وقتی چهار عنصر حیاتی در شمعی روشن جمع می شود / جشن سده، سنت کهن ایرانیان |
جشن سده 1389 در تهرانپارس
دهم بهمن ماه روزی است که از گذشته دور و در ایران باستان جشن سده برگزار می شد و هنوز هم در برخی نقاط ایران، مردم جشن سده را گرامی می دارند.
به گزارش پایگاه خبری فریادگر، تاریخ پرفراز و نشیب کشور ما پیوسته شاهد مبارزاتی پیگیر برای دفاع سرسختانه از اصالت ملی در همه زمینههای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و ... بوده و در این راه پدران ما به طور دائم با اشغال نظامی، فرهنگی، عقیدتی و ... مبارزه کردهاند و موجودیت خود را که با هویت، آئین، زبان، سنتها و فرهنگ خاص آنان درآمیخته بود به شدت پاس میداشتند. دولت مستقل رستمیه در شمال آفریقا به دست «عبدالرحمان رستم» رهبر نظامی و مذهبی خراسانی و بعد آن «یعقوب لیث صفاری» و سپس «ابومسلم خراسانی» و آنگاه ارتش ایرانی دیلمی و ... در قلمرو فرهنگی بالاخص رویارویی آریایی با فرهنگ مهاجم سامی، مبارزه حتی از رویاروییهای سیاسی برای حفظ ارزشهای ملی، شدیدتر و پیگیرتر بود و تبار ایرانی، گذشته پر افتخارش را به فراموشی نسپرد و آن را در تمام جلوههای ادب، هنر، شعر، موسیقی، فولکلور، رسوم روزمره خویش و بالاخره حفظ سنتها و از آن جمله جشنهای نوروز، مهرگان، سده و ... همواره زنده نگاه داشته است. به روال آیین باستان در پسین روز دهم بهمن هر ساله در نقاطی از ایران مانند کرمان، اصفهان، یزد و تهران ... جشن سده باشکوه تمام برگزار میشود و زرتشتیان و ایرانیانی که تابع سنن و آداب خود ماندهاند در این شادی حضور فعال دارند. به عنوان نمونه: در کرمان : از چند روز قبل از این جشن، مردم در باغی به نام بداغآباد که در نزدیکی شهر قرار دارد جمع شده و در اتاقهای آن سکنی میگزینند تا برای چند روزی زندگی مشارکتی را به رسم اجداد خود تجربه کنند. در روز دهم بهمن همزمان با غروب خورشید موبدان در لباس مخصوص سرتاپا سفید، و مشعل به دست، در حالی که نوای دف و دایره آنان را همراهی می کند، برای روشن کردن آتش حرکت می کنند. پس از برافروختن کوهی از خارها، دور این آتش انبوه جمع شده و خداوند صاحب آتش را نیایش کرده و هر کس در دل خود آرزویی برای بهزیستی مردم و جامعه و رفع شر و دروغ و بدی میکند و آتش با اسپند و کندری که به آرزو رسیدهها در آن میریزند همه جا را خوشبو میکند و از فردای آن روز مردم این دیار برای استقبال از نوروز آماده میشوند. در یزد : این جشن در یک محوطه بدون درخت برگزار میشود و با توجه به اینکه در گذشته وسایل ارتباط جمعی نبود، مردم به روال قدیم فرصت دیدار یکدیگر را در این روز همراه با سنت آتش افروزی و دعا و نیایش غنیمت میشمردند که از لحاظ اجتماعی بسیار حائز اهمیت میباشد. این مراسم مشابه کرمان است، زیرا در این دو شهر زرتشتیان بسیاری می زیند. در اصفهان : در دو جانب زایندهرود که از پشتههای هیزم و خار پر شده، نوازندگان گرد آمده و همه شهر و گنبدها و منارهها با شمع و مشعل آراسته میشود. به پای پرندگان گردوهای توخالی پر شده به نفت و قیر که مشتعل شده بسته و آنان را رها میکنند، میگویند که سلاطین وقت این گونه مراسمی را کافی ندانسته و با شکوهتر از آنچه که به خلاصه گفتیم انتظار داشتند به طوری که در کتاب تاریخ بیهقی شرح جشنی رفته است که در آن آتش چندان بزرگ بود که فروغ آن از ده فرسنگی از هر سو دیده میشد. فردوسی در این باره میگوید: بهشتم بباید زآتشکده چو نزدیک شد روزگار سده بیرونی در کتاب التفهیم سبب نام سده را به عدد صد ارتباط داده و میگوید : از او، تا نوروز پنجاه روز است و پنجاه شب و در آثارالباقیه آورده است که این جشن درست صد روز پس از آغاز زمستان که پنج ماه بود و از اولین روز آبان آغاز میشد گرفته میشود زیرا ایرانیان باستان سال را به دو بخش میکردند: تابستان هفت ماهه و زمستان پنج ماهه. این وجه تسمیه و هنگام اصلی جشن به عهد ساسانیان میرسد. وجه دیگر سده آن است که میگویند چون اولاد آدم به صد رسید و مصادف با دهم بهمن بود آن را سده نام نهادند و در آن شب آتش بازی کردند و کوههای آتش از هیمه و چوب برافروختند. زهوشنگ ماند این سده یادگار بسی باد چون او دگر شهریار (فردوسی) بعضی جشن سده را به فریدون نسبت دادهاند : سده جشن ملوک نامدار است ز افریدون و از جم یادگار است (عنصری) منوچهری میگوید : آمد ای سید احرار شب جشن سده شب جشن سده را حرمت بسیار بود در این روز پارسیان جشن مفصلی برپا میکردند و آتش بسیار بر میافروختند و ملوک و سلاطین وقت مرغان و جانوران صحرایی را گرفته دستههای گیاه خشک بر پای آنان بسته و شعلهور میساختند و رهایشان میکردند تا آتش در همه کوه و صحرا افتد و سده هر چه باشکوهتر و و سیعتر برگزار شود. وینک بیامده است به پنجاه روز پیش جشن سده طلایهدار نوروز و نوبهار (منوچهری) صد به صاد معرف سد به سین است، چون در کلام فرس قدیم صاد نیامده و آن زمان صد را به سین مینوشتند : شب سده است یکی آتش بلند افروز حق است مر سده را بر تو، حق آن بگذار (فرخی) گویند واضع این جشن کیومرث بود و او را صد فرزند دختر و پسر، چون به سن رشد و تمیز رسیدند در شب این روز جشنی ساخت و همه را کدخدا کرد و آتش بسیار افروختند و به این سبب آن را سده میگویند. نظامی میگوید : به نوروز جمشید و جشن سده که نو گشتی آیین آتشکده یک ضربالمثل قدیمی می گوید چهار عنصر حیاتی یعنی آب، باد، خاک و آتش را یکجا میتوان در شمعی روشن مشاهده کرد. این سنت فرخنده و شادی افزا را پاس میداریم و به یاد اجدادمان، برگزاری باشکوه آن را در رسالت خویش میبینیم و نسل جوان برومندمان را مسئول حفظ و گرامیداشت این گونه سنتها .... که چنین باد. گزارش:ضیا مصباح |
- اطلس تاریخ ایران
- ظرفيت فراموش شده «اسب اصيل ايراني» در صنعت گردشگري
- ایران در لیست کشورهای «سفر ممنوع» قرار گرفت / جوسازیها؛ عامل اصلي كاهش گردشگران خارجي
- درباره سیاست های کنترل جمعیت : پیرشدن جمعیت ایران تهدید نیست / علی سرزعیم
- 28 مهرماه 1245 سالروز تولد ستار خان، سردار ملي
- واژگوني اتوبوس راهياننور، بروجن را عزادار كرد ۲۶دانشآموز راهیاننور کشته شدند، پاسخگوكيست؟
- 10 آسیب سبک زندگی در ایران
- نامه کريم سنجابي، شاپور بختيار و داريوش فروهر به محمدرضا پهلوي : تنها راه خلاصي از تنگناها ترک حکومت استبدادي است
- تاريخ«طهران» از ابتدا تا روزگار تختگاهي آقامحمدخان - (قسمت دوم)
- هفتم آبان ماه ۲۹ اکتبر صدور منشور حقوق بشر کورش، نه روز تولد
- از فوتبالیست شدن پگاه آهنگرانی تا بازگشت عمو نوروز... ایران به روایت تصویر
- به بهانه لغو مکرر کنسرت های موسیقی در شهرستان ها دل پردرد موسیقی و بی تفاوتی برخی از مدیرانش !
- یکی از اعضای اصلی ارکستر سمفونیک تهران : ارکستر سمفونیک تهران وجود خارجی ندارد
- 23 آبان 1294 مجلس سوم شوراي ملي منحل شد
- متن خطابه مظفرالدین شاه در گشایش نخستین مجلس شورای ملی
- اختصاصی ایلنا / بناهای تاریخی اصفهان در حال فروپاشی است
- رييس سازمان نهضت سوادآموزي کشور: ايران را به علت آمار بالاي بيسوادي ناقض حقوق بشر ميدانند
- مجله الکترونیکی سازمان ملل اعلام کرد: تبریز توسعهیافتهترین و زیباترین شهر ایران است
- ابراهیم آبادی بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر : سینمای ایران به برده داری شبیه شده است
- نماینده ولیفقیه در سپاه : دولت وحدت ملی ، ملغمه است / مهندسیمنطقیانتخابات وظیفهذاتیسپاه
- عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتگو با فرارو بررسی کرد : امکان «استیضاح» آقای رئیسجمهور؟!
- نقویان در جمع مردم یزد : با وجود اختلاس ۳ هزار میلیاردی ، میگویند این دولت پاکترین است
- توضيحات سایت هاشمی رفسنجانی در مورد انتخابات آزاد ٬ وحدت ملی و ... تا مصلحت نظام در انتخابات چه باشد ...
- (تصاویر) خانه امیرکبیر در حال تخریب !
- ديوان عدالت اداری کشور حکم سعید مرتضوی را مجددا ابطال كرد
- با انتشار نتایج یک نظرسنجی اعلام شد : نارضایتی 94 درصدی مردم از قیمت خودروهای داخلی
- پیشنهاد 700 هزارتومانی کارگران
- قیمت رسمی و آزاد همه خودرو های بازار
- (تصویر) جمعی از اعضای شورای انقلاب
- چشم بهاری / خسرو طالبزاده
- فقط در ايران ماهواره ممنوع است / نتيجه يك پژوهش : ۶۰درصد مردم ماهواره دارند
- حذفهای درونحکومتی در ایران
- دکتر محمدرضا عارف، معاون اول دولت اصلاحات با حضور در وازت کشور برای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد.
- هاشمي رفسنجانی : من خود ميدانم نباید ميآمدم / اﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﻣﺎﯾﻮﺱ ﻧﺸﻮﻧﺪ
- صداقت عارف به دل نشست: اصلاحطلبی یعنی منزلت. منزلت یعنی آبرو و کرامت و شرافت همه ایرانیها
- بیانیه بیش از 280 چهره فرهنگی، هنری و رسانهای خطاب به عارف
- پيروزي بزرگ اصلاحطلبان و جناح اعتدال؛ با کسب حدود ۱۹میلیون و... شيخ دوستداشتني ديپلمات رئیسجمهور ايران شد، تبريك!
- به بهانه سالگرد عبرتانگيزترين رخداد تاريخ سياسي ايران / شصتمين سالگرد کودتاي 28 مرداد به روايت تاريخ
- یرواند آبراهامیان : تاریخ ایران مدرن / ارزیابی ریشهای تاریخ معاصر ایران مدرن
- یرواند آبراهامیان : ایران بین دو انقلاب / حلیل تأثیرات متقابل سازمانهای سیاسی و نیروهای اجتماعی ایران از سدهٔ نوزدهم میلادی تا انقلاب اسلامی 1357
- چکیده کتاب" ناحیه گرایی در ایران از منظر جغرافیای سیاسی" - بخش اول و بخش دوم
- دیالکتیک توسعهنیافتگی در تاریخ ایران / احمد سیف*
- بزرگداشت ایزد دوستی و پیمان : جشن مهرگان در آتشکده زرتشتیان کرمان /تصاویر
- نامه اعتراضی حامیان روحانی در بوشهر : تندروها مانع از انتخاب استاندار بومی می شوند
- حضرت آیتالله خامنهای : عمر مرحوم عسگراولادی درخدمت اسلام سپری شد
- پيام تسليت آيتالله هاشمیرفسنجانی به مناسبت درگذشت آقای عسكر اولادی : مبارزي كه با ايمان به حقانيت مبارزه امام (ره) و روحانيت عليه استبداد و استعمار، 13 سال زندان و شكنجه را تحمل کرد.
- دکتر حسن روحانی، رئیس کابینه دولت " تدبیر و امید " : یک درس عاشورا، مذاکره منطقی است
- دکتر حسن روحانی : به طور منظم به مردم گزارش میدهیم / دولت افتخار خود میداند که به مردم پاسخگو باشد
- سیدمحمود علوی، وزیر اطلاعات دولت تدبیر و امید : امنیت ریشه در فرهنگ و باورهای ایمانی دارد. / قرار گرفتن در مسیر اعتدال ویژگی امت اسلام و راه پیشگیری از افراط است.
- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اصفهان: با تاریخ شگفتانگیز اصفهان آشنا هستم/ خوشحالم به این شهر که شهرت جهانی دارد سفر کردم
- دیپلماسی نوروز، اهرم مهم دیپلماسی عمومی ایران
- در جمع فعالان سیاسی اصولگرا / رییس جمهوری همگان را به وحدت برای حل مسایل کشور فراخواند
- برای ارزیابان یونسکو چه داریم؟ از جهانی شدن شوش چه بدست میآوریم؟
- از «رجايي دوران» تا «امیرکبیر ثاني» نشدن! شرایط و مقطع همیشه «حساس» ایران
- دبیر شورای عالی ایرانیان خارج از کشور: ۷درصد ایرانیان در خارجکشور زندگی میکنند
- يونسي، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتها: همه تاریخ ایران افتخارآمیز است
- رئیس انجمن جامعهشناسی ایران: جشن «نوروز» زمانی نماد دموکراسی بود
- رهبر انقلاب در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۴: سال ۹۴، سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»/ آرزوهای بزرگ فراروی ایران با همکاری و اعتماد متقابل دولت و ملت دست یافتنی است
- رئیس جمهور در پیام نوروزی سال 94: دست به دست هم دهیم مجلسی را بسازیم شایسته این ملت/امروز مسابقه برای تفاهم با ایران به جای مسابقه برای تحریم ایران وجود دارد
- بیانیه مشترک پایانی مذاکرات هسته ای ایران و 5+1: هیچ یک از تاسیسات و فعالیت های مرتبط هسته ای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نمی شود
- براي اولين بار رتبه 48 ايران در جذب گردشگر خارجي
- مزایا و معایب استانی شدن انتخابات مجلس
- ائتلاف داخلی، انسجام بین المللی
- با ابلاغ سیاست های کلی برنامه ششم توسعه؛ " موج 51 صنایع دستی " به راه افتاد
- به بهانه هفتم آبان؛ روز بزرگداشت کوروش/ چرا کوروش در سرزمین خود غریب است؟
- (بازخوانی) در سالروز تصویب قطعنامه 598 بررسی شد؛ نگاهی بر 2 تصمیم تاریخساز و دیپلماتیک ایران
- ایران در انتظار سونامی اصلاحات و اعتدال
- آخرین آمار منتخبان مردم تهران در مجلس دهم از سوی ستاد انتخابات کشور اعلام شد.
- اعلام نتایج نهایی خبرگان - تهران پيروزي ليست هاشمي؛ انتخابات مجلس خبرگان در حوزه استان تهران، شاهد شدیدترین رقابت میان دو لیست اصلی یعنی لیست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و لیست خبرگان مردم (به سرلیستی هاشمی) بود.
- آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی خاطرنشان کردند: مجلس آینده وظائف سنگینی برعهده خواهد داشت و امید است که نصاب پاسخگوئی در برابر خدا و مردم را همگان در آن مشاهده کنند.
- حجت الاسلام علی یونسی، مشاور رییس جمهوری: نوروز نماد اعتدال و آینده نگری ایرانیان است
- حكايت غريبي است نازنين! عزم راسخ براي محو جشنهاي ايراني!
- 29 اسفند؛ روز ملی شدن صنعت نفت ایران/ ملی شدن صنعت نفت و خلع ید به روایت تاریخ/ غلامحسین دهدشتی
- جشن نوروز از کجا آمده است؟ تنوع و تفاوت، چنان رشتهای ناگسستنی است که گویی دستان هنرمند تاریخ، ایران را با سبک اصیل همبستگی، زیبا و رنگین به هم بافته است.
- جشن نوروز از کجا آمده است؟ در نهایت تنوع و تفاوت، چنان رشتهای ناگسستنی است که گویی دستان هنرمند تاریخ، ایران را با سبک اصیل همبستگی، زیبا و رنگین به هم بافته است.
- علیرضا قربانی در اینستاگرام خود نسبت به لغو کنسرتهای شهرام ناظری و کیهان کلهر در نیشابور واکنش نشان داد./ امروز چه عنصرى برتر و اثرگذارتر و فراگيرتر از موسيقى براى بيان اين مفاهيم فاخر و انسانى-اخلاقى در جامعه و ترويج آن موجود است؟
- جشن تیرگان؛ نشانهی روشنایی و خوش یمنی/ روزی که جان آرش تا مرزهای ایران پر کشید
- رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت:یکی از مشکلات پس از پیروزی انقلاب، چگونگی حفظ و نگهداری و حتی استفاده از مجموعه میراثهای فرهنگی کشور بود.که بعضیها نمیپسندیدند ابنیه های تاریخی مثل کاخ ها باقی بماند....
- ایراندخت، امروز به درخشش کیمیای سرزمینش میبالد. به دختری که شجاعانه و پرقدرت در میدان رقابت ظاهر شد و از نام و بلندای یاد ایران دفاع کرد.
- برجام ناوگان هوایی کشور را نو کرد/ ورود نخستین ایرباس نو پس از 38 سال
- حجت الاسلام والمسلمین محمد علی رحمانی از همراهان امام خمینی(س) و فرماندهی بسیج مستضعفین در دوران دفاع مقدس: امیدوارم برادران بسیجی هیچ وقت وابسته به گروه ها و تشکیلات حزبی خاصی نباشند و تنها در جهت دفاع از کشور، مردم و حفظ اسلام و انقلاب گام بردارند.