جامعه اختلالات روانی را میکاهد
- ۶ شرط اساسي براي پيمودن مسير موفقيت
- آقای دکتر هادی خانیکی، پژوهشگر قلمروی ارتباطات و علوماجتماعی، «جامعه نظارهگر» را روندی میداند که از مدتی پیش در اجتماع ما شکل گرفته و درحال انتشار است.
- بیکاری در ایران،علل و راه حل های رفع بیکاری / ابراهیم گراوند
- بیتفاوتی اجتماعی ناشی از عدم تعلق است/ سندرم بیتفاوتی اجتماعی در جامعه ايران
- بسترهای اعمال خشونت در جامعه/ اگر قانون همسو با نیازهای روز مردم نباشد واپس زده می شود/ گیتی پورفاضل، حقوق دان
- امنیت اجتماعی چیست؟ میثم تولایی
- نگاهی به مشکلات جامعه از منظری دیگر/ از پمپاژ ناامیدی به جامعه باید پرهیز کرد
- محمدعلی جداری فروغی، وکیل پایه یک دادگستری و حقوقدان: اسیدپاشی بر صورت دختران اصفهانی؛ فاجعهاي كه از خشكشدن زايندهرود بدتر بود
- سخنگوی قوه قضاییه: اسیدپاشیهای اصفهان اقدامی ناجوانمردانه است/ عاملانش به اشد مجازات میرسند+حلقه مفقوده در پروندههای اسیدپاشی
- نیاز جامعه به تخلیه روانی، دلیل تجمع گسترده مردم در مراسم پاشايي
- لزوم مدیریت خشونتاجتماعی/ از بین رفتن اقتدار قانون= افزایش خشونت
- بررسی توهين یکجامعهشناس بهمردم و هنرمندان/ اقليما: اگر مردم نفهمند چرا برايشان سخنراني ميكني؟
- چرا «سندرم دروغ» در ايران نهادينه شده است؟
- گزارش گاردين از داستان ناپایان نان در ايران/ شعلهورتر شدن آتش نانواییها با افزایش قیمت نان
- تفریح مجازی بهجای تفریح جمعی! بحران «تفریح» معضل خانوادههای ایرانی
- يك روانشناس: حال جامعه ایران خوب نيست/ آموزش مهارت زندگی راه ارتقای بهداشت روانی جامعه
- خلاصه ای از کتاب جامعه شناسی نخبه کشی نوشته علی رضاقلی
- نهادینه شدن این معضل اجتماعی در جامعه ی ما می تواند مانع بزرگی در راه پیشرفت و توسعه کشور باشد.
- راهکارهای افزایش نشاط اجتماعی: افزایش آمار طلاق از عوارض خستگی روح و روان
- "اعصاب ندارم" جمله آشناي جامعه امروز ايران/ نداشتن اعصاب نقطه مشترک مردم ایران!
- گسترش شادي نياز امروز جامعه ايراني
- افزايش شاخص رنج بشری در ايران/ در ایران برای خيلي از امور بی ارزش هزينه ميكنيم
- ضرورت تمرکز زدایی نیاز توسعه پایدار/ تنوع قومیتی فرصتی برای توسعه ایران/ عطا افشاریان
- گر بتوانی دنیا را اندکی بهتر از آنچه تحویل گرفتهای تحویل دهی؛ خواه با فرزندی نیک، خواه با باغچهای سرسبز و خواه با اندکی بهبود شرایط اجتماعی
- فعالیتهای فرهنگی و پیشگیری از اعتیاد/ اعتیاد نگرانی اساسی بیش از 90 درصد مردم
- دکتر محمد امین قانعی راد رئیس انجمن جامعه شناسی ایران: برای اینکه جامعه ای شاد باشد باید دغدغه های اجتماعی و معیشتی نداشته باشد.
- تنها کمپ ترک اعتیاد زنان تهران در حوالی چیتگر واقع شده است. متن زیر، گزارش میدانی تکاندهندهای از این مرکز است.
- در حال حاضر طلاق عاطفی در بین افراد تحصیل کرده سه برابر دیگر افراد می باشد
- رئیس سازمان بهزیستی در گفتوگو با ایلنا: افزایش آسیبهای اجتماعی نگرانکننده است
- اگر آرزوی صلح دارید عدالت کشت کنید/ Si vis pacem, cole justitiam
- در گفتوگو با ایلنا اعلام شد: شهرداری دستور تخلیه مرکز جمعیت دفاع از کودکان کار و خیابان را داد/ از ما سوءاستفاده شد
- از سياست رهايي نداريم: اين روزها از ميدان جامعهشناسي ايراني صداهاي اميدواركنندهاي به گوش ميرسد.
- رییس سازمان بهزیستی گفت: هشت هزار کارتنخواب در کشور وجود دارند که سبب بروز ناهنجاریهای اجتماعی شده اند.
- «ارتقای کیفیت زندگی شاخصی برای توسعه اجتماعی»/ امیریوسف وحدانی
- از کودکآزاری تا فربهپروری: از باباطاهر است که «یکی را میدهی صد ناز و نعمت، یکی را نان جو، آلوده در خون».
- یک جامعهشناس مطرح کرد؛ خانهگریزی فرزندان در زندگیهای سرد امروزی
- چرا روزنامهها مخاطب خود را از دست دادهاند/ یکی از دلایل قهر مخاطب، این است که رسانه ها پاسخگوی نیاز مخاطبان نیستند.
- اعتیاد موجب نگرانی جامعه شده است/ رکورد آسیب های اجتماعی در دست اعتیاد
- میل ابدي به ماندگاری در عرصه سیاست در ايران! لزوم متعادلسازی و چرخش نخبگان در كشور
- از بحران مشروعیت تا وخامت اجتماعی نتيجه «انحصارگرایی» در ساخت قدرت سیاسی
- مجلس کارآمد در تعریف معقول آن مجلسی متکثر است که صدای بخشهای مختلف جامعه در آن شنیده میشود.
- یک مترجم اشعار خیام گفت: خيام در 79 رباعي به نوعي از مرگ حرف ميزند که بسياري تصور ميكنند او انسان بدبيني بوده ولي بنده عرض ميكنم كه خيام حقيقتبين بوده است.
- پژواک وضعیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ما/ درنگی در گزارش تكاندهنده وزیر کشور/ رضا صادقیان
- با این همه آسیبهای اجتماعی چه باید كرد؟ لزوم تسهیلگری و الگوی مشارکتی اجتماعمحور
- قیام ملی 30 تیر ماه 1331 به روایت تاریخ؛ مردم چگونهدكتر مصدق را نخستوزير كردند؟ غلامحسین دهدشتی
- از چنين جامعهاي چه توقعی میتوان داشت؟ دردهای مشترک ما و بيتفاوتيهايمان/ مرتضی آژند