(بازخوانی) در سالروز تصویب قطعنامه 598 بررسی شد؛ نگاهی بر 2 تصمیم تاریخساز و دیپلماتیک ایران |
در تاریخ کشورمان پس از انقلاب اسلامی دو بحران "جنگ" و "انرژی هستهای" ایران را در شرایطی قرار داد که برای غلبه بر این دو بحران نیاز داشت تا با همکاری نظام بینالملل تصمیماتی تاریخی و تاریخ ساز را رقم بزند.
قطعنامه 598 یکی از مهمترین این تجربهها برای فارغ آمدن کشورمان از بحرانی به نام جنگ بود، ایران اسلامی که تجربه 8 سال جنگ تحمیلی را پشت سرگذاشته بود بنا به مصالح ملی و شرایط بینالمللی در 27 تیرماه سال 1367 با قبول قطعنامه از این بحران رهایی یافت و بدین ترتیب میان ایران و عراق آتش بس برقرار شد.
حالا پس از گذشت 27 سال، سالروز قبول قطعنامه 598 مصادف شد با روزهای داغ "هستهای" و توافق تاریخساز ایران با 6 قدرت جهانی، توافقی که باعث شد تا سرانجام پس از 13 سال و چهار ماه، طولانیترین مذاکرات و مساله سیاسی و بینالمللی میان ایران و کشورهای غربی خاتمه پیدا کند و دو طرف بر سر یک "برنامه جامع اقدام مشترک" به توافق برسند.
این دو رویداد بزرگ در تاریخ انقلاب اسلامی که یکی به " جام زهر" و دیگری به "توافق برد-برد" معروف شد ما را بر آن داشت تا این دو اقدام بزرگ دیپلماتیک را در کنار هم، از نگاه یک استاد علوم سیاسی و روابط بینالملل بررسی کنیم.
در همین رابطه دکتر مهدی نجفزاده در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)-منطقه خراسان، در خصوص این دو رویداد مهم عنوان کرد: به نظر من یک شباهتهایی در عین وجود تفاوتهای شاخص بین این دو موضوع وجود دارد، در قضیه جنگ علیرغم این که موضوع پذیرفتن یا نپذیرفتن قطع نامه و اینکه آیا پذیرفتن قطع نامه، پیروزی محسوب میشود یا شکست مطرح بود ولی نمی شد به طورعینی نتایج آن را مشاهده کرد . اما با گذشت زمان دیدیم که تصمیم درستی اتخاذ شده بود و یک گفتمان جدیدی به وجود آمد.
نجفزاده تاکید کرد: ما با پذیرش قطع نامه 598 بخشی از بحرانهای کشورمان را با نظام بینالملل حل و فصل کردیم، یعنی با وجود این که کشور عراق به ما حمله کرده بود پذیرش قطع نامه به ما این فرصت را داد تا گفتمان جدیدی را آغاز کنیم .
وی افزود: در واقع جنگ همه نیرو، انرژی، وقت و نگاه ما را گرفته بود و نمیگذاشت که ما به بخشی از عناصر انقلابی که برای آن مبارزه کرده بودیم دست پیدا کنیم، با پذیرش قطع نامه 598 فرصتی فراهم شد تا ما به بخش دیگری از شعارهای انقلابی که داشتیم جامه عمل بپوشانیم.
این استاد دانشگاه نکته مهم در خصوص مذاکرات هستهای را پذیرش نظم بینالملل(شرایط حاکم بر جهان) با همه خوبیها و بدیهایش از سوی ایران دانست و تشریح کرد: اگر به ترمیدور انقلاب اسلامی نگاه کنیم، به نظر من بعد از گذشت سی و چند سال از انقلاب اسلامی با پذیرش این توافق هستهای و با نوعی مصالحه برقرار کردن با جهان پیرامون خودمان به این نتیجه رسیدیم که باید نظم بین الملل را بپذیریم و وارد عرصه جدیدی شویم.
وی تصریح کرد: در این عرصه جدید ما نظم بین الملل را تغییر نمی دهیم، بلکه با عزت نفس و اعتماد به نفس وارد فضای بینالمللی میشویم، حرفمان را میزنیم، گفتوگوهایمان را انجام میدهیم و به آن منافعی که می خواهیم دست پیدا می کنیم.
این کارشناس روابط بین الملل با انتقاد از عملکرد 8 ساله دولت نهم و دهم، گفت: ما در این دوران بر اساس شعار خیلی خوب "ما میتوانیم" سعی در تغییر نظم بین المللی(شرایط حاکم بر جهان) داشتیم، ولی از آنجایی که نه ابزار و نه شرایطش را داشتیم در واقع این شعار به ضد خودش تبدیل شد، بدان معنا که منزوی و گوشه گیر شدیم، اما در دوره جدید با اعتماد به نفس بیشتری وارد میدان شدیم و در بحران هستهای، این گفتوگوها به مصالحه انجامید.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص ضرورت تغییر در نظم جهانی تاکید کرد: ما در شرایط کنونی این نظم بین المللی را تغییر نمیدهیم، بلکه به عنوان یک قدرت بازیگر ظاهر میشویم و صرفا تماشاگر نیستیم، به نظر من ایران در دوره آقای روحانی، سطح خودش را از یک قدرت ایذایی( کسی که نظم بین المللی را نمی پذیرد ولی در عین حال قدرت تغییرش را هم ندارد) به یک قدرت چانه زن تبدیل کرد و این باعث شد که ما بتوانیم وارد یک نظم بینالمللی شویم و مبتنی بر یک قدرتی که به تدریج کسب خواهیم کرد بتوانیم تاثیرات نوینی در نظم بین الملل ایجاد کنیم، در واقع این مساله بیشتر ما را به هدف اصلیمان میرساند تا اینکه فقط شعار دهیم و با دنیا قهر کنیم و به مسائل ایدئولوژیک نگاه کنیم.
نجف زاده در خصوص شرایط جامعه جهانی در برابر ایران در قبال دو بحران خاتمه جنگ و موضوع هستهای افزود: میدانید که جنگ به ما تحمیل شد و قدرتهای بزرگ به واسطه اینکه به ما به چشم یک قدرت ایدئولوژیک نگاه میکردند به سمت عراق رفتند.
وی تاکید کرد: آن زمان نظم بینالمللی ایجاب میکرد که ما بتوانیم بر بعضی از اصول خودمان پایدار بمانیم، خصوصا با توجه به این که کشورهای عربی هم نگاه مثبتی به ایران نداشتند، ولی به مرور زمان با پایان جنگ توانستیم کمی این نظم را تغییر دهیم و برخی از مسائل منطقهای خودمان را نه از طریق رویارویی با کشورهای غربی وعربی، بلکه از طریق ساختن ایران برطرف کنیم و توانستیم با برخی از کشورهای عربی و اروپایی رابطه خیلی خوب و مسالمتآمیزی برقرار کنیم، ولی آن چیزی که مهم است این است که آن روند کامل نبود و کشورهای غربی به چشم یک قدرت ایدئولوژیک به ما نگاه میکردند.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: در دوره جدید که دوره بحران هستهای است ما وارد نظم بین المللی میشویم، البته این منوط هست به این که این توافق پایدار بماند و هم ما وهم کشورهای غربی بتوانیم یک رابطه اعتمادساز برقرار کنیم که این مرحله که یکی دو سال طول میکشد و جوانب مختلفی دارد را طی کنیم، همچنین در این موضوع برخی کشورهای عربی و اسرائیل وعناصر تندرو در آمریکا قطعا سنگ اندازی خواهند کرد .
این مدرس روابط بین الملل دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به آمادگی ایران جهت مدیریت شرایطی که علیهاش بود، گفت: در دوره جنگ بخش عمدهای از نیروهای داخلی که در گفتمان جنگ بزرگ شده بودند و در آن زندگی میکردند تصور این که بعد از جنگ چه خواهیم کرد برایشان دشوار بود، برای همین ارزیابیهای اولیه از قبول قطع نامه بسیار منفی بود، ولی مرور زمان نشان داد که امام خمینی(ره) تصمیم درستی را اتخاذ کردهاند، یعنی همانطور که گفتم بخشی از انرژیهای بسیار زیادی که جنگ از ما گرفت را در حقیقت آزاد کرد که ما بتوانیم در فضای بین المللی و فضای منطقه ای نفس بکشیم و روی داشتههای خودمان تاکید کنیم و بخشی از عناصری که مخفی مانده بود را بازپروری کنیم.
وی تاکید کرد : در محیط بین المللی به واسطه این که ایران بخشی از رفتار خودش با محیط بینالملل را تغییر داد، وارد یک محیط همزیستی مسالمت آمیز شد و بنابراین آنها هم این گفتمان را پذیرفتند.
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: در موضوع هستهای هم فضا طوری است که علاوه بر این که میتوانیم روی منافع ملی خودمان بیشتر تاکید کنیم در عین حال غربیها هم بهتر میتوانند با ما کنار بیایند.
نجف زاده مهمترین شباهتها و تفاوتهای قطعنامه 598 و توافق هستهای را در 4 مورد برشمرد و گفت: اول اینکه هر دو اتفاق موجب تغییر یک گفتمان شد، یعنی ما در قضیه جنگ وارد یک گفتمان و دوره جدیدی شدیم که میتوان گفت ایران فضای بین المللی را به نحو واقعگرایی ترسیم میکند، در قضیه هستهای هم همینطور، ما در حقیقت وارد یک پارادایم(الگو) جدیدی به نام پارادایم سیاست خارجه جدید در ایران شدیم که به نظر من اگر فضای دانشگاه به کمک دولت بیاید و این گفتمان سیاست خارجه را بتواند بنویسد و سرو سامان دهد، همه حوزههای سیاست خارجی را متحول خواهد کرد.
وی افزود: نکته دوم این است که ما در گفتمان پایان جنگ سعی داشتیم وارد قواعد منطقهای بشویم و مسائل و موضوعات خودمان را حل و فصل کنیم، ولی در مساله هستهای پا را فراتر گذاشتیم و وارد محیط بینالمللی شدیم .
عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید بر اینکه هر دو اتفاق با یک تصمیم بزرگ تاریخی بدست آمد، ادامه داد: فضای داخلی در هر دو گفتمان، برای این تصمیم سیاست خارجی مساعد بود.
این تحلیلگر سیاسی پافشاری رهبری بر لغو تحریمها همزمان با توافق را بسیار موثر دانست و گفت: پافشاری ایشان بسیار کمک کرد تا ما بتوانیم با اعتماد به نفس بهتری حرکت کنیم، چرا که وقتی توافق صورت میگیرد دیگر نمیتوان آن را تغییر داد، بنا بر این باید در مرحله قبل از توافق سرسختی زیادی نشان داد تا بیشترین امتیاز را گرفت.
وی در خصوص تاثیر توافق هستهای بر روابط بینالمللی ومسائل اقتصادی کشورمان گفت: بعد از توافق خیلی از سرمایهگذارهای خارجی بزرگ مشتاق شدند بیایند ایران و سرمایه گذاری کنند و فضای مساعدی برای گشوده شده، چرا که امروز در دنیای جهانی شدن اقتصاد زندگی میکنیم و هرچه بیشتر در نظم بینالمللی شرکت کنیم این فضای جدید بیشتر برای ما باز خواهد شد.
به طور قطع توافق هستهای ایران راه طولانی در پیش دارد اما 23 تیرماه سال 1394 در تاریخ ثبت خواهد شد و جمعبندی مذاکرات هستهای ایران با کشورهای 1+5 آن هم پس از 13 سال مذاکره میتواند آزمونی باشد برای برداشتن خشتهای دیوار بیاعتمادی.
|
- اطلس تاریخ ایران
- ظرفيت فراموش شده «اسب اصيل ايراني» در صنعت گردشگري
- ایران در لیست کشورهای «سفر ممنوع» قرار گرفت / جوسازیها؛ عامل اصلي كاهش گردشگران خارجي
- درباره سیاست های کنترل جمعیت : پیرشدن جمعیت ایران تهدید نیست / علی سرزعیم
- 28 مهرماه 1245 سالروز تولد ستار خان، سردار ملي
- واژگوني اتوبوس راهياننور، بروجن را عزادار كرد ۲۶دانشآموز راهیاننور کشته شدند، پاسخگوكيست؟
- 10 آسیب سبک زندگی در ایران
- نامه کريم سنجابي، شاپور بختيار و داريوش فروهر به محمدرضا پهلوي : تنها راه خلاصي از تنگناها ترک حکومت استبدادي است
- تاريخ«طهران» از ابتدا تا روزگار تختگاهي آقامحمدخان - (قسمت دوم)
- هفتم آبان ماه ۲۹ اکتبر صدور منشور حقوق بشر کورش، نه روز تولد
- از فوتبالیست شدن پگاه آهنگرانی تا بازگشت عمو نوروز... ایران به روایت تصویر
- به بهانه لغو مکرر کنسرت های موسیقی در شهرستان ها دل پردرد موسیقی و بی تفاوتی برخی از مدیرانش !
- یکی از اعضای اصلی ارکستر سمفونیک تهران : ارکستر سمفونیک تهران وجود خارجی ندارد
- 23 آبان 1294 مجلس سوم شوراي ملي منحل شد
- متن خطابه مظفرالدین شاه در گشایش نخستین مجلس شورای ملی
- اختصاصی ایلنا / بناهای تاریخی اصفهان در حال فروپاشی است
- رييس سازمان نهضت سوادآموزي کشور: ايران را به علت آمار بالاي بيسوادي ناقض حقوق بشر ميدانند
- مجله الکترونیکی سازمان ملل اعلام کرد: تبریز توسعهیافتهترین و زیباترین شهر ایران است
- ابراهیم آبادی بازیگر پیشکسوت سینما و تئاتر : سینمای ایران به برده داری شبیه شده است
- نماینده ولیفقیه در سپاه : دولت وحدت ملی ، ملغمه است / مهندسیمنطقیانتخابات وظیفهذاتیسپاه
- عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفتگو با فرارو بررسی کرد : امکان «استیضاح» آقای رئیسجمهور؟!
- نقویان در جمع مردم یزد : با وجود اختلاس ۳ هزار میلیاردی ، میگویند این دولت پاکترین است
- توضيحات سایت هاشمی رفسنجانی در مورد انتخابات آزاد ٬ وحدت ملی و ... تا مصلحت نظام در انتخابات چه باشد ...
- (تصاویر) خانه امیرکبیر در حال تخریب !
- ديوان عدالت اداری کشور حکم سعید مرتضوی را مجددا ابطال كرد
- با انتشار نتایج یک نظرسنجی اعلام شد : نارضایتی 94 درصدی مردم از قیمت خودروهای داخلی
- پیشنهاد 700 هزارتومانی کارگران
- قیمت رسمی و آزاد همه خودرو های بازار
- (تصویر) جمعی از اعضای شورای انقلاب
- وقتی چهار عنصر حیاتی در شمعی روشن جمع می شود / جشن سده، سنت کهن ایرانیان
- چشم بهاری / خسرو طالبزاده
- فقط در ايران ماهواره ممنوع است / نتيجه يك پژوهش : ۶۰درصد مردم ماهواره دارند
- حذفهای درونحکومتی در ایران
- دکتر محمدرضا عارف، معاون اول دولت اصلاحات با حضور در وازت کشور برای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد.
- هاشمي رفسنجانی : من خود ميدانم نباید ميآمدم / اﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﯽﺧﻮﺍﻫﻢ ﻣﺎﯾﻮﺱ ﻧﺸﻮﻧﺪ
- صداقت عارف به دل نشست: اصلاحطلبی یعنی منزلت. منزلت یعنی آبرو و کرامت و شرافت همه ایرانیها
- بیانیه بیش از 280 چهره فرهنگی، هنری و رسانهای خطاب به عارف
- پيروزي بزرگ اصلاحطلبان و جناح اعتدال؛ با کسب حدود ۱۹میلیون و... شيخ دوستداشتني ديپلمات رئیسجمهور ايران شد، تبريك!
- به بهانه سالگرد عبرتانگيزترين رخداد تاريخ سياسي ايران / شصتمين سالگرد کودتاي 28 مرداد به روايت تاريخ
- یرواند آبراهامیان : تاریخ ایران مدرن / ارزیابی ریشهای تاریخ معاصر ایران مدرن
- یرواند آبراهامیان : ایران بین دو انقلاب / حلیل تأثیرات متقابل سازمانهای سیاسی و نیروهای اجتماعی ایران از سدهٔ نوزدهم میلادی تا انقلاب اسلامی 1357
- چکیده کتاب" ناحیه گرایی در ایران از منظر جغرافیای سیاسی" - بخش اول و بخش دوم
- دیالکتیک توسعهنیافتگی در تاریخ ایران / احمد سیف*
- بزرگداشت ایزد دوستی و پیمان : جشن مهرگان در آتشکده زرتشتیان کرمان /تصاویر
- نامه اعتراضی حامیان روحانی در بوشهر : تندروها مانع از انتخاب استاندار بومی می شوند
- حضرت آیتالله خامنهای : عمر مرحوم عسگراولادی درخدمت اسلام سپری شد
- پيام تسليت آيتالله هاشمیرفسنجانی به مناسبت درگذشت آقای عسكر اولادی : مبارزي كه با ايمان به حقانيت مبارزه امام (ره) و روحانيت عليه استبداد و استعمار، 13 سال زندان و شكنجه را تحمل کرد.
- دکتر حسن روحانی، رئیس کابینه دولت " تدبیر و امید " : یک درس عاشورا، مذاکره منطقی است
- دکتر حسن روحانی : به طور منظم به مردم گزارش میدهیم / دولت افتخار خود میداند که به مردم پاسخگو باشد
- سیدمحمود علوی، وزیر اطلاعات دولت تدبیر و امید : امنیت ریشه در فرهنگ و باورهای ایمانی دارد. / قرار گرفتن در مسیر اعتدال ویژگی امت اسلام و راه پیشگیری از افراط است.
- مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در اصفهان: با تاریخ شگفتانگیز اصفهان آشنا هستم/ خوشحالم به این شهر که شهرت جهانی دارد سفر کردم
- دیپلماسی نوروز، اهرم مهم دیپلماسی عمومی ایران
- در جمع فعالان سیاسی اصولگرا / رییس جمهوری همگان را به وحدت برای حل مسایل کشور فراخواند
- برای ارزیابان یونسکو چه داریم؟ از جهانی شدن شوش چه بدست میآوریم؟
- از «رجايي دوران» تا «امیرکبیر ثاني» نشدن! شرایط و مقطع همیشه «حساس» ایران
- دبیر شورای عالی ایرانیان خارج از کشور: ۷درصد ایرانیان در خارجکشور زندگی میکنند
- يونسي، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیتها: همه تاریخ ایران افتخارآمیز است
- رئیس انجمن جامعهشناسی ایران: جشن «نوروز» زمانی نماد دموکراسی بود
- رهبر انقلاب در پیامی به مناسبت آغاز سال ۱۳۹۴: سال ۹۴، سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»/ آرزوهای بزرگ فراروی ایران با همکاری و اعتماد متقابل دولت و ملت دست یافتنی است
- رئیس جمهور در پیام نوروزی سال 94: دست به دست هم دهیم مجلسی را بسازیم شایسته این ملت/امروز مسابقه برای تفاهم با ایران به جای مسابقه برای تحریم ایران وجود دارد
- بیانیه مشترک پایانی مذاکرات هسته ای ایران و 5+1: هیچ یک از تاسیسات و فعالیت های مرتبط هسته ای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نمی شود
- براي اولين بار رتبه 48 ايران در جذب گردشگر خارجي
- مزایا و معایب استانی شدن انتخابات مجلس
- ائتلاف داخلی، انسجام بین المللی
- با ابلاغ سیاست های کلی برنامه ششم توسعه؛ " موج 51 صنایع دستی " به راه افتاد
- به بهانه هفتم آبان؛ روز بزرگداشت کوروش/ چرا کوروش در سرزمین خود غریب است؟
- ایران در انتظار سونامی اصلاحات و اعتدال
- آخرین آمار منتخبان مردم تهران در مجلس دهم از سوی ستاد انتخابات کشور اعلام شد.
- اعلام نتایج نهایی خبرگان - تهران پيروزي ليست هاشمي؛ انتخابات مجلس خبرگان در حوزه استان تهران، شاهد شدیدترین رقابت میان دو لیست اصلی یعنی لیست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و لیست خبرگان مردم (به سرلیستی هاشمی) بود.
- آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی خاطرنشان کردند: مجلس آینده وظائف سنگینی برعهده خواهد داشت و امید است که نصاب پاسخگوئی در برابر خدا و مردم را همگان در آن مشاهده کنند.
- حجت الاسلام علی یونسی، مشاور رییس جمهوری: نوروز نماد اعتدال و آینده نگری ایرانیان است
- حكايت غريبي است نازنين! عزم راسخ براي محو جشنهاي ايراني!
- 29 اسفند؛ روز ملی شدن صنعت نفت ایران/ ملی شدن صنعت نفت و خلع ید به روایت تاریخ/ غلامحسین دهدشتی
- جشن نوروز از کجا آمده است؟ تنوع و تفاوت، چنان رشتهای ناگسستنی است که گویی دستان هنرمند تاریخ، ایران را با سبک اصیل همبستگی، زیبا و رنگین به هم بافته است.
- جشن نوروز از کجا آمده است؟ در نهایت تنوع و تفاوت، چنان رشتهای ناگسستنی است که گویی دستان هنرمند تاریخ، ایران را با سبک اصیل همبستگی، زیبا و رنگین به هم بافته است.
- علیرضا قربانی در اینستاگرام خود نسبت به لغو کنسرتهای شهرام ناظری و کیهان کلهر در نیشابور واکنش نشان داد./ امروز چه عنصرى برتر و اثرگذارتر و فراگيرتر از موسيقى براى بيان اين مفاهيم فاخر و انسانى-اخلاقى در جامعه و ترويج آن موجود است؟
- جشن تیرگان؛ نشانهی روشنایی و خوش یمنی/ روزی که جان آرش تا مرزهای ایران پر کشید
- رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت:یکی از مشکلات پس از پیروزی انقلاب، چگونگی حفظ و نگهداری و حتی استفاده از مجموعه میراثهای فرهنگی کشور بود.که بعضیها نمیپسندیدند ابنیه های تاریخی مثل کاخ ها باقی بماند....
- ایراندخت، امروز به درخشش کیمیای سرزمینش میبالد. به دختری که شجاعانه و پرقدرت در میدان رقابت ظاهر شد و از نام و بلندای یاد ایران دفاع کرد.
- برجام ناوگان هوایی کشور را نو کرد/ ورود نخستین ایرباس نو پس از 38 سال
- حجت الاسلام والمسلمین محمد علی رحمانی از همراهان امام خمینی(س) و فرماندهی بسیج مستضعفین در دوران دفاع مقدس: امیدوارم برادران بسیجی هیچ وقت وابسته به گروه ها و تشکیلات حزبی خاصی نباشند و تنها در جهت دفاع از کشور، مردم و حفظ اسلام و انقلاب گام بردارند.