سلامت و حقوق زنان / نويسنده : معصومه اسکندري* |
ما همواره سلامت را مرتبط با مراقبتهاي بهداشتي و بيمارستانها ميدانيم. هر چند که اين تصور درست است، اما سلامت گستره و سطح وسيعي از عوامل و ابعادي را در بر ميگيرد که ميتواند ما را در داشتن زندگي سالم کمک کند. در واقع توجه به سلامت فردي، ذهني و اجتماعي اين مفهوم را در ذهن تداعي ميکند که شرط مهمي براي موجوديت و سالم بودن بشر است. برخوردار شدن از سلامت، همان برخورداري از ابعاد سلامتي است. سلامتي که ميتواند در معاني گوناگوني بيان شود. از اينرو امروزه دستيابي بشر به سلامتي و مراقبت از آن و به نوعي برخورداري از اين حق يکي از موضوعات نگران کننده جامعه بشري به شمار ميآيد. اما اينکه چطور سلامتي ميتواند بر حقوق زنان اثر داشته باشد بايد گفت؛ اين همان نکتهاي است که اين مقاله ضمن توجه به سلامت زنان، بدان ميپردازد. از آنجايي که ميان پيشرفتهاي انساني و وضعيت سلامت جامعه بشري ارتباط مستقيمي وجود دارد و با ارتقا و ارائه سيستمهاي بهداشتي و رفاهي، دنيا به سمت برخورداري از يک جامعه سالم گام بر ميدارد، از اينرو اگر سلامتي را به عنوان يکي از حقهاي بشري در نظر بگيريم، با بهبود وضعيت کلي سلامت در جامعه ساير حقوق بشري نيز تضمين ميشود چرا که دستيابي به شاخصهاي کلي سلامتي، سعادت و بهزيستي در ساير عرصههاي زندگي افراد را فراهم ميآورد. در واقع در سلامت جامعه به منظور حفظ و ارتقاي سلامت تاکيد بر توانمندسازي افراد است. اگر سلامتي را برخورداري از رفاه کامل جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي تعريف کنيم، بنابراين دستيابي به سلامت زنان و توانمندسازي آنان به عنوان نيمي از جمعيت بشر که نقش موثري را در شکلگيري فرهنگ، سعادت و ارتقاي جامعه ايفا ميکنند، از اهميت ويژهاي برخوردار ميگردد. در واقع زنان با وضعيت مطلوب سلامتي، از توانمندي و سطح کيفي(زندگي) بالاتري برخوردارند و از آنجايي که حقوق به هم وابسته و مرتبطاند، به تناسب از حقوق اساسي بيشتري نيز برخوردار خواهند بود. در نتيجه مطمئنترين راه در ايجاد توسعه و ارتقاي کيفيت زندگي براي همه انسانها(جامعه) به شمار ميروند. چرا که زنان در توليد و توسعه نسلهاي آتي و فعلي(تولد فرزند سالم و تربيت آنان) و هم در توليد اقتصادي اثرگذار خواهند بود و به نوعي سلامت زنان ارتباط کاملا واضحي با پيشرفتهاي انساني و وضعيت سلامت جامعه دارد. از اينرو شناخت بيماريهاي مختص زنان و توجه به موانع و محدوديتهاي پيشروي سلامت زنان، قدم موثري در پيشگيري و ارتقاي سلامت جسمي و رواني آنان و به تناسب ساير حقوق آنان است. در حقيقت سلامت جلوهاي از عدالت و توسعه جامعه از نظر اقتصادي، اجتماعي، سياسي و انساني است که دولتها نقش مهمي در ايفاي آن دارند. به عبارتي بهبود شرايط اقتصادي، اجتماعي، سياسي و فرهنگي زمينهساز سلامت محسوب ميشود. واقعيت اين است که عوامل متعددي امروزه سلامت جسمي و رواني زنان را تهديد ميکند که عدم توجه به موقع مسوولين يا نهادهاي قانونگذاري آسيبهاي جدي و متعددي را براي تمام سطوح زندگي چه به لحاظ فردي و چه از لحاظ اجتماعي و فرهنگي و حتي اقتصادي به دنبال خواهد داشت. از اينرو ضروري است که به عواملي چون عوامل اقتصادي اجتماعي و فرهنگي توجه شود. چرا که اين عوامل خود موانعي همچون خشونت، تبعيض و ابتلا به بيماريهاي عفوني چون ايدز و... را به همراه دارند و سبب بروز فقر، عدم اشتغال و استقلال اقتصادي و به ويژه مانع کسب آموزش و مهارتهاي لازم در زنان ميشوندکه در نتيجه اين موارد خود انزواي اجتماعي و محدوديتهاي بسياري را در ارتقاء سلامت جسمي و رواني زنان به وجود ميآورند. از سوي ديگر وجود ساختار فرهنگي اجتماعي و آداب و سنن مرسوم و رايج در جامعه (تعصبات و تبعيض) نه تنها بر وضعيت اقتصادي زنان اثر سوء ميگذارد و مانع مشارکت زنان در جامعه و امور خود ميشود بلکه بر سلامت و نابرابريها ونيز عدم دستيابي به خدمات درماني و پيشگيرانه در زنان نيز دامن ميزند که بعضا مشکلات جدي و خطرناکي براي سلامتي زنان و فرزندان آنان ايجاد ميکند. که در نتيجه زنان بيمار يا فاقد سلامتي، به تناسب کمتر از ديگر حقهاي موجود در زندگي خود بهرهمند ميشوند (از جمله؛ حقکار، آموزش، مسکن و تغذيه مناسب، حق رفاه اجتماعي، امنيت و...) که اين خود مشکلات و موانع زنان را مضاعف ميکند و نيز باعث ابتلاي بيشتر به بيماري چه جسمي و چه رواني ميشود. بنابراين شايد بتوان در کنار عامل مهم اقتصادي، مهمترين چالش پيشرو در برابر سلامت زنان را که خود نيز به نوعي از اين عامل نشات ميگيرد در فقدان آموزش و عدم آگاهي زنان درباره وضعيت سلامتي و مراقبت از آن و حتي در عدم آگاهي اطرافيانشان درباره سلامتي آنان دانست که اين امر ضرورت توجه بيشتر به امر اطلاعرساني و آموزش به زنان را دو چندان ميکند. به هرروي شناخت بيمارهاي مختص زنان و عوامل موثر در آن، گام موثري در پيشگيري و ارتقاي سلامت جسمي و رواني آنان و به تناسب ساير حقوق آنان است. البته بهسازي و آموزش مستمر در امر تحقق و ارتقاء سلامت جسمي و رواني زنان گرچه با يک برنامه عملي هماهنگي از سوي دولت مقدور است وليکن اين برنامهريزي و سياستگذاري بدون حل معضلات اقتصادي و ايجاد زمينه توسعه اجتماعي و دستيابي به فرصتهاي برابر براي تمام اقشار جامعه به ويژه زنان، آن هم براي زنان کم درآمد و داراي موقعيتهاي پايين جامعه، چيزي جزو برنامهريزي نخواهد بود که از کارکرد و نتيجه مطلوبي برخوردار نخواهد شد. بدين دليل که تا هنگامي که مشکلات اوليه زنان برطرف نشود، نيازهاي فرهنگي مانند آموزش و فعاليتهاي سياسي و اجتماعي به صورت عرف در نخواهد آمد. از اينرو در کنار توجه به مسايل اقتصادي ميتوان بر ساير موانع سلامتي و ديگر حقهاي زنان فائق آمد و با برنامهريزيهاي بلند مدت، آن هم در چارچوب حمايتهاي قانوني موثر و نيز اقدام رسانهها در از بين بردن سنتهاي غلط در ايجاد يک شرايط برابر جهت ارتقاي سلامت زنان و هم ساير حقوق آنها (توانمندي زنان) تلاش کرد. در نتيجه با رفع بيعدالتيها بر مبناي جنسيت، زنان ميتوانند به موقعيتها و فرصتهاي برابري دست يابند. از اينرو زنان توانمند با داشتن درک صحيحي از حقوق اساسي و انساني خود قادر خواهند بود در هر زمينه از فعاليت و مراقبتهاي بهداشتي خود منشا تصميمگيري باشند که ثمره آن ميتواند کاهش مرگ و مير مادران و نوزادان، بهبود وضعيت سلامت مادران و به تعبيري توسعه انساني باشد. در واقع توانمندي زنان (توسعه انساني) نه تنها ارتقاء مطلوب سطح زندگي و حقوقي زنان را به همراه خواهد داشت بلکه ميتواند موجبات ارتقاي سطح کيفي همگان و جامعه را رقم زند و توسعه اجتماعي را ايجاد کند.
|
- تمام اختیاراتی که اسلام به زن می دهد
- سیری در کتاب مقابله با خشونت خانگی علیه زنان
- مشكل كشور حل شد ، ورود زنان ممنوع شد
- زنان ايراني پيشرو در تحصيل محروم از کار
- نامه یک نسل سومی به باران کوثری
- به مناسبت 8 آبان؛ روز نوجوان آیا نسل سوم ایرانی، بمب در حال انفجار است!؟
- نعيمه اشراقي ، نوه امام خميني ( ره ) : «فيسبوک» کلاس مردمشناسي است
- « پری ملکی » بانوی خواننده پیشکسوت کشور : تنها می خواهیم در فضای موسیقی کشور تنفس کنیم
- انتقاد از دیدگاههای سیاسی مسئولان نسبت به فعالیتهای هنری بانوان
- سرپرست گروه وصل یار : عدم حمایت از جوانان مشکلی جدی است
- با وجود بی اعتنایی دولتی به بیکاری در جزیره استراتژیک هرمز زنان هرمزی با آثار هنری خواهان توجه به جزیره هرمز شدند
- معرفی اولین فرماندار زن مسلمان در آمریکا (+عکس)
- تصاویر: لیلا حاتمی درجشنواره فیلم رم
- نگاهی به عکس های این خانم فمینیست
- اگر زنان صغیرند و محتاج قیم، پس رایشان چه میشود؟
- پاسخگوي نيازهاي جوانان براي تفريحات سالم نبودهايم
- تصاویر: لباس ترانه علیدوستی در یک جشنواره
- گزارش ایلنا از نشست نقد و بررسی فیلم آینههای روبرو ، بنی اعتماد : سینما؛ امروز زیر ضرب است
- فاطمه معتمدآریا در مراسم رونمایی ازسی اثر اهدایی هنرمندان : احساس غرور میکنم از بخشندگی این گوهرهای هنری
- با اصلاح بخش حدود، قصاص و دیات قانون مجازات اسلامی دیه زن و مرد برابر میشود / زهرا بیگدلی
- موتورسواری بانوان + عکس
- مریم میرزاخانی ، استاد دانشگاه استنفورد آمریکا و ریاضیدان ایرانی ، برنده جایزه آمریکا شد
- اظهارات فائزه هاشمی در حضور نمایندگان
- عکس/ موتورسواری دختران محجه در اندونزی
- زنان در جامعه در حال گذار ایران چه چالشهایی دارند؟ امنیت زنان، گرفتار در شعار
- نعیمه اشراقی : امام نسبت به مسئله حجاب ، با تحکم بر خورد نمی کردند
- مشکلات اقتصادی عامل اصلي رشد طلاق
- مطالباتی که از خودمان داریم / آفتاب* مسعود شفیعی * عضو شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه
- زهرا اشراقي : چرا باید زنان متخصص را به خاطر نوع پوششان حذف کنیم ؟
- زنان در دولت تدبیر و امید
- مریم حیدرزاده : به دولت تدبیر و امید خیلی امیدوار هستم
- اشرف بروجردی فعال سیاسی اصلاح طلب : آزادی زندانیان و نسیم اعتدال
- یادداشت «معصومه ابتکار» در روزنامه گاردین : جهان امروز به ائتلافی علیه جنگ و خشونت نیازمند است
- آذر منصوری، عضو مجمع زنان اصلاحطلب : آگاهی بخشی منجر به شکل گیری جامعه مدنی می شود
- مهناز افشار : من نام دولت تدبیر و امید را رنگین کمان می گذارم
- بازخوانی سبک زندگی ایرانی از دیدگاه دکتر سریع القلم
- سیدعباص صالحی در مراسم بزرگداشت سیمین دانشور: دانشور با نگاه اعتدالگرایانه تاریخ خود را روایت میكرد
- هیلا صدیقی در گفتگو با سلام نو: فضا باید برای روی کار آمدن مدیران جدید باز شود
- شما باید در تقویت نفس خود بکوشید تا به این آسانی تحریک نشوید. من در این فیلم نشانههایی از خلاف عفت یا عوامل انحراف و تحریک نمیبینم».
- پیکر سیمین بهبهانی با شعر و موسیقی و حضور دوستدارانش از تالار وحدت به سمت آرامگاه خانوادگی این شاعر غزلسرا در بهشت زهرا (س) تشییع شد.
- یک جامعهشناس بررسی میکند/ زنان همچنان در معرض آزار جنسی در محیط کار
- واكنش به فاجعه اسیدپاشی در اصفهان، نیوشا ضیغمی: دین اسلام دین محبت و مهربانی است و پیامبرمان رحمه للعالمین! کجای آئین و مذهب ما آمده که جزای بد حجابی اسید پاشی است؟
- هما روستا اسیدپاشیهای اخیر در اصفهان را زنگ خطری مهم برای جامعه توصیف کرد
- نگاهی دیگر به فاجعه اسیدپاشی در اصفهان، زخمي عميق كه بر تاريخ «نصف جهان» نشست/ سیدمحمدهادی شریعتی
- منع خشونت علیه زنان از دیدگاه فقه و حقوق/ آیینه وند با بررسی ریشه های جعل احادیث علیه زنان تأکید کرد: جز صحیفه سجادیه، هیچ کتابی از ائمه نیست که در آن تصرف نشده باشد
- علتالعلل همه «كژراهه رفتنهاي» جامعه ايران! واقعیات جامعه از ذهن مردم دور نخواهند شد/ لیلا واحدی
- جوانان تا ۲۷ سالگی مجرد میمانند/ چرا جوانان ايراني از ازدواج فراری شدهاند؟
- کاهش خشونت علیه زنان با تغییر قوانين
- سهم زنان در توسعه کشور، مصاف ها و چشم اندازها/ دستاورد دولت نهم و دهم؛ افول نقش و قدرت زنان
- لزوم آموزش مفهوم صلح به کودکان؛ زندگی کن و بگذار دیگران هم زندگی کنند
- چرا ایرانیها دیگر شاد نیستند؟ شاد بودن جامعه، مقدمه توسعه است
- مولاوردی و ماجرای ورود زنان به ورزشگاهها
- جوانان و تغییرات اجتماعی پاندولی در ایران/ سرنوشت آرزوهایجوانان در ده سال گذشته
- چرايي تب داغ شبکههاي اجتماعی در ایران/ سرخوردگیهای جامعه ایرانی
- «ازدواج سفید» تقابل سبک زندگی واقعی با سبک زندگی توهمی
- گفتوگو با شهلا شرکت پس از توقیف «زنان امروز»: در پی ترویج نبودیم، توجیه نکردیم، بلکه نقد هم کردیم.
- شایسته است نهاد قانونگذاری. حقوقدانان و وزارت ارشاد اسلامی با تلاش موثر زمینه توسعه و تثبیت گردش آزاد اطلاعات و اصل آزادی بیان را فراهم آورند.
- دفاع اصغر فرهادی از رخشان بنیاعتماد: فیلمهای او ماندگار شده، چون یک صداقت و پاکی در آثارش وجود دارد که برآمده از خود اوست
- /یادداشتی به مناسبت روز جوان/ حال ما جوانها خوب است اما شما باور نکنید!
- چرا دختران مجرد زیاد شده اند؟ مقصر کیست؟
- آنجلینا جولی ديروز ۴ ژوئن چهلمین سال تولدش را جشن گرفت.
- یک جامعهشناس: فقدان مسیر مشروع، علت آسیب در جوانان است
- خوشکام در گفتگو با روزنامه شرق ماجرای بیمهریهای مدیران سینمایی، در آخرین سالهای عمر علی حاتمی
- خوشکام در گفتگو با روزنامه شرق ماجرای بیمهریهای مدیران سینمایی، در آخرین سالهای عمر علی حاتمی
- فاطمه صادقی عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس: ازدواج زودرس مهمترین دلیل فحشا، روسپیگری، اعتیاد، ترک تحصیل و... در بین زنان و دختران است.
- به بهانه برگزاری مسابقات جام جهانی زنان؛ فوتبال زنان در آفساید کلیشههای جنسیتی
- معاون بررسیهای راهبردی معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری درباره اولویتهای حوزه زنان در دوران پساتحریم گفت: مشارکت اقتصادی و اجتماعی زنان باید در اولویت قرار گیرد.
- رئیس انجمن آسیبشناسی اجتماعی ایران در گفتوگو با ایلنا: گرفتاری ما فقر، آسیبهای اجتماعی، اعتیاد و مشکلاتی از این قبیل است که دامنگیر بسیاری از نوجوانان و جوانان شده است.
- دانشجوی آلمانی در رشته علوم سیاسی: برای جوانان ایرانی ثروت مهمتر از آزادی است
- دانشجوی آلمانی در رشته علوم سیاسی: برای جوانان ایرانی ثروت مهمتر از آزادی است
- معتمدآریا: اجازه نداشتم در کلاه قرمزی بازی کنم
- بیانیه انجمن ناشران کودک و نوجوان به مناسبت روز جهانی کودک؛ کودکان هم شهروندان این جامعهاند
- بیانیه انجمن ناشران کودک و نوجوان به مناسبت روز جهانی کودک؛ کودکان هم شهروندان این جامعهاند
- با رویکرد توسعه مشارکت زنان در مجلس سمینار زنان در تاریخ مجالس ملی ایران برگزار می شود
- معاون ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان: با کاهش سرمایه اجتماعی جوانان مواجه هستیم
- امل قبیسی به ریاست مجلس ملی اتحادی (پارلمان امارات) در دوره جدیدش رسید تا بدین ترتیب نخستین زن در کشورهای عربی باشد که به ریاست پارلمان کشورش میرسد.
- شیرین احمدنیا ( عضو هیات علمی گروه جامعهشناسی دانشگاه علامه طباطبایی): چالش جایگاه برنامه توسعه و نقش زنان
- حضور پررنگ زنان در سپهر عمومی جامعه و یافتن نقش موثر، حاکی از دگرگونی هایی در نگرش های اجتماعی نسبت به زنان و پویش آنان در عرصه های مختلف و متنوع است
- این احتمال وجود دارد که مجلس دهم رکورد حضور زنان در پارلمان را بزند و برای اولین بار 22 نماینده زن بر کرسیهای سبز مجلس تکیه بزنند.
- بافت جامعه ایرانی، تشنه نشاط فرهنگی/ صالحی امیری در تشریح برنامه های خود در این باره گفت: برنامه من بر اساس دستورالعمل رییس جمهور سرعت و نشاط بیشتر فرهنگی است. جامعه بهخصوص جوانان به نشاط نیاز دارند. نشاط فرهنگی بخشی از زیست جامعه است.
- زنان ايراني و نشانههاي آيندهي روشن/ ميتوانيم به اين نتيجه برسيم که زنان تحصيل کرده اين سرزمين فرزنداني راتربيت خواهند کرد که روزهايي روشنتر از امروز را خلق کنند.
- آزادی همسر آقای آرش صادقی و شکستهشدن اعتصاب غذای آرش و اقدام به درمان او حاکی از توجه بهتر قوه قضائیه به واقعیات جامعه و اصل تناسب جرم و مجازات در احکام صادره است که قابل تقدیر است.
- زنان در خدمت توسعه پایدار/ مهدیه امیری/ روزنامه بهار